Ngày 26/8, Hội nghị Thượng đỉnh Phong trào Không liên kết (NAM) lần thứ 16 khai mạc tại thủ đô Tehran của Iran. Điểm đặc biệt của Hội nghị này là được tổ chức tại Iran- quốc gia đang là “tâm điểm” thu hút sự chú ý của thế giới và đang phải chịu nhiều sức ép của cộng đồng quốc tế về chương trình hạt nhân.
 |
| Lực lượng quân đội Syria tại thủ đô Damascus (Ảnh: AFP) |
Hội nghị này tiếp tục thảo luận các nguyên tắc cơ bản và định hướng của Phong trào Không liên kết, đề ra những biện pháp nhằm thúc đẩy hơn nữa vai trò và tiếng nói của Phong trào này trên trường quốc tế trong bối cảnh thế giới có nhiều diễn biến phức tạp.
Hội nghị cũng dành thời lượng đáng kể cho nội dung về tình hình bất ổn tại Trung Đông. Theo đó, Hội nghị tập trung đánh giá tình hình quốc tế và khu vực, nhất là những vấn đề được các thành viên quan tâm như: mức độ tăng trưởng của kinh tế thế giới, nỗ lực cải tổ Liên Hợp Quốc (LHQ), thúc đẩy các vấn đề phát triển, xã hội, quyền con người, trao đổi về định hướng của Phong trào, cách giải quyết những khó khăn, thách thức hiện nay nhằm thúc đẩy vai trò của Phong trào trên trường quốc tế, tăng cường hợp tác quốc tế, trao đổi, thông qua văn kiện cuối cùng của Hội nghị…
Tuy nhiên, khi Iran đang phải đối mặt với sức ép ngày càng tăng của cộng đồng quốc tế, trong đó có các lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây, việc tiếp quản nhiệm kỳ 3 năm lãnh đạo Phong trào Không liên kết tại hội nghị lần này sẽ là cơ hội để Iran tìm kiếm sự ủng hộ của các nước đối với chương trình hạt nhân của mình. Vì vậy, trong chương trình nghị sự, Iran có kế hoạch tìm kiếm sự ủng hộ cho chương trình làm giàu hạt nhân của mình, đồng thời chống lại điều mà Tehran gọi là “sự thống trị” của Mỹ.
Ngoài ra, vấn đề về Syria cũng được quan tâm tại Hội nghị. Theo Ngoại trưởng Iran Ali Akbar Salehi, Iran sẽ đệ trình lên Hội nghị Thượng đỉnh Phong trào Không liên kết một đề xuất nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Syria.
Liên quan đến vấn đề này, Người đứng đầu Uỷ ban chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia của Quốc hội Iran, ông Alaeddin Boroujerdi cho biết: “Trong tương lai gần, Syria cũng sẽ trở thành một phần của phong trào không liên kết. Vì thế, Hội nghị tại Tehran có thể tìm ra giải pháp cho vấn đề Syria. Tôi sẽ có nhiều cuộc gặp với các quan chức cấp cao của Syria và chúng tôi sẽ thảo luận để tiến hành các bước tiếp theo”.
Trong tuyên bố của mình, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon cho biết, nhân dịp hội nghị này, cần nhấn mạnh các vấn đề mà cộng đồng quốc tế quan tâm. Người phát ngôn của Tổng thư ký Ban Ki-moon, ông Martin Nesirky giải thích: “Nhân dịp hội nghị này, Tổng thư ký LHQ sẽ truyền đạt rõ những mối quan tâm và mong đợi của cộng đồng quốc tế đối với các vấn đề, trong đó có hợp tác và tiến bộ - là điều cấp thiết đối với sự ổn định khu vực và phúc lợi của người dân Iran. Các vấn đề này bao gồm: chương trình hạt nhân của Iran, quyền con người và cuộc khủng hoảng tại Syria".
Trước đó, ông Mootaz Khalil, Chủ tịch Ủy ban phối hợp Phong trào Không liên kết nhấn mạnh, Hội nghị lần này là hết sức quan trọng, nhất là đối với mục tiêu và nguyên tắc cơ bản của Phong trào, cùng với giải pháp trước những thách thức toàn cầu nảy sinh về chính trị và kinh tế.
Như vậy, việc Iran tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Phong trào Không liên kết lần này, sau đó trở thành đại diện của Phong trào này trong một số cuộc họp quốc tế, bắt đầu là Đại hội đồng Bảo an LHQ vào tháng 9 tới tại New York, vấn đề hạt nhân Iran sẽ càng trở thành bài toán khó giải hơn với Mỹ, phương Tây và các nước đồng minh./.