Theo Reuters, trong một bức thư gửi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter, 2 nghị sĩ Đảng Cộng hòa John McCain và Bob Corker và 2 nghị sĩ Đảng Dân chủ Jack Reed và Bob Menendez nhấn mạnh: “Nếu không có một chiến lược toàn diện để ngăn chặn hành động này của Trung Quốc thì những lợi ích lâu dài của Mỹ, các đồng minh và đối tác của Mỹ sẽ bị đe dọa nghiêm trọng”.
Các nghị sĩ Mỹ cho rằng, hành động cải tạo các bãi đá và xây dựng các công trình nhân tạo trên các bãi đá này ở quần đảo Trường Sa sẽ tạo điều kiện cho Trung Quốc mở rộng tầm ảnh hưởng về quân sự trong khu vực và trở thành “một thách thức trực tiếp đến không chỉ lợi ích của Mỹ ở trong khu vực mà còn cả cộng đồng quốc tế”.
Bức thư của các nghị sĩ Mỹ nêu rõ, bãi Gaven đã bị Trung Quốc mở rộng diện tích lên 114.000m2 chỉ trong vòng một năm qua và bãi Gạc Ma đã bị biến đổi từ một bãi đá ngầm thành một “đảo” có diện tích 100.000m2. Trong khi đó, bãi Chữ Thập đã bị mở rộng diện tích thêm 11 lần kể từ tháng 8/2014.
“Trong khi nhiều quốc gia khác chỉ xây dựng các công trình trên các đảo lớn (đã có sẵn nhiều công trình trước đó), Trung Quốc đang tiến hành thay đổi hoàn toàn hiện trạng của các đảo đá cả vể cấu trúc và diện tích của các đảo này. Đây là sự thay đổi nhằm thay đổi hiện trạng ban đầu của các đảo đá trên Biển Đông của Trung Quốc”, vẫn theo bức thư nói trên.
Bức thư cũng cảnh báo: “Bất kỳ nỗ lực nào của Trung Quốc trong việc cải tạo các bãi đá nói trên để phục vụ mục đích quân sự của nước này sẽ gây ra “hệ lụy nghiêm trọng”. Việc cải tạo này càng cho thấy dã tâm thiết lập một khu vực nhận diện phòng không mới trên Biển Đông giống như những gì mà Trung Quốc đã từng làm trên biển Hoa Đông trong vùng tranh chấp với Nhật Bản năm 2013”.
Các nghị sĩ Mỹ cũng kêu gọi cần phải có một chiến lược trong đó “vạch ra những hành động cụ thể để có thể làm giảm tốc độ hoặc ngăn chặn hoàn toàn hành động cải tạo các đảo đá của Trung Quốc”.
Hiện việc tiến hành cải tạo các bãi đá của Trung Quốc đang được tiến hành trên 6 đảo đá thuộc quần đảo Trường Sa và Trung Quốc đã xây dựng ở đây các cảng biển, kho dự trữ nhiên liệu và cả 2 đường băng hàng không.
Các chuyên gia nhận định, điều này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi về tự do hàng hải và chính sách xoay trục sang châu Á của Mỹ mà còn giúp Bắc Kinh áp đặt sức mạnh quân sự của mình trên Biển Đông./.