Anh hôm 2/10 đã gửi tới Liên minh châu Âu (EU) kế hoạch "ra đi" mới mang tính quyết định, bao gồm cả giải pháp cho vấn đề nan giải bấy lâu nay là làm sao để duy trì đường biên giới mở trên đảo Ireland. Hiện dư luận đang rất nóng lòng chờ xem liệu kế hoạch Brexit có “nhượng bộ” mà Thủ tướng Anh Boris Johnson tin là “sự thỏa hiệp hợp lý và công bằng” này có thể làm vừa lòng chính giới Anh, đồng thời thuyết phục được Liên minh châu Âu đi tới thương lượng để nước Anh có thể rút lui trong êm đẹp.

Thủ tướng Anh Boris Johnson. Ảnh: Daily Express.

Trong kế hoạch gửi tới Liên minh châu Âu, Anh đề nghị thiết lập vùng quản lý đồng bộ với cả Bắc Ireland và khối này để tránh việc thiết lập các điểm kiểm tra hải quan với hàng hóa trao đổi giữa hai bên thời hậu Brexit. Phía Anh cũng khẳng định đề xuất mới sẽ đảm bảo tính thống nhất của thị trường chung châu Âu và vẫn bảo toàn được Hiệp ước ngày thứ Sáu tốt lành vốn mang lại sự bình yên cho đảo Ireland sau cuộc xung đột kéo dài 30 năm.

Mặc dù tin tưởng đề xuất mới là cơ hội cuối cùng giúp tránh khỏi kịch bản Brexit không thỏa thuận, song Thủ tướng Anh Boris Johnson tới phút chót vẫn kiên định với lập trường cứng rắn khi đưa ra “tối hậu thư” rằng nếu Liên minh châu Âu không tán thành đề xuất này, Anh sẽ ngưng toàn bộ đàm phán và chắc chắn ra đi mà không cần thỏa thuận vào ngày 31/10. Thủ tướng Anh hiện đã trong tâm thế sẵn sàng bước vào giai đoạn đàm phán căng thẳng sau khi công bố kế hoạch mới về Brexit. Ông Boris Johnson trông đợi phía Liên minh châu Âu sẽ ghi nhận kế hoạch mới vốn được xem là sự nhượng bộ từ phía Anh để từ đó đưa ra động thái tương xứng, quyết định các kịch bản tiếp theo của tiến trình Brexit.

Ghi nhận những tiến bộ trong đề xuất mới mà Thủ tướng Anh đưa ra vào thời điểm nước rút, nhà đàm phán hàng đầu của Liên minh châu Âu về Brexit Michel Barnier tuy nhiên vẫn lưu ý vẫn còn nhiều việc phải làm để hướng tới một thỏa thuận Brexit đạt được sự đồng thuận của cả hai phía.

“Chúng tôi đã nhận được một đề xuất pháp lý. Có sự tiến bộ. Nhưng thành thật mà nói, còn rất nhiều việc phải làm để hoàn thành ba mục tiêu trong điều khoản chốt chặn: không biên giới, nền kinh tế toàn Ireland và bảo vệ thị trường chung châu Âu. Điều này có nghĩa là bảo vệ người tiêu dùng, người dân và các doanh nghiệp trong một thị trường duy nhất, 27 quốc gia thành viên. Vì vậy, bây giờ chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc, để đạt được thỏa thuận. Không thỏa thuận sẽ không bao giờ là lựa chọn của Liên minh châu Âu”, ông Michel Barnier nói.

Hiện điều mà dư luận đang quan tâm nhất là châu Âu sẽ phản ứng bằng hành động như thế nào trước kế hoạch mới mà Thủ tướng Anh đã đặt rất nhiều tâm huyết giống như đánh liều chơi một canh bạc lớn. Tuy nhiên nhìn vào những khó khăn hiện tại, trong bối cảnh chính trường Anh chia rẽ, bản thân chiếc ghế nóng của Thủ tướng đương nhiệm lung lay, nước Anh chưa tìm được tiếng nói chung với châu Âu trong cách thức ngăn chặn “cuộc ly hôn lộn xộn”, thì giới quan sát nhận định rằng, đề xuất vừa đưa ra của Thủ tướng Anh cũng chưa hoàn toàn khả thi. Nhất là việc nội bộ Vương quốc Anh liên tục bị chia rẽ bởi các điều khoản rút lui.

Và thực tế, đề xuất đã được Thủ tướng Anh cân nhắc cải biến rất nhiều lần, bên cạnh những tiếng nói ủng hộ thì vẫn bị các đảng đối lập Anh chỉ trích gay gắt. Thủ lĩnh Công đảng Jeremy Corbyn cho rằng, kế hoạch mới của Thủ tướng Anh Boris Johnson thậm chí còn tồi tệ hơn thỏa thuận của người tiền nhiệm Theresa May.

Với tình thế rối ren như hiện nay, còn quá sớm để khẳng định nỗ lực phút chót của Thủ tướng Anh  Boris Johnson có thể mang lại đột phá, giúp gỡ rối mớ bòng bong mang tên Brexit. Trước mắt, có lẽ vẫn phải chờ đợi phản ứng được “thực tế hóa” bằng hành động cụ thể từ phía Liên minh châu Âu, cũng như sự dàn xếp ổn thỏa trong chính nội bộ nước Anh thì lúc đó mới le lói hy vọng cho một kịch bản Brexit "hợp lý nhất"./.