Tổng thống Italy Giorgio Napolitano ngày 29/3 đã chủ trì vòng tham vấn mới với các chính đảng trong nỗ lực thành lập chính phủ nhằm phá vỡ thế bế tắc chính trị kể từ sau cuộc tổng tuyển cử mới đây. Tuy nhiên, nỗ lực mới nhất chưa thành công vì lãnh đạo các đảng đều không có thiện chí liên minh với nhau.
Vòng tham vấn mới diễn ra sau khi lãnh đạo phe trung tả Pier Luigi Bersani đêm 28/3 thừa nhận thất bại trong việc thành lập chính phủ mới. Các chính đảng tham dự cuộc họp gồm: đảng Nhân dân tự do (PDL) của cựu Thủ tướng Silvio Berlusconi, đảng Phong trào 5 sao (M5S) của ông Beppe Grillo, đảng Lựa chọn dân sự của Thủ tướng tạm quyền Mario Monti và đảng Dân chủ (PD) của thủ lĩnh trung tả Bersani.
Tại cuộc tham vấn, các chính đảng đều giữ lập trường không liên minh với các đảng khác như tuyên bố mà họ đưa ra sau cuộc tổng tuyển cử. Lý giải về nguyên nhân thất bại trong việc thành lập chính phủ, lãnh đạo liên minh trung tả Bersani cho rằng, xuất phát từ mâu thuẫn trong việc chia sẻ quyền lực giữa các đảng phái. Ông Bersani cũng thừa nhận những điều kiện mà lãnh đạo các chính đảng, tổ chức công đoàn và giới kinh doanh đặt ra là không thể chấp nhận được. Trong 6 ngày thương thảo vừa qua, ông Bersani đã bác bỏ khả năng thành lập một đại liên minh với phe trung hữu của ông Berlusconi, liên minh về thứ hai trong cuộc tổng tuyển cử.
Phát biểu sau cuộc tham vấn với Tổng thống Napolitano, Phó Chủ tịch đảng Dân chủ Enrico Letta nói rằng, việc liên minh với liên minh trung hữu của ông Berlusconi sẽ không giúp mang lại thay đổi cho đất nước như đòi hỏi của người dân: “Những mâu thuẫn và xung đột lợi ích giữa các lực lượng chính trị diễn ra trong mấy năm qua. Điều này đã khiến cho việc thành lập chính phủ mà tổng thống giao cho ông Bersani gặp nhiều khó khăn. Tôi nghĩ, việc thành lập một liên minh giữa các đảng phái chính trị truyền thống sẽ khó khăn và đây không phải là sựa lựa chọn thay đổi mà đất nước yêu cầu”.
Trong khi đó, đảng Phong trào 5 sao (M5S), vốn đang nắm giữ cán cân quyền lực tại Thượng viện, của danh hài Grillo vẫn tuyên bố không liên minh với bất cứ chính đảng nào khác, bất chấp việc liên minh trung tả của ông Bersani đã cố gắng thuyết phục sự ủng hộ của đảng này. Đảng Phong trào 5 sao cũng phản đối việc thành lập một chính phủ kỹ trị như chính phủ của ông Monti hiện nay.
Phát biểu sau cuộc tham vấn, ông Vito Crimi, người đứng đầu nhóm thượng nghị sỹ của đảng Phong trào 5 sao cho biết: “Chúng tôi quyết không ủng hộ việc bỏ phiếu tín nhiệm bầu ra một chính phủ kỹ trị. Chúng tôi sẵn sàng bỏ phiếu thông qua các dự luật tại quốc hội tiếp sau chương trình cải cách của chúng ta bao gồm cải cách luật bầu cử, luật chống tham nhũng và các luật nhằm giải quyết xung đột lợi ích cũng như các sáng kiến về lập pháp”.
Một số nhà phân tích cho rằng nếu việc thành lập chính phủ thất bại, nhiều khả năng Italy phải tổ chức một cuộc tổng tuyển cử lại trong thời gian tới. Nhưng những gì diễn ra tại Italy cho thấy, Tổng thống Napolitano đang thực hiện các kế hoạch tránh việc cử tri sớm phải đi bỏ phiếu trở lại. Ông có thể trao quyền lãnh đạo đất nước cho một liên minh chính trị liên đảng, hoặc thành lập một chính phủ kỹ trị tương tự Chính phủ Monti hiện nay./.
