Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 1/3 yêu cầu Trung Quốc dỡ bỏ thuế đối với nông sản của Mỹ, trong bối cảnh các cuộc đàm phán thương mại đang có nhiều tiến triển, đồng thời thông báo hoãn tăng thuế nhằm vào hàng hóa Trung Quốc theo hạn chót 1/3. Bước đi của Mỹ ngay lập tức nhận được sự hoan nghênh từ phía Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: CNN

Phát biểu trên trang mạng Twitter, ông Trump yêu cầu Trung Quốc nhanh chóng dỡ bỏ tất cả các loại thuế đối với nông sản của Mỹ bao gồm thịt bò, thịt lợn khi các cuộc đàm phán đang tích cực. Tổng thống cũng hoãn đưa ra quyết định tăng thuế đối với 200 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Theo ông Trump, đây là điều quan trọng không chỉ với nông dân Mỹ mà còn cả với cá nhân ông. Nông dân là một trong những thành phần cử tri ủng hộ chủ yếu cho đảng Cộng hòa và cuộc chiến tranh thương mại do Tổng thống Trump phát động nhằm vào Trung Quốc. Trước đó, trong một cử chỉ thiện chí bắt đầu lệnh đình chiến thương mại, Trung Quốc đã nối lại việc mua đậu nành Mỹ.

Trong một tuyên bố đăng trên trang mạng của Bộ Thương mại Trung Quốc, nước này thông báo đã biết về tuyên bố của Văn phòng đại diện thương mại Mỹ  duy trì mức thuế 10% cho đến khi có thông báo thêm và hoan nghênh bước đi này.

Sau nhiều tháng căng thẳng thương mại, Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí đình chiến thương mại 90 ngày để thu hẹp bất đồng. Lệnh đình chiến thương mại này hết hạn vào mùng 1/3, nhưng Tổng thống Mỹ đã dỡ bỏ tối hậu thư tăng thuế vì ông thấy hài lòng với các kết quả đàm phán gần đây giữa hai bên. Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow ngày 1/3 cho biết, hai nước đang tiến gần đến một thỏa thuận thương mại lịch sử.  Một cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể diễn ra trong tháng này tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida.

Trả lời trên tờ Fox Business, ông Larry Kudlow cho biết: “ Những gì chúng tôi đạt được lớn hơn nhiều so với việc Trung Quốc mua đậu nành của Mỹ. Hãy tin tưởng vào tôi. Đây thực sự là một cuộc cách mạng trong thương mại Mỹ và Trung Quốc. Nó có thể là một đột phá lịch sử”.

Một quan chức Nhà Trắng ngày 1/3 cũng tiết lộ rằng, ngoài các mức mua hàng hóa nông sản chưa từng có, nhóm đàm phán của Mỹ đã đạt được "mặc cả về nguyên tắc" liên quan đến vấn đề thao túng tiền tệ, chuyển giao công nghệ, trợ cấp bảo hộ, thuế quan và các vấn đề quan trọng khác. Thị trường chứng khoán Mỹ hôm qua tăng điểm nhờ những triển vọng thương mại tích cực giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới. 

Mặc dù vậy một số quan Mỹ vẫn khá thận trọng về các bước tiến sớm được đưa ra và cho rằng cần " chờ đợi quyết định của Trung Quốc". Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ Sonny Perdue cho biết các nhà đàm phán thương mại Mỹ đã yêu cầu Trung Quốc giảm thuế đối với sản phẩm ethanol của Mỹ, song hiện vẫn chưa rõ Bắc Kinh có sẵn sàng đáp ứng yêu cầu này hay không. Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer trong tuần này cũng cho rằng vẫn còn nhiều việc phải làm để có thể đạt được một thỏa thuận thương mại Mỹ- Trung.

“Chúng tôi đã tham gia các cuộc đàm phán căng thẳng và cụ thể với Trung Quốc về các vấn đề cải cách cấu trúc nhiều tháng qua. Chúng tôi đã đạt được các bước tiến thực sự. Nếu chúng ta có thể hoàn thành những nỗ lực này, hai bên có thể đạt được một giải pháp thỏa đáng về tất cả các vấn đề quan trọng còn tồn tại cũng như các mối lo ngại khác. Chúng ta có thể có một thỏa thuận giúp xoay chuyển mối quan hệ thương mại với Trung Quốc. Tuy nhiên phải nói rõ rằng, còn nhiều việc cần phải làm trước khi bất cứ thỏa thuận nào có thể đạt được và quan trọng hơn là cả sau khi đạt được”, ông Lighthizer nói.

Bất chấp những tín hiệu tích cực trong các cuộc đàm phán thương mại nhưng trả lời báo chí khi tham dự Hội nghị thượng đỉnh Hà Nội trong tuần này, Tổng thống Trump vẫn khẳng định, ông luôn sẵn sàng cho việc không đạt được thỏa thuận với Trung Quốc và sẽ không có thỏa thuận với Trung Quốc nếu nó không hiệu quả.

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc bùng phát từ giữa năm 2018, hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đã liên tiếp trả đũa nhau bằng các mức thuế mới. Đến nay, tổng lượng hàng hóa bị đánh thuế cao hơn của hai bên đã lên tới hơn 360 tỷ USD./.