Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa kết thúc chuyến thăm 5 ngày (từ 13 - 18/2) đến Mỹ theo lời mời của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden. Đây là chuyến thăm Mỹ đầu tiên của ông Tập Cận Bình trên cương vị Phó Chủ tịch nước. Trong gần một tuần ở thăm Mỹ, ông đã có cuộc gặp gỡ với Tổng thống Obama, hội đàm với Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và tiếp xúc với một loạt quan chức cao cấp của Mỹ như: Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Geithner… và tham dự một số hoạt động tại bang Iowa và bang California.

ong-tap-can-binh.jpg

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ William Burns (phải) đón Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Washington (ảnh: Internet)

Tại cuộc gặp ở Nhà Trắng hôm 14/2, Tổng thống Obama và Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thảo luận nhiều vấn đề nhằm tăng cường hợp tác Mỹ- Trung.  Kinh tế là một trong những vấn đề trọng tâm mà Tổng thống Obama đề cập, cụ thể là những khúc mắc giữa hai bên về cán cân thương mại, tỷ giá đồng Nhân dân tệ.

Tổng thống Mỹ Obama nói: “Mỹ là một quốc gia thuộc khu vực Thái Bình Dương. Chúng tôi rất quan tâm và chú trọng đến việc tiếp tục đẩy mạnh mối quan hệ giữa hai nước về các lĩnh vực như buôn bán, thương mại và đảm bảo rằng, hai nước trở thành đối tác mạnh và có hiệu quả”.

Tổng thống Mỹ Obama nói rằng, phát triển vượt bậc của Trung Quốc trong hai thập kỷ qua đã mang lại sự thịnh vượng cũng như sức mạnh cho Trung Quốc. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đồng nghĩa với việc trách nhiệm của Trung Quốc ngày càng tăng lên.

Mối quan hệ quan trọng nhất trên thế giới

Tại cuộc gặp của Tổng thống Obama với Phó Chủ tịch nước Tập Cận Bình và cuộc hội đàm giữa Phó Tổng thống Joe Biden và ông Tập Cận Bình – hai hoạt động được cho là quan trọng nhất, điểm nhấn trong chuyến thăm này, các nhà lãnh đạo Mỹ đều khẳng định, quan hệ Mỹ - Trung là một trong những mối quan hệ quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới.

Dư luận cho rằng, đó là mối quan hệ quan trọng nhất đối với Mỹ. Bởi, Washington đang rất cần nguồn vốn đầu tư của Trung Quốc để vực dậy nền kinh tế đang trì trệ và tác động của Bắc Kinh đối với một số vấn đề quốc tế cần giải quyết như tình hình Syria, vấn đề hạt nhân Iran, CHDCND Triều Tiên… Cũng vì thế, trong chuyến thăm này, phía Mỹ đã dành cho ông Tập Cận Bình sự đón tiếp khá trọng thị và đặc biệt khi Lầu Năm góc đã tổ chức lễ đón hiếm có dành cho ông Tập Cận Bình. Cơ quan đầu não của Bộ Quốc phòng Mỹ đã đón chào ông như vị khách quý với 19 loạt đạn chào mừng và mời nhà lãnh đạo cao cấp Trung Quốc duyệt đội quân danh dự với thành phần gồm đại diện các quân binh chủng.

Về phần mình, ông Tập Cận Bình, cũng dành thời gian tới thăm trang trại Muscatine, Iowa -  nơi cách đây 27 năm ông đã đến. Đây được xem là sự kiện lớn nhất ở thị trấn Muscatine, kể từ chuyến thăm của Giáo hoàng John Paul II năm 1979. "Ông ấy đến thăm những người bạn cũ”, chủ trang trại bà Sarah Lande nói. Nhưng đó còn là thông điệp của Trung Quốc, rằng Trung – Mỹ, vốn đã có những mối quan hệ từ lâu. Và nay, hai bên cần sự hợp tác để phát triển. Trung Quốc cũng cần thị trường rộng lớn của Mỹ để tiêu thụ hàng hóa xuất khẩu dồi dào của mình – nguồn lực để tiếp tục tăng trưởng.

Thăm dò, trấn an và răn đe

Ông Tập Cận Bình được coi là nhà lãnh đạo mới của Trung Quốc. Cách đây 10 năm, trước khi trở thành nhà lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc, ông Hồ Cẩm Đào cũng đến thăm Mỹ. Trong bối cảnh quan hệ song phương đang ngày càng rạn nứt bởi hàng loạt bất đồng, chuyến thăm này của ông Tập Cận Bình được hai bên hy vọng sẽ thúc đẩy hợp tác và củng cố lòng tin. Đây còn được coi là "sự đầu tư quan hệ tương lai Mỹ - Trung”.

Chuyến thăm sẽ giúp dỡ bỏ một số cản trở trong thương mại Trung - Mỹ, kể cả việc hạn chế xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao của Mỹ sang Trung Quốc và những cản trở đối với đầu tư của Trung Quốc vào Mỹ. Tuy nhiên, hai bên vẫn còn nhiều việc phải làm để thu hẹp bất đồng.

Trả lời phỏng vấn báo Bưu điện Washington, Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói rằng, Trung Quốc sẽ tiếp tục giải quyết các vấn đề chính đáng mà Mỹ quan tâm, trong đó có việc bảo vệ sở hữu trí tuệ, tỷ giá đồng nhân dân tệ, thành lập môi trường đầu tư minh bạch và dựa trên các nguyên tắc cụ thể.

Trong cuộc gặp với ông Tập Cận Bình, Tổng thống Obama, một mặt ra sức đề cao mối quan hệ Trung – Mỹ, nhưng cũng hàm ý răn đe rất rõ rằng: “Mỹ hoan nghênh sự trỗi dậy của Trung Quốc nhưng tất cả các nước đều phải tuân thủ những qui định chung về kinh tế”.

Chính vì vậy, chuyến thăm này, như nhận định của dư luận báo chí hai nước, sẽ giúp quan hệ Trung Quốc – Mỹ thu hẹp khoảng cách khác biệt, đặt nền tảng cho tương lai phát triển. Nhưng, hiện tại, hai bên phải tận dụng cơ hội quan trọng này để tăng cường hiểu biết và sự tin cậy" giữa hai nước./.