Trong vòng 1 thế kỷ trở lại đây, lũ lụt đã trở thành thảm họa phổ biến nhất và cũng cướp đi sinh mạng của nhiều người hơn bất kỳ hiện tượng nào khác trong tự nhiên. Đều là những quốc gia ven Ấn Độ Dương, Indonesia và Mozambique, một ở châu Á và một thuộc châu Phi cũng đang phải chứng kiến sức tàn phá khủng khiếp của hiện tượng tự nhiên này, với số người chết thậm chí có thể vượt con số 1.000 người.  

Lũ lụt tại Indonesia. Ảnh: Reuters.

Trận mưa lớn kéo dài suốt nhiều tiếng đồng hồ đã gây ra lũ quét và sạt lở đất ở tỉnh Papua, miền Đông Indonesia. Theo giới chức địa phương, tính đến tối 18/3, đã có ít nhất 80 người thiệt mạng và hàng chục người bị thương. Gần 12.000 gia đình bị ảnh hưởng và gần 5.000 cư dân phải sơ tán đến những nơi trú ẩn khẩn cấp. Theo Người phát ngôn Cơ quan thảm họa quốc gia Indonesia Sutopo Purwo Nugroho, nước lũ cũng đã phá hủy khoảng 350 ngôi nhà và làm ngập 211 ngôi nhà khác, trong khi các tiện ích công cộng đều bị hư hại nặng.

Trước đó, Tổng thống Widodo đã yêu cầu sơ tán khẩn cấp người dân tại những cộng đồng bị ảnh hưởng: “Cơ quan chức năng sẽ sơ tán người dân ra khỏi những khu vực bị ảnh hưởng càng sớm càng tốt. Chúng tôi sẽ triển khai mọi nỗ lực cần thiết để giảm thiểu thiệt hại. Lũ quét không chỉ ở Sentani, mà còn ở những khu vực khác. Tôi cho rằng, ưu tiên xử lý lúc này là những khu vực thượng nguồn, những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất cần phải được khắc phục ngay lập tức”.

Những đoạn băng được các nhân chứng ghi lại và tải lên mạng xã hội cho thấy, những ngôi nhà và xe ôtô chìm trong bùn sâu, các tòa nhà bị sập và một chiếc máy bay nhỏ bị cuốn trôi sau trận lụt ở thị trấn Sentani. Đây là khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp của trận lũ quét xảy ra cuối tuần qua.

Lực lượng cứu hộ gặp rất nhiều khó khăn để dọn sạch bùn, đá và cây đổ trên một đoạn đường dài tới 70 km. Các hình ảnh hiện trường cũng cho thấy người dân phải di chuyển bằng thuyền gỗ và thuyền bơm hơi tới các địa điểm an toàn.

Lũ lụt rất phổ biến tại Indonesia, đặc biệt trong mùa mua từ tháng 10 đến tháng 4. Hồi tháng 1 vừa qua, ít nhất 70 người đã thiệt mạng trong trận lũ lụt và lở đất trên đảo Sulawesi. Trong những tuần vừa qua, cũng có hàng trăm người ở tỉnh Tây Java buộc phải sơ tán khi những cơn mưa xối xả gây lũ lụt nghiêm trọng.

Trong khi đó, tại phía bên kia bờ Ấn Độ Dương, quốc gia châu Phi Mozambique cũng đang phải hứng chịu những thiệt hại nặng nề của lũ lụt do ảnh hưởng của cơn bão nhiệt đới Idai. Đây là cơn bão lớn nhất quét qua khu vực này trong 10 năm qua. Theo số liệu chính thức, tính đến thời điểm hiện nay, đã có 84 người thiệt mạng do bão tại Mozambique. Tuy nhiên, trong một phát biểu trên đài phát thanh quốc gia, Tổng thống Mozambique Filipe Nyusi cho biết, đây là một thảm họa có quy mô khủng khiếp và số người chết sẽ còn tăng lên, có thể vượt 1.000 người.

Thành phố cảng Bera của Mozambique là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nệ nhất. Theo Hội chữ thập đỏ quốc tế, sức tàn phá của trận bão là khủng khiếp và dường như đã phá hủy tới 90% thành phố cảng với khoảng 500 nghìn dân này. Bão Idai, cơn bão mạnh nhất quét qua khu vực này kể từ sau bão Eline năm 2000 cũng tấn công các quốc gia láng giềng Zimbabwe và Malawi.  Cơn bão đã cuốn bay nhiều ngôi nhà và cây cầu, đồng thời gây ra lũ lụt và mất điện trên diện rộng. Hệ thống viễn thông cũng bị cắt đứt tại một số khu vực.

Ông Francis Kadzokoya, một quan chức thuộc cơ quan quản lý thảm họa tại tỉnh Chikwawa, Malawi cho biết: “Trên thực tế, tình hình rất nghiêm trọng. Chúng tôi đã phải di dời hơn 12.000 hộ gia đình, có nghĩa là khoảng hơn 52.000 người dân. Đối với Chikwawa đây là một con số rất lớn”

Tại Zimbabwe, nước láng giềng của Mozambique, các số liệu chính thức cho thấy, tới nay đã có 98 người chết do bão lũ và hơn 200 người mất tích. Tuy nhiên, cũng giống như tại Mozambique, chính quyền nước này dự báo con số thiệt hại còn tiếp tục tăng trong những giờ tới./.