Ngày 10/1, cảnh sát liên bang Mexico quyết định sẽ đóng cửa trại tị nạn Tijuana, một trong những trại tị nạn lớn nhất của những người nhập cư bất hợp pháp đang mắc kẹt tại biên giới giữa Mexico và Mỹ. Quyết định đóng cửa trại tị nạn này sẽ khiến cho hàng ngàn người tị nạn tuyệt vọng vì không còn chỗ trú thân và nguy cơ trở thành những “miếng mồi ngon” của những kẻ buôn người.

Người di cư tuyệt vọng tại biên giới Mexico - Mỹ. Ảnh: Reuters

Khu phức hợp Tijuana được Chính phủ Mexico xây dựng tạm từ đầu tháng 11/2018 và chỉ trong vòng 3 tuần, đã có tới hơn 6.000 người tị nạn từ các nước Trung Mỹ, trong số đó có rất nhiều phụ nữ và trẻ em, đến nhồi nhét vào nơi vốn chỉ được thiết kế cho 1/3 trong số đó. Nhiều người sống trong các căn lều cắm trại, còn số đông khác đang ở trong các căn lều được làm từ túi rác hoặc những tấm bìa các-tông, với gối là balô và khăn.

Tình trạng quá tải này đã tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh lây lan. Nhiều trường hợp mắc bệnh hô hấp, chấy rận và thủy đậu bên trong khu phức hợp. Bên cạnh đó xuất hiện tình trạng cướp bóc và lạm dụng tình dục. Theo các quan chức thành phố Tijuana, đây là những nguyên nhân khiến cho khu phức hợp này cần phải bị dẹp bỏ. Số phận những người tị nạn trở nên bấp bênh hơn bao giờ hết. Phần lớn trong số họ không có cơ hội để chờ được phê duyệt đơn xin tị nạn và họ sẽ phải chọn 2 con đường: hoặc là phải trở về quê nhà hoặc mất tiền cho những kẻ cò mồi tị nạn bất hợp pháp với những rủi ro đến tính mạng.

Jose Caceres, 40 tuổi, đến từ Honduras cảm thấy tuyệt vọng trước quyết định đóng cửa trại tạm Tijuana. Ông ấy không muốn trở về quê hương, nơi chỉ có nghèo đói và xung đột, nhưng giấc mơ đến miền đất hứa Mỹ đã quá xa vời:

“Chính quyền địa phương nói rằng họ sẽ giúp chúng tôi nhưng thực tế chúng tôi không nhận được bất cứ sự hỗ trợ nào. Chúng tôi sẽ phải tiếp tục di chuyển, nhưng không biết phải di chuyển về đâu. Chúng tôi đành phải phó mặc cho số phận”.

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày càng áp dụng những biện pháp cứng rắn để ngăn chặn người di cư, thuyết phục họ quay trở lại quê nhà hoặc ngừng tới biên giới. Chính sách mới chỉ chấp nhận vài người xin tị nạn mỗi ngày tại các cửa khẩu biên giới, trong khi dòng người ngày càng đông thêm, phải chờ đợi nhiều tuần lễ, thậm chí hàng tháng ở phía biên giới của Mexico. Đây là cơ hội để cho các băng đảng buôn người bùng nổ. Trên các đường phố sát biên giới Mexico tràn ngập những kẻ công khai về dịch vụ vận chuyển người qua biên giới trái phép của họ. Một số người di cư cho biết họ không muốn vượt biên trái phép nhưng họ không có lựa chọn nào khác.

Tuần trước, lực lượng bảo vệ biên giới Mỹ đã sử dụng hơi cay và vũ lực để ngăn chặn những người nhập cư bất hợp pháp. Nhưng những nguy hiểm của việc vượt biên bất hợp pháp không đủ để ngăn cản người di cư. Nhiều người nghĩ rằng, những gì họ bỏ lại sau lưng chắc còn tồi tệ hơn những gì đang chờ đợi họ phía trước. Đối với những người khác, đây không phải là chuyện sống chết mà là cơ hội mong manh giúp họ đổi đời.

Chính phủ của tân Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador đang phải chịu rất nhiều áp lực từ trong nước cũng như áp lực của Chính quyền Mỹ. Mexico đã trở thành tuyến phòng thủ biên giới đầu tiên cho Mỹ. Đặc vụ Mexico phải kiểm tra những người xếp hàng chờ qua biên giới, yêu cầu giấy tờ và giam giữ họ nếu không xuất trình được giấy tờ phù hợp. Tổng thống Mỹ Donald Trump còn đưa ra lời đe dọa sẽ "vĩnh viễn" đóng cửa biên giới Mỹ - Mexico nếu Mexico không trục xuất người tị nạn tập trung tại Tijuana./.