Mặc dù trên cạn có những loài động vật sống rất dai (ví dụ như con rùa già nhất gần 190 tuổi), nhưng những loài nào lọt vào danh sách các nhà vô địch về sống lâu đều sống ở dưới nước. Dưới đây là 10 loài động vật sống lâu nhất trên thế giới.
1. Cá voi đầu cong, trên 200 năm
Cá voi đầu cong (Balaena mysticetus) là loài động vật có vú sống lâu nhất. Tuổi thọ chính xác của cá voi Bắc Cực và cận Bắc Cực vẫn chưa được xác định nhưng các đầu nhọn bằng đá được tìm thấy ở một số cá thể chứng minh rằng chúng sống thoải mái hơn 100 năm và có thể sống hơn 200 năm, theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA).
Cá voi có đột biến trong một gen gọi là ERCC1, có liên quan đến việc sửa chữa DNA bị hư hỏng, có thể giúp bảo vệ cá voi khỏi ung thư, một nguyên nhân có thể gây tử vong. Một gen khác, được gọi là PCNA, có một phần đã được nhân đôi; gen này có liên quan đến sự phát triển và sửa chữa tế bào, và việc nhân đôi có thể làm chậm quá trình lão hóa, theo Live Science.
2. Cá Rougheye, trên 200 năm
Cá Rougheye (Sebastes aleutianus) là một trong những loài cá sống lâu nhất và có tuổi thọ tối đa ít nhất là 205 năm, theo Cục Cá và Động vật hoang dã Washington. Những con cá màu hồng hoặc nâu này sống ở Thái Bình Dương từ California đến Nhật Bản.
Chúng phát triển dài tới 97 cm và ăn các động vật khác như tôm và cá nhỏ hơn, theo Ủy ban Tình trạng Động vật Hoang dã Nguy cấp (COSEWIC) ở Canada - một hội đồng tư vấn độc lập đánh giá tình trạng của các loài bị đe dọa tuyệt chủng.
3. Trai nước ngọt, trên 250 năm
Trai nước ngọt (Margaritifera margaritifera) là loài hai mảnh vỏ chủ yếu sống ở sông suối và có thể được tìm thấy ở châu Âu và Bắc Mỹ, bao gồm cả Mỹ và Canada. Con trai nước ngọt lâu đời nhất được biết đến sống 280 tuổi, theo Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới (WWF). Những động vật không xương sống này có tuổi thọ cao nhờ khả năng trao đổi chất thấp.
Trai nước ngọt là một loài có nguy cơ tuyệt chủng. Theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), số lượng của chúng đang giảm do nhiều yếu tố liên quan đến con người, bao gồm thiệt hại và những thay đổi đối với môi trường sống của sông nơi chúng cư ngụ.
4. Cá mập Greenland, 272 năm trở lên
Cá mập Greenland (Somniosus microcephalus) sống sâu ở Bắc Cực và Bắc Đại Tây Dương. Chúng có thể phát triển dài 7,3 m và ăn nhiều loại động vật khác, bao gồm cá và động vật có vú biển như hải cẩu. Một nghiên cứu năm 2016 về mô mắt của cá mập Greenland được công bố trên tạp chí Science ước tính, những con cá mập này có thể có tuổi thọ tối đa ít nhất là 272 năm.
Theo Live Science, con cá mập trong nghiên cứu này ước tính khoảng 392 tuổi và các nhà nghiên cứu cho rằng những con cá mập này có thể đã lên tới 512 tuổi. Các ước tính tuổi đi kèm với một mức độ không chắc chắn, nhưng ngay cả ước tính thấp nhất là 272 năm vẫn khiến chúng trở thành động vật có xương sống sống lâu nhất trên Trái Đất.
5. Giun hình ống, trên 300 năm
Giun hình ống là động vật không xương sống có tuổi thọ cao trong môi trường lạnh giá, ổn định của biển sâu. Một nghiên cứu năm 2017 được công bố trên tạp chí Khoa học Tự nhiên cho thấy Escarpia laminata, một loài giun ống sống dưới đáy đại dương ở Vịnh Mexico, thường sống tới 200 năm và một số mẫu tồn tại hơn 300 năm.
Giun hình ống có tỷ lệ chết thấp do ít mối đe dọa tự nhiên - điều đã giúp chúng tiến hóa để có tuổi thọ dài như vậy.
6. Ngao Quahog đại dương, trên 500 năm
Ngao Quahog đại dương (Arctica islandica) sinh sống ở Bắc Đại Tây Dương. Loài ngao nước mặn này có thể sống lâu hơn cả loài trai nước ngọt. Theo Bảo tàng Quốc gia Wales ở Anh, một con ngao Quahog đại dương được tìm thấy ngoài khơi bờ biển Iceland vào năm 2006 đã 507 tuổi.
Một con ngao cổ có biệt danh là Minh vì nó được sinh ra vào năm 1499 khi nhà Minh cai trị Trung Quốc (từ năm 1368 đến năm 1644).
7. San hô đen, hơn 4.000 năm
San hô trông giống như những tảng đá và thực vật dưới nước đầy màu sắc, nhưng chúng thực sự được tạo thành từ bộ xương ngoài của động vật không xương sống được gọi là polyp. Các polyp này liên tục nhân lên và tự thay thế bằng cách tạo ra một bản sao giống hệt nhau về mặt di truyền, theo thời gian khiến cấu trúc bộ xương ngoài của san hô ngày càng lớn hơn.
Do đó, san hô được tạo thành từ nhiều sinh vật giống hệt nhau chứ không phải là một sinh vật duy nhất, như cá mập Greenland hoặc trai Quahog đại dương. San hô có thể sống hàng trăm năm hoặc hơn, nhưng san hô đen nước sâu (Leiopathes sp.) là một trong những loài san hô sống lâu nhất. Các mẫu san hô đen được tìm thấy ngoài khơi Hawaii đã được xác định 4.265 năm tuổi, theo Live Science.
8. Bọt biển thủy tinh, 10.000 năm
Bọt biển được tạo thành từ các đàn động vật, tương tự như san hô, và cũng có thể sống hàng nghìn năm. Bọt biển thủy tinh (Glass sponges) là một trong những loài bọt biển sống lâu nhất trên Trái Đất. Các thành viên của nhóm này thường được tìm thấy ở đại dương sâu và có bộ xương giống thủy tinh, do đó có tên như vậy, theo NOAA.
Một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên tạp chí Chemical Geology ước tính, một mẫu bọt biển thủy tinh thuộc loài Monorhaphis chuni đã khoảng 11.000 năm tuổi. Các loài bọt biển khác có thể sống lâu hơn nữa.
9. Sứa Turritopsis dohrnii, bất tử
Turritopsis dohrnii được gọi là sứa bất tử vì chúng có khả năng sống mãi mãi. Sứa bắt đầu cuộc sống dưới dạng ấu trùng, trước khi sống ở đáy biển và biến đổi thành polyp. Những polyp này sau đó tạo ra những sinh vật kích cỡ trung bình bơi tự do, hay còn gọi là sứa. Theo Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Hoa Kỳ (American Museum of Natural History), Turritopsis dohrnii trưởng thành đặc biệt ở chỗ chúng có thể biến trở lại thành polyp nếu chúng bị tổn thương về thể chất hoặc bị đói, và sau đó trở về trạng thái sứa của chúng.
Loài sứa, có nguồn gốc từ biển Địa Trung Hải, có thể lặp lại kỳ tích đảo ngược vòng đời của chúng nhiều lần và do đó có thể không bao giờ chết vì già trong điều kiện thích hợp, theo Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở London. Turritopsis dohrnii rất nhỏ - dưới 4,5 mm, và bị các động vật khác như cá ăn hoặc có thể chết bằng cách khác, do đó ngăn chúng thực sự đạt được sự bất tử.
10. Con Hydra, bất tử
Hydra là một nhóm động vật không xương sống nhỏ với thân mềm trông hơi giống sứa. Giống như Turritopsis dohrnii, con Hydra cũng có tiềm năng sống mãi mãi. Live Science cho biết, lượng hydra không có dấu hiệu suy giảm theo tuổi tác.
Những động vật không xương sống này phần lớn được tạo thành từ các tế bào gốc, chúng liên tục tái tạo thông qua nhân đôi hoặc nhân bản. Hydra không sống mãi trong điều kiện tự nhiên vì các mối đe dọa như động vật ăn thịt và bệnh tật, nhưng nếu không có những mối đe dọa bên ngoài này, chúng có thể bất tử./.