Ngày 23/2, Iran cho biết, nước này mới tìm thấy các mỏ quặng uranium thô lớn và đã xác định địa điểm để xây thêm 16 nhà máy điện hạt nhân. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran thông báo rằng, các mỏ uranium vừa được tìm thấy ở khu vực duyên hải phía bắc và phía nam Iran, với trữ lượng cao gấp ba lần so với ước tính trước đây.
Truyền hình quốc gia Iran ngày 23/2 xác nhận, việc nước này đã quyết định 16 địa điểm sẽ xây dựng mới các nhà máy điện hạt nhân, nhằm thúc đẩy việc sản xuất điện trong 15 năm tới. Iran hiện chỉ có một nhà máy điện hạt nhân, nằm ở ngoại ô thành phố biển phía nam Bushehr.
 |
| Hình ảnh bên trong một cơ sở hạt nhân của Iran (Ảnh: Reuters) |
Hồi tháng 12/2012, Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran, Fereydoun Abbasi-Davani cho biết, một nhà máy mới sẽ được khảo sát xây dựng gần với địa điểm nhà máy cũ. Tuy nhiên, kế hoạch xây dựng mới nhà máy điện hạt nhân đã được thay đổi, sau khi nước này phát hiện ra các mỏ quặng uranium mới, với trữ lượng lên tới 4.400 tấn, tăng gấp 3 lần so với trữ lượng dự tính trước đây.
Phát biểu trên truyền hình Iran, ông Davani cho biết: “Chúng tôi đã tìm ra các nguồn uranium mới với trữ lượng dồi dào. Và chúng tôi sẽ sử dụng nó trong tương lai gần. Kế hoạch sẽ có những sự thay đổi, nhưng tất cả đã được chuẩn bị một cách kỹ càng”.
Các nước phương Tây trước nay vẫn e ngại chương trình năng lượng hạt nhân của Iran là để phục vụ việc phát triển vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, Iran vẫn luôn khẳng định việc tái chế uranium của nước này là phục vụ mục đích hòa bình.
Trong một tuyên bố mới nhất liên quan tới chương trình hạt nhân của Iran, nhà đàm phán hạt nhân hàng đầu của Iran, Saeed Jalili khẳng định nước Cộng hòa Hồi giáo Iran sẽ không vi phạm các quy định, cũng như không chấp nhận bất kỳ điều kiện ép buộc nào khi tuân thủ Hiệp ước cấm giải trừ vũ khí hạt nhân.
Ông Saeed Jalili khẳng định: “Iran đã luôn thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ cần thiết của mình đối với Hiệp ước cấm vũ khí hạt nhân, với tư cách là một thành viên đầy đủ và cam kết thực hiện các quy định đã được ký kết. Bởi vậy Iran có quyền được hưởng các lợi ích của mình. Các dân tộc Iran sẽ bảo vệ quyền lợi của mình, trong đó có quyền về năng lượng hạt nhân. Người dân Iran không chấp nhận bị đối xử như một ngoại lệ trên thế giới”.
Tuyên bố của ông Saeed Jalili đưa ra trong bối cảnh cuộc họp giữa Iran và 6 nước, gồm Trung Quốc, Pháp, Nga, Anh, Mỹ và Đức, chuẩn bị diễn ra tại Kazakhstan vào thứ Ba (26/2) tới.
Giới quan sát nhận định, việc đưa ra thông báo tìm thấy mỏ quặng uranium thô mới và tham vọng mở rộng khả năng phát triển hạt nhân trước khi nối lại đàm phán về hạt nhân, cho thấy Iran muốn tăng cường lợi thế trên bàn đàm phán.
Ông Yiftah Shapir, chuyên gia hạt nhân của Israel, phân tích: “Từ trước đến nay, Iran vẫn công khai về kế hoạch xây dựng thêm các nhà máy hạt nhân, được cho là để sản xuất điện. Cộng đồng quốc tế đều biết họ hiện chỉ có 1 nhà máy, và trữ lượng quặng là có hạn. Tuy nhiên, với thông tin mới này, Iran rõ ràng muốn chuyển đi một thông điệp đầy đủ và rõ ràng với các nước tham gia đàm phán rằng, họ đang nắm trong tay một sức mạnh đáng kể, và họ có quyền đòi hỏi được lắng nghe các điều kiện của mình”.
Theo đánh giá của các nhà quan sát, tại cuộc đàm phán sắp tới, các nước phương Tây có thể ra điều kiện sẽ giảm nhẹ lệnh cấm vận áp đặt lên Iran, nếu nước này đồng ý ngưng làm giàu uranium./.