Phong trào Hồi giáo cực đoan Taliban đã chiếm được chính quyền trong hầu khắp lãnh thổ Afghanistan vào hôm 15/8/2021 ngoại trừ tỉnh Panjshir. Nay Taliban đang khẩn trương thành lập một chính phủ mới, bổ nhiệm dần các vị trí trong nội các. Giáo sĩ Abdul Qayyum Zakir mới được Taliban chỉ định vào vị trí Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Afghanistan.
Thân Iran và phản đối hòa đàm với chính phủ thân Mỹ
Người ta cho rằng Zakir là "bạn thân" của Ismail Qaani - người đứng đầu lực lượng Quds tinh nhuệ của Iran và từng được nhận các hệ thống vũ khí hiện đại của Iran.
Theo trang tin Alarby, Zakir chính là người phụ trách lực lượng tiến vào phủ tổng thống Afghanistan ở Kabul vào giữa tháng 8 này.
Zakir cũng được cho là người cực lực phản đối hòa đàm diễn ra trước đây giữa Taliban và chính phủ Afghanistan thân Mỹ.
Sinh ra ở tỉnh Helmand, Zakir đã di cư từ Afghanistan sang Pakistan sau khi học xong phổ thông. Ông ta được cho là đã gia nhập một trong các chính đảng đấu tranh chống lực lượng Liên Xô đóng tại Afghanistan. Zakir sau đó gia nhập phong trào Taliban mới thành lập dưới sự lãnh đạo của giáo sĩ Hồi giáo Omar.
Khi bị bắt vào năm 2001, Zakir là tân Phó Thủ lĩnh của Taliban. Hồi còn trong nhà tù Guatanamo, ông ta mang số hiệu tù nhân là 8.
Trong một phiên điều trần vào năm 2007, Zakir nói với giới chức Mỹ rằng ông ta muốn "về quê đoàn tụ với gia đình và làm việc trên mảnh đất của mình, giúp đỡ gia đình".
Ông này cũng được cho là đã nói như sau: "Tôi thấy các bức ảnh về Afghanistan đang được tái thiết, và tôi vui về việc người Mỹ đang xây dựng lại đất nước tôi... Tôi không thấy có lý do nào mình phải chống lại người Mỹ".
"Tư duy trận mạc tốt"
CS Monitor năm 2010 cho biết Zakir có "quyền lực lớn khủng khiếp" bên trong Taliban.
Zakir được coi là người có tư duy chiến thuật tốt trên chiến trường và có ảnh hưởng lớn ở miền nam Afghanistan trong cuộc nổi dậy của Taliban chống lại quân Anh, Mỹ, và các nước phương Tây khác.
Zakir được nhận định là từng bị giới chức Pakistan bắt vào năm 2010 rồi sau đó được thả mà không có lời giải thích nào.
Zakir trở thành phó của thủ lĩnh tối cao Taliban Omar sau khi Phó Thủ lĩnh Abdul Ghani Baradar bị bắt.
Cựu chỉ huy Taliban - Abdul Salaam Rocketi, người về sau thành nghị sĩ Afghanistan, từng nói rằng Zakir từng là một chỉ huy nổi tiếng trên chiến trường, và sự nổi tiếng đó đã khiến giáo sĩ Omar chú ý. Theo thời gian, Zakir và Omar trở nên thân thiết với nhau.
Một cựu chỉ huy khác của Taliban cho biết Zakir rất thành thạo luật Hồi giáo (Sharia).
Zakir từng bị thương vài lần, một trong số đó là bị thương trong vụ đánh bom vào cuối thập niên 1990 khiến 4 người bạn thân của ông ta thiệt mạng./.