Sau cái chết chỉ huy của Lực lượng Quds do máy bay Mỹ không kích hôm 3/1 ở Baghdad của Iraq, Iran chưa có bất kỳ phản ứng đáp trả quân sự trực tiếp nào nhưng nước này liên tiếp đưa ra các tuyên bố sẽ đáp trả cứng rắn và 35 mục tiêu của Mỹ cùng đồng minh trong tầm ngắm.

Người biểu tình cầm ảnh thiếu tướng Qasem Soleimani trong một cuộc biểu tình ở Tehran, Iran sau vụ Mỹ không kích tiêu diệt vị tướng này. Ảnh chụp màn hình Bloomberg.

Lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Seyyed Ali Khamenei tuyên bố sẽ “trả thù khắc nghiệt”. Lữ đoàn Hezbollah ở Iraq kêu gọi người dân, lực lượng an ninh Iraq tránh xa các căn cứ của Mỹ. Chỉ huy Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) Thiếu tướng Hossein Salami mô tả vụ sát hại Tướng Qasem Soleimani là thất bại chiến lược của Mỹ trong nhiều thập kỷ qua, đồng thời đánh dấu kết thúc sự hiện diện của Mỹ ở khu vực.

Chỉ huy Hossein Salami nói rằng IRGC chắc chắn sẽ có một cuộc trả thù với Mỹ nhưng thời gian và quy mô không được tiết lộ. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo cho biết 35 mục tiêu quan trọng của Mỹ trong khu vực, ngoài Israel nằm trong tầm ngắm, đồng thời nhấn mạnh rằng Eo biển Hormuz là một con đường quan trọng đối với phương Tây, khi một số lượng lớn tàu khu trục và tàu chiến Mỹ đi qua có khả năng bị tấn công.

Trong một diễn biến liên quan, Quốc hội Iraq ngày hôm nay (5/1) sẽ tổ chức một phiên họp khẩn cấp để thảo luận về phản ứng chính trị đối với việc sát hại chỉ huy của Lực lượng Quds Qassem Soleimani và phó thủ lĩnh của lực lượng dân quân Iraq Abu Mahdi al-Muhandis. Dự kiến, đại diện của các khối Shiite đang nỗ lực để thông qua một đạo luật để loại bỏ các lực lượng Mỹ và hủy bỏ thỏa thuận khung chiến lược đã ký giữa Baghdad và Washington.

Lữ đoàn Hezbollah của Iraq, trước phiên họp đã cảnh báo trả thù bất kỳ khối chính trị nào không tham dự phiên bỏ phiếu. Lữ đoàn Hezbollah ở Iraq đe dọa các nghị sĩ và người Kurd nói riêng nếu họ không thông qua luật. Một tuyên bố của Lữ đoàn Hezbollah nói rằng Mỹ đã vi phạm thỏa thuận khung chiến lược.

Trên bình diện khu vực, Oman và Qatar đang nỗ lực ngoại giao để kiềm chế sự leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Iran. Tuy nhiên, Iran đã từ chối vai trò hòa giải của Qatar trong chuyến thăm của Bộ trưởng Ngoại giao Qatar đến Tehran ngày 4/1.

Trong nỗ lực tương tự, Oman kêu gọi Mỹ và Iran đối thoại và tìm kiếm các kênh ngoại giao để giải quyết những bất đồng. Bộ Ngoại giao Oman trong tuyên bố mới nhất ngày 5/1 nói rằng đang theo dõi sát diễn biến căng thẳng và leo thang giữa Mỹ và Iran. Tuyên bố kêu gọi hai bên "đối thoại và tìm kiếm các biện pháp ngoại giao để giải quyết các vấn đề gây tranh cãi nhằm chấm dứt xung đột trong khu vực"./.