Lầu Năm Góc đang yêu cầu Quốc hội cấp kinh phí hơn 450 triệu USD để duy trì và nâng cấp nhà tù trên vịnh Guantanamo mà Tổng thống Barack Obama đang muốn đóng cửa.

Chi tiết mới về yêu cầu ngân sách được đưa ra hôm thứ Ba và trái ngược với ý định của Tổng thống Mỹ đang muốn đóng cửa nhà tù trong bối cảnh quân đội nước này phải cân đối kinh phí để duy trì hoạt động.

nha-tu.jpg
Căn cứ của Mỹ tại vịnh Guantanamo (Ảnh AP)

Ngân sách cho năm tài chính bắt đầu từ 1/10 yêu cầu cấp 79 triệu USD cho các hoạt động giam giữ, mức giống như năm nay, và 20,5 triệu USD cho hoạt động của các ủy ban quân sự, tăng so với số lượng hiện tại (12,6 triệu USD). Yêu cầu này cũng bao gồm 40 triệu USD cho hệ thống cáp quang và 99 triệu USD chi phí vận hành và bảo trì.

Lầu Năm Góc cũng muốn chi 200 triệu USD để nâng cấp cơ sở vật chất tạm thời cho quân đội. Nếu được thì hoạt động này cũng phải mất 8-10 năm để thực hiện vì quân đội phải đưa nhân công và nguyên vật liệu ra đảo.

Căn cứ hải quân Mỹ ở Cuba hiện đang giữ 166 tù nhân, và 100 người trong số đó đang tuyệt thực với lý do bị giam giữ vô thời hạn và điều kiện khắc nghiệt của nhà tù. Điều này khiến ông Obama càng nỗ lực hơn nhằm đóng cửa nhà tù Guantanamo. Tổng thống dự kiến ​​sẽ thảo luận về tương lai của nhà tù trong bài phát biểu chống khủng bố vào thứ Năm tới (23/5 giờ Mỹ).

"Giữ nhà tù Guantanamo là không cần thiết để nước Mỹ được an toàn", Tổng thống cho biết tại một cuộc họp báo Nhà Trắng hồi tháng trước. "Giữ lại nhà tù rất tốn kém và không hiệu quả. Hoạt động đó gây tổn hại đến vị thế quốc tế của chúng ta, làm suy giảm sự hợp tác với các đồng minh trong nỗ lực chống khủng bố. Guantanamo còn có thể bị những kẻ cực đoan lợi dụng. Nó cần phải được đóng cửa”.

Kể từ khi nhậm chức nhiệm kỳ đầu vào tháng 1/2009, Tổng thống Obama đã thúc đẩy việc đóng cửa nhà tù Guantanamo, ký một sắc lệnh đóng cửa ngay trong tuần làm việc đầu tiên của mình. Tổng thống đã phải đối mặt với phản ứng của các thành viên đảng Cộng hòa và Dân chủ tại Quốc hội, những người luôn ngăn chặn mọi nỗ lực chuyển nghi phạm khủng bố về Mỹ.

Theo Luật do Quốc hội đã thông qua và được Tổng thống Obama phê chuẩn vào tháng Ba, có quy định nghiêm cấm sử dụng bất kỳ số tiền nào cho việc chuyển giao tù nhân Guantanamo về Mỹ hoặc tới vùng lãnh thổ thuộc Mỹ. Quy định này cũng ngăn cấm mọi chi tiêu để đại tu bất kỳ cơ sở giam giữ nào của Mỹ.

Quy định này khiến cho hành động trở thành phi pháp nếu chính phủ muốn di chuyển tù nhân mà họ tiếp tục giam giữ, trong đó có 5 người đã bị tòa án quân sự buộc tội về cuộc tấn công khủng bố 11/9/2001.

Các nhà lập pháp thêm một lần nữa trích dẫn thống kê các cuộc tấn công khủng bố và cho rằng Tổng thống Obama đã thất bại khi tìm một phương án thay thế cho nhà tù Guantanamo.

Một số nghị sĩ Quốc hội Mỹ viện dẫn rằng, các nhà tù an ninh của Mỹ hiện đang nắm giữ những kẻ khủng bố bị kết án và có thể xử lý các nghi phạm này. Trong số những tù nhân có Zacarias Moussaoui, kẻ lên kế hoạch vụ tấn công 11/9.

Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Carl Levin, D-Mich cho biết ông ủng hộ việc đóng cửa Guantanamo vì nhiều lý do, trong đó có cả lý do chi phí. Vấn đề tiền nong trong thời kỳ thâm hụt ngân sách là một yếu tố quan trọng, nhất là đối với các nhà lập pháp bảo thủ trong Quốc hội.

Đại biểu Adam Smith của bang Washington, đại biểu Dân chủ hàng đầu của Ủy Ban Quân vụ Hạ Viện, đã gửi một bức thư cho Tổng thống Obama hôm thứ Ba nêu ý kiến ủng hộ đóng cửa nhà tù.

Smith viết, "nhà tù đó sẽ tiếp tục tượng trưng cho nỗ lực không chính đáng né tránh các quy định của pháp luật và làm suy yếu vị thế đạo đức của Hoa Kỳ trong việc bảo vệ các giá trị và bảo vệ nhân quyền".

Smith cho biết tổ chức al-Qaeda vẫn tiếp tục sử dụng Guantanamo là lý do để biện minh cho việc tập hợp những kẻ cực đoan bạo lực./.