Ngày 2/8/2013 tại Bangkok, Thái Lan đã diễn ra Diễn đàn Cao cấp kỷ niệm 10 năm Quan hệ Đối tác Chiến lược ASEAN-Trung Quốc (2003-2013). Tham dự Diễn đàn có các quan chức cao cấp, các học giả và nhà nghiên cứu của các nước ASEAN và Trung Quốc. Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh dẫn đầu Đoàn Việt Nam tham dự diễn đàn.

Tại Diễn đàn, các đại biểu chia sẻ đánh giá tích cực về sự phát triển và thành tựu quan trọng đạt được trong quan hệ và hợp tác ASEAN, góp phần vào hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng ở khu vực. Đặc biệt, kể từ khi quan hệ đối thoại ASEAN-Trung Quốc được thiết lập năm 1991 và nhất là trong vòng 10 năm gần đây, sự tin cậy về chính trị giữa các nước ngày càng được củng cố, quan hệ và hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư… ngày càng phát triển sâu rộng và hiệu quả, hợp tác ngày càng được mở rộng sang nhiều lĩnh vực khác nhau, giao lưu nhân dân và văn hóa ngày càng gia tăng.

asean-tq.jpg
Các đại biểu tham dự Diễn đàn (Ảnh TTXVN)

Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN và ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ ba của Trung Quốc, với thương mại hai chiều đạt 400 tỷ USD năm 2012.

Các đại biểu cũng chia sẻ ý kiến và đề xuất các biện pháp để tăng cường hơn nữa mối quan hệ và hợp tác trong thời gian tới giữa ASEAN và Trung Quốc. Đáng chú ý, các ý kiến đều nhấn mạnh cần tiếp tục tăng cường đối thoại, tham vấn và hợp tác về chính trị, an ninh, vì hòa bình, ổn định và phát triển; đẩy mạnh hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư thông qua triển khai hiệu quả hơn nữa các hiệp định và cam kết trong khuôn khổ Hiệp định Khu vực Mậu dịch tự do ASEAN-Trung Quốc, tăng cường nỗ lực sớm hoàn tất các đàm phán về Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện (RCEP), hướng tới mục tiêu đưa thương mại hai chiều đạt 500 tỷ USD vào năm 2015; phát huy tối đa hiệu quả của các cơ chế hiện có như Trung tâm ASEAN-Trung Quốc và Hội chợ ASEAN-Trung Quốc để thúc đẩy hợp tác về kết nối, giao lưu văn hóa và nhân dân, liên kết doanh nghiệp, giáo dục…; tăng cường hợp tác biển; thúc đẩy hợp tác giải quyết các vấn đề an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, an ninh năng lượng và lương thực…

Các đại biểu cũng chia sẻ tầm quan trọng của đối tác và hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc trong việc duy trì hòa bình, ổn định và an ninh ở Biển Đông. Các đại biểu nhấn mạnh cần tăng cường đối thoại và tham vấn, giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982, tuân thủ các nguyên tắc và cam kết đã thỏa thuận, không để ảnh hưởng đến tổng thể quan hệ và hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc, cũng như hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực. Theo đó, trên cơ sở những tiến triển đạt được trong thực hiện Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), các đại biểu hoan nghênh việc ASEAN và Trung Quốc sẽ tiến hành tham vấn về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) vào tháng 9 tới, và mong hai bên sớm đạt được thỏa thuận về vấn đề này.

Phát biểu tại phiên khai mạc của Diễn đàn, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị khẳng định chính sách nhất quán của Trung Quốc trong việc xây dựng quan hệ thân thiện, láng giềng hữu nghị và hợp tác cùng có lợi với ASEAN, coi ASEAN là một ưu tiên trong chính sách đối ngoại, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực và cam kết tiếp tục ủng hộ ASEAN trong nỗ lực xây dựng cộng đồng, triển khai liên kết và kết nối. Bộ trưởng Vương Nghị khẳng định Trung Quốc mong muốn và sẵn sàng hợp tác với các nước ASEAN để giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông, cam kết tiếp tục triển khai đầy đủ DOC và tiến tới xây dựng COC để biến Biển Đông thành khu vực hòa bình và hợp tác.

Trong tham luận tại Diễn đàn, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh chia sẻ đánh giá tích cực về quan hệ ASEAN-Trung Quốc, khẳng định mối quan hệ đối tác này là một trong những trụ cột quan trọng ở khu vực.

Thứ trưởng cho rằng, việc tăng cường quan hệ và hợp tác ASEAN-Trung Quốc không chỉ đem lại lợi ích cho cả hai bên, mà còn đóng góp quan trọng vào hòa bình, ổn định và phát triển chung ở khu vực. Thứ trưởng nhấn mạnh trong thời gian tới ASEAN và Trung Quốc cần duy trì và đẩy mạnh các biện pháp xây dựng lòng tin và hiểu biết chung, coi đây là cơ sở quan trọng để xây dựng mối quan hệ hợp tác tốt đẹp và ổn định lâu dài, cũng như giải quyết các vấn đề tồn đọng giữa hai bên.

Thứ trưởng ủng hộ việc triển khai các hoạt động kỷ niệm, cũng như chia sẻ các biện pháp nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ Đối tác Chiến lược ASEAN-Trung Quốc, đặc biệt trên các lĩnh vực mà hai bên có nhiều lợi ích tương đồng nhất như kinh tế, thương mại, đầu tư, kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển, hợp tác biển, cũng như ứng phó giải quyết các thách thức an ninh phi truyền thống…

Thứ trưởng nhấn mạnh việc tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển của Liên Hợp Quốc, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thực hiện toàn diện và hiệu quả DOC, cũng như sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử (COC), đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc, vì hòa bình, ổn định và phát triển./.