Hôm qua, tại thành phố Geneva (Thụy Sĩ), đại diện của Iran và nhóm P5+1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc) và Đức đã tiến hành vòng đàm phán mới về chương trình hạt nhân của Iran.

iran_jmhm.jpgNgoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Iran Mohammad Javad Zarif tại Geneva ngày 14/1 (ảnh: Reuters)
Dưới sự chủ tọa của quan chức cấp cao phụ trách chính trị của Liên minh châu Âu (EU) Helga Schmid, cuộc họp kín hôm qua đã tổng kết các kết quả đạt được từ các cuộc gặp song phương hai ngày vừa qua giữa Ngoại trưởng Iran Javad Zarif và những người đồng cấp trong nhóm P5+1.

Thứ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi cho biết, các cuộc thảo luận diễn ra “khá tốt” và đề cập nhiều khía cạnh sâu rộng.

Trưởng đoàn đàm phán kiêm Thứ trưởng Ngoại giao Iran Arachi nói: “Chúng tôi đã xem xét tất cả các vấn đề đượcđặt lên bàn thảo luận. Và chúng tôi đã có cuộc đàm phán rất nghiêm túc, thực chất và hữu ích. Chúng tôi quyết định tiếp tục đàm phán vào đầu tháng 2”.

Phát biểu với các phóng viên, Trưởng đoàn đàm phán Pháp Nicolas de la Riviere cũng cho biết: “Bầu không khí đàm phán rất tốt nhưng tôi không cho rằng đàm phán đạt được nhiều tiến triển”.

Trong khi đó, Trưởng đoàn đàm phán của Trung Quốc Vương Mẫn kêu gọi các bên thể hiện ý chí chính trị nếu muốn đạt thỏa thuận về chương trình hạt nhân Iran khi thời hạn không còn nhiều. Theo ông, các bên cần lưu ý đến hai thời điểm mấu chốt, đó là duy trì được quan điểm thực tiễn và mềm dẻo, đồng thời thể hiện được ý chí chính trị.

Trước vòng đàm phán hôm qua, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cảnh báo, thỏa thuận cuối cùng chỉ có thể đạt được nếu các cường quốc ngừng gây sức ép với Iran. Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh Quốc hội mới của Mỹ do phe Cộng hòa kiểm soát đang xem xét một dự luật trừng phạt mới chống Iran.

Tổng thống Mỹ Barack Obama cảnh báo Quốc hội nước này không nên áp đặt các lệnh trừng phạt mới vì điều đó sẽ phá hỏng đàm phán ngoại giao và làm tăng nguy cơ một cuộc đối đầu quân sự với Iran. Nếu dự luật được thông qua, một số nhà lập pháp Iran trong tuần qua phát tín hiệu sẽ thúc đẩy các nỗ lực nối lại hoạt động làm giàu urani không giới hạn.

Đến nay, sau nhiều vòng đàm phán, hai bên vẫn chưa giải quyết được bất đồng chính xoay quanh yêu cầu phương Tây phải nới lỏng các biện pháp trừng phạt kinh tế, còn Iran ngừng chương trình làm giàu urani cấp độ cao. Các bên cũng chưa tìm ra được một công thức chấp nhận được cho lò phản ứng nước nặng Arak.   

Iran và nhóm P5+1 nhất trí tăng cường các nỗ lực nhằm đạt được thỏa thuận khung vào cuối tháng 3, sau đó tiến hành bàn về các điều khoản chi tiết để đạt được thỏa thuận toàn diện  cuối cùng vào hạn chót 01/07.

Như vậy, sau thỏa thuận tạm thời ký vào cuối năm 2013, đã có hai thời hạn chót được đặt ra nhưng đều bị bỏ lỡ. Hạn chót lần thứ 3 được ấn định vào ngày 01/07 có thành công hay không còn phụ thuộc vào ý chí chính trị và thiện chí của tất cả các bên./.