Đảng cầm quyền ZANU-PF của Zimbabwe ngày 19/11 đã cách chức Chủ tịch Đảng của Tổng thống Robert Mugabe và cho thời hạn đến trưa nay (20/11) để từ bỏ chức vụ Tổng thống của mình hoặc sẽ phải đối mặt với tiến trình luận tội và phế truất.

Tổng thống Zimbabwe Mugabe. Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, trong một bài phát biểu trên truyền hình sau đó, Tổng thống Mugabe chỉ thừa nhận những chỉ trích nhằm vào vợ chồng ông từ phía Đảng cầm quyền, quân đội và người dân nước này mà không đề cập đến khả năng từ chức. 

Trong bối cảnh nhiều người tin rằng Tổng thống Zimbabwe Mugabe sẽ từ chức để kết thúc “êm thấm” 37 năm cầm quyền của mình, thì đêm 19/11 (theo giờ địa phương), phát biểu trên kênh truyền hình nhà nước, ông Mugabe đã không hề đề cập tới việc từ chức của mình, thậm chí còn cam kết sẽ chủ trì Đại hội Đảng cầm quyền ZANU-PF, dự kiến sẽ diễn vào tháng tới.

Ông Mugabe nói: “Đại hội sẽ diễn ra trong vài tuần tới. Tôi sẽ chủ trì các hoạt động Đại hội này – một Đại hội sẽ không bị can thiệp bởi bất kỳ hành vi toan tính nào nhằm làm suy yếu nó hay cho ra các kết quả thỏa hiệp trong mắt công chúng”.

Tuy nhiên, ông Mugabe đã thừa nhận các chỉ trích từ phía Đảng cầm quyền, quân đội và người dân nước này nhằm vào vợ chồng ông trong suốt thời gian qua bao gồm cách thức giải quyết mâu thuẫn nội bộ hay các chính sách chưa tập trung vào việc phát triển kinh tế.

Ngay sau bài phát biểu của Tổng thống, người đứng đầu Hội cựu chiến binh Zimbabwe Chris Mutsvangwa tuyên bố, việc luận tội Tổng thống Mugabe vẫn sẽ được tiến hành theo đúng kế hoạch, tức ngày 21/11 tới.

Trong khi đó, nhiều người dân Zimbabwe đã không giấu nổi sự thất vọng đối với bài phát biểu của Tổng thống Mugabe sau những áp lực mà ông này phải chịu đựng từ phía dư luận những ngày qua.

Một số người dân chia sẻ: “Điều quan trọng nhất mà chúng tôi mong đợi từ bài phát biểu là Tổng thống sẽ từ chức. Ông ấy phải bước nhường chỗ cho thế hệ trẻ. Chúng tôi không phủ nhận những gì ông ấy đã làm cho đất nước, song ông ấy nên để cho thế hệ trẻ thực hiện những di sản của mình”.

“Chúng tôi đã hy vọng Tổng thống sẽ nói rằng: Tôi đã thấy được những lo ngại của các bạn ngày hôm qua và tôi đã sẵn sàng từ chức. Song thực tế lại không như chúng tôi mong đợi. Một bài phát biểu rất dài mà không có bất kỳ kết quả nào chúng tôi đã nghĩ tới. Đơn giản chỉ là câu nói: “Tôi sẽ từ chức và bàn giao đất nước lại cho người dân”.

Trước đó, cùng ngày, nhiều thành viên Đảng cầm quyền ZANU-PF và người dân Zimbabwe đã ăn mừng việc Tổng thống Mugabe bị cách chức Chủ tịch Đảng này và cựu Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa – người mới đây bị ông Mugabe sa thải, được tiến cử đảm nhiệm chức vụ này.

Đây là kết quả của phiên họp đặc biệt của Đảng cầm quyền ZANU-PF diễn ra vào sáng qua theo giờ địa phương. Cũng tại phiên họp này, Đảng cầm quyền Zimbabwe đã đưa ra thời hạn chót 24 tiếng đồng hồ, tức đến trưa nay (20/11 – giờ địa phương), Tổng thống Mugabe sẽ phải từ bỏ chức vụ Tổng thống của mình nếu không sẽ phải đối mặt với tiến trình luận tội và phế truất.

Những ngày qua, hàng trăm nghìn người dân Zimbabwe đã đổ xuống khắp các nẻo đường của thủ đô Harare, ca hát, nhảy múa và ôm lấy những người lính ăn mừng thời kỳ hậu Mugabe, người đã nắm quyền từ khi Zimbabwe giành lại độc lập từ Anh vào năm 1980. Nhiều người còn tuyên bố đây là lần “giải phóng thứ 2” của thuộc địa cũ của Anh và nói về những ước mơ thay đổi chính trị và kinh tế sau 2 thập niên suy thoái nghiêm trọng./.