Chính phủ Nhật Bản vừa đạt được thỏa thuận sơ bộ với chủ sở hữu tư nhân về việc mua lại quần đảo Senkaku (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư).
Theo nguồn tin từ chính phủ Nhật Bản, các cuộc đàm phán với chủ sở hữu tư nhân của 3 trong số 4 đảo chính thuộc quần đảo Senkaku đã thu được kết quả khi hai bên đi đến thỏa thuận sơ bộ về việc Chính phủ sẽ mua lại 3 đảo này với giá 2,5 tỷ yên (tương đương gần 26 triệu USD). Chính phủ Nhật Bản sẽ đẩy nhanh tốc độ đàm phán nhằm sớm ký kết hợp đồng mua bán với mục tiêu thực hiện quốc hữu hóa toàn bộ quần đảo Senkaku trong tháng 9 này.
Cũng liên quan đến kế hoạch mua lại quần đảo Senkaku từ chủ sở hữu tư nhân, chính quyền thành phố Tokyo ngày 3/9 đã tổ chức một cuộc khảo sát nhằm đánh giá về giá trị của quần đảo. Do không nhận được sự đồng ý của chính phủ vốn đang nắm quyền quản lý quần đảo nên đoàn khảo sát không đổ bộ lên đảo mà chỉ tiến hành khảo sát bằng thuyền xung quanh quần đảo.
Phát biểu với báo giới sau cuộc khảo sát, ông Yamada, thành viên trong đoàn khảo sát đánh giá cao giá trị của quần đảo Senkaku. Ông Yamada nói: “Chúng tôi thấy có rùa biển đang bơi và một vài chỗ có thể trở thành cửa vịnh cho tàu thuyền ra vào. Tôi nghĩ rằng, quần đảo vẫn còn chỗ để phát triển và hoàn toàn có thể trở thành nơi sinh sống của con người. Chúng tôi cũng rất yên tâm khi thấy có nước trên quần đảo”.
Theo giới phân tích, việc Chính phủ Nhật Bản đẩy nhanh tiến trình quốc hữu hóa quần đảo Senkaku cũng nhằm ngăn không cho chính quyền thành phố Tokyo mua được quần đảo. Nếu mua được quần đảo, chính quyền thành phố Tokyo sẽ cho xây dựng các công trình trên quần đảo này, bao gồm khu lánh nạn cho tàu đánh cá. Điều này chắc chắn sẽ vấp phải phản ứng dữ dội từ phía Trung Quốc. Chính phủ Nhật Bản để giảm bớt phản ứng của Trung Quốc đã khẳng định chưa tính đến việc xây dựng các công trình trên quần đảo.
Mặc dù vậy, việc Nhật Bản quốc hữu hóa quần đảo Senkaku sẽ khiến căng thẳng với Trung Quốc tiếp tục gia tăng. Hiện Nhật Bản và Trung Quốc đang thu xếp để tổ chức cuộc gặp cấp cao giữa Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào bên lề Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác châu Á – Thái Bình Dương (APEC) diễn ra tại Nga vào cuối tuần này. Song thỏa thuận mua lại quần đảo Senkaku có thể khiến cuộc gặp này không được thực hiện./.
