Tuyên bố chính thức kết thúc hội nghị gồm 12 điểm, trong đó, các bên bày tỏ hài lòng về những tiến bộ đạt được ở Syria vừa qua, cam kết tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Syria theo Hiến chương Liên Hợp Quốc, tiếp tục phối hợp ba bên theo thỏa thuận đã đạt được tại Astana.

idlib_jddc.jpg
Hội nghị Thượng đỉnh Nga-Thổ Nhĩ Kỳ-Iran kết thúc với bất đồng. Ảnh: Skynews Arabia

Ba bên khẳng định quyết tâm loại bỏ khủng bố IS, Mặt trận Al Nusra và các nhóm liên quan tới Al Qaeda, khẳng định không thể có giải pháp quân sự nào cho cuộc xung đột Syria và tái khẳng định quyết tâm tiếp tục hợp tác tích cực nhằm thúc đẩy tiến trình chính trị, phù hợp với các nghị quyết quốc tế và Liên Hợp Quốc. Ba bên nhấn mạnh, cần hỗ trợ bằng mọi nỗ lực để giúp tất cả người Syria khôi phục lại cuộc sống bình thường của họ.

Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi là Idlib không được các bên làm rõ. Tổng thống Nga Vladimir Putin bác bỏ đề nghị của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan về một lệnh ngừng bắn ở Idlib.

Ông Putin tuyên bố không đàm phán với nhóm Nasra và IS, cho rằng có bên đang cố gắng để bảo vệ những kẻ khủng bố ở Syria. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại cuộc tấn công vào Idlib sẽ tạo ra làn sóng người tị nạn vào lãnh thổ nước này cùng với đó là vấn đề an ninh biên giới. Còn Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho rằng, các hoạt động quân sự ở Idlib là bắt buộc và kêu gọi tất cả các chiến binh ở Syria hạ vũ khí, tìm cách chấm dứt cuộc xung đột.

Theo Tổng thống Nga, quân đội Syria đã giải phóng khoảng 95% lãnh thổ khỏi sự kìm kẹp của các tay súng nổi dậy và nói thêm rằng những kẻ khủng bố đang cố gắng phá vỡ lệnh ngừng bắn, cũng như chuẩn bị các hành động khiêu khích khác nhau, bao gồm cả việc sử dụng vũ khí hóa học.

Ông Putin cũng nhấn mạnh, cần loại bỏ những kẻ khủng bố ở Idlib và chính quyền Syria có quyền mở rộng quyền kiểm soát toàn bộ lãnh thổ của mình. Tổng thống Nga cũng đồng ý giải quyết vấn đề Idlib phù hợp với các nguyên tắc của Astana và phải tăng cường sự phối hợp giữa các bên liên quan cụ thể là Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran, để đóng góp vào việc giải quyết cuộc khủng hoảng Syria.

Về phần mình, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan kêu gọi một thỏa thuận ngừng bắn ở tỉnh Idlib và cho rằng đó là kết quả quan trọng nhất của Hội nghị Thượng đỉnh này.

Theo ông Erdogan, đây là một thông điệp nên được đưa ra để công chúng quốc tế biết rằng các nước bảo lãnh sẽ không cho phép một làn sóng bạo lực và một cuộc khủng hoảng nhân đạo mới xảy ra tại Syria.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh, Idlib là một vấn đề quan trọng đối với an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời nhất trí rằng những kẻ khủng bố vi phạm chế độ ngừng bắn cần bị loại khỏi Idlib. Ông tuyên bố, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ ở lại Syria cho đến khi nước láng giềng này đảm bảo sự đoàn kết về mặt chính trị và địa lý. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không cho phép sự hiện diện của những kẻ khủng bố gần biên giới của nước này.

Với Tổng thống Iran Hassan Rouhani, sự hiện diện của Mỹ tại Syria đã dẫn đến sự leo thang căng thẳng, theo đó cần phải chấm dứt tình trạng này trong tương lai gần.

Ông Rouhani cho rằng, cộng đồng quốc tế cần hỗ trợ để người tị nạn Syria trở về và tái thiết đất nước. Phía Iran sẵn sàng cung cấp sự hỗ trợ lớn nhất có thể trong lĩnh vực này và sẽ duy trì hiện diện ở Syria theo yêu cầu của Damascus để chống khủng bố.

Tổng thống Iran nhấn mạnh, chống khủng bố ở Idlib là một phần không thể thiếu trong nỗ lực mang lại hòa bình và ổn định cho Syria và tránh tổn hại tới người dân trong cuộc đấu tranh này./.