Sau kỳ nghỉ lễ Năm mới, hoạt động thương mại hàng hóa qua đường hầm eo biển Manche giữa Anh và Liên minh châu Âu (EU) hôm nay (4/1) được nối lại với công suất tối đa. Liệu mọi chuyện có suôn sẻ như những ngày cuối tuần hay sẽ xảy ra tình trạng ách tắc như dự báo của các chuyên gia? Đây là phép thử đầu tiên đối với nước Anh sau khi đạt được thỏa thuận thương mại hậu Brexit, chính thức rời thị trường chung và liên minh thuế quan.
Thành công của giai đoạn hậu Brexit có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Thủ tướng Boris Johnson, bên cạnh những vấn đề cấp bách khác mà nhà lãnh đạo này đang phải đối mặt. Anh hiện là một trong những nước chịu tác động nặng nề nhất của cuộc khủng hoảng do Covid-19, với hơn 75.000 ca tử vong và đang phải vật lộn với cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong hàng thập kỷ.
Brexit cũng đe dọa sự đoàn kết của nước Anh khi Thủ hiến Scotland Nicola Sturgeon không ngừng gia tăng sức ép với chính phủ để tổ chức trưng cầu ý dân về nền độc lập. Nhà lãnh đạo này đã cam kết, nếu giành chiến thắng, bà sẽ đưa Scotland gia nhập Liên minh châu Âu. Các quan chức chính phủ Anh những ngày qua liên tục có phát biểu trấn an người dân, đồng thời bày tỏ tự tin về một tương lai tốt đẹp hơn cho nước Anh.
Bộ trưởng Tài chính Anh Rishi Sunak nhấn mạnh: “Thỏa thuận này có thể đại diện cho sự thống nhất của đất nước và gắn kết mọi người lại với nhau sau những chia rẽ. Đối với những người đã bỏ phiếu ủng hộ việc rời khỏi Liên minh châu Âu, thỏa thuận có nghĩa là chúng ta sẽ đạt được sự tự do mà mọi người tìm kiếm: kiểm soát luật pháp, biên giới, thương mại. Đối với những người lo ngại tác động kinh tế của việc rời đi, họ hãy yên tâm bởi bản chất của thỏa thuận là đảm bảo quyền tiếp cận phi thuế quan, phi hạn ngạch cho các doanh nghiệp Anh với thị trường châu Âu, đảm bảo mối quan hệ đối tác kinh tế chặt chẽ và quan trọng nhất là bảo vệ việc làm của người dân Anh”.
Cuộc sống mới của nước Anh không phải với tư cách là một quốc gia thành viên Liên minh châu Âu sau gần nửa thế kỷ gắn bó nhìn chung đã có sự khởi đầu khá suôn sẻ. Thỏa thuận thương mại ký ngay trước đêm Giáng sinh với Liên minh châu Âu dù cho phép thiết lập một mối quan hệ đối tác phi thuế quan và phi hạn ngạch giữa hai bên, song lại làm gia tăng lo ngại về nguy cơ xảy ra tình trạng hỗn loạn tại biên giới. Theo các nhà quan sát, những tác động của Brexit sẽ chỉ có thể được cảm nhận rõ từ hôm nay khi hoạt động lưu thông qua đường hầm eo biển Manche được nối lại ở mức tối đa sau kỳ nghỉ lễ.
Trước đây, sự chậm trễ hiếm khi xảy ra ở đây bởi Anh là thành viên của EU – khối thị trường thống nhất và liên minh thuế quan. Điều này đồng nghĩa với việc gần như không có giấy tờ, thủ tục hải quan nào ngăn cản luồng hàng hoá ra vào tại bến cảng. Thế nhưng giờ đây mọi chuyện đã khác và theo chính phủ Anh, có đến một nửa số doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa sẵn sàng cho những thay đổi lớn. Không chỉ phải thích nghi với những thủ tục hải quan mới, các lái xe đường bộ còn phải trình giấy xét nghiệm âm tính với Covid-19 được tiến hành 72h trước khi qua eo biển Manche.
Bộ Giao thông Anh hồi mới đây thông báo đã triển khai 20 địa điểm xét nghiệm mới trên cả nước trong cuối tuần qua và sẽ tiếp tục trong tuần này. Mục đích là tránh phải trở lại thời kỳ thảm kịch trước và sau Giáng sinh khi hàng nghìn xe tải bị ùn tắc tại Anh sau khi Pháp quyết định đóng cửa biên giới nhằm ngăn chặn số ca lây nhiễm biến thể mới của virus SARS-CoV-2./.