Hành động của phe ly khai miền Nam Yemen đẩy khủng hoảng tại quốc gia nghèo nhất Trung Đông này nóng trở lại. Cuộc nội chiến Yemen bước sang giai đoạn mới phức tạp hơn so trước đây, khi chỉ có hai phe đối đầu là chính phủ của Tổng thống Hadi được Saudi Arabia ủng hộ và lực lượng Hồi giáo Houthi do Iran bảo trợ.

Hình ảnh các tay súng lực lượng đòi ly khai tại Aden hôm 29/1/2018. Ảnh: Reuters

Hãng tin AFP (Pháp) dẫn một quan chức quân đội Yemen giấu tên cho biết, lực lượng ly khai đã bao vây Dinh tổng thống và đang kiểm soát cổng ra vào chính. Các quan chức có mặt trong tòa nhà “về cơ bản là bị giam lỏng”.

Một nguồn tin quân đội cho biết, Thủ tướng Yemen Ahmed bin Dagher đã được đưa tới một nơi an toàn dưới sự bảo vệ của liên minh Arab do Saudi Arabia dẫn đầu.

Trong khi đó, hãng tin Reuters (Anh) dẫn nguồn tin từ phe ly khai Hội đồng chuyển tiếp miền Nam (STC) cho hay, các cuộc thương lượng đang được tiến hành để cho phép Thủ tướng Ahmed bin Dagher rời thành phố cảng miền Nam Aden. Tuy nhiên, một nguồn tin chính phủ khác cho biết ông bin Dagher hiện không có ý định rời đi.

Trước đó, lực lượng đòi ly khai hôm 30/1 tấn công vào Dinh tổng thống và giành quyền kiểm soát thành phố ở cảng miền Nam này. Cuộc tấn công diễn ra sau khi yêu cầu của phe ly khai đòi chính phủ Tổng thống Mansour Hadi từ chức không được hồi đáp.

Thống kê của Hội chữ thập đỏ cho biết ít nhất 36 người đã thiệt mạng và 185 người bị thương trong các cuộc giao tranh giữa lực lượng chính phủ và lực lượng đòi ly khai trong các ngày 29 và 30/1.

Trước tình hình leo thang tại Yemen, Liên quân do Saudi Arabia đứng đầu kêu gọi các bên tại Yemen ngừng bắn ngay lập tức và chấm dứt tất cả các hành động xung động vũ trang. Liên quân này cũng tái khẳng định sẽ dùng mọi cách để lập lại an ninh và ổn định tại thành phố Aden.

Người phát ngôn của liên minh Arab Turki al-Maliki tuyên bố: “Các tiểu vương quốc Arab thống nhất vẫn kiên định cùng với các thành viên khác của Liên minh Arab quan tâm đến cuộc khủng hoảng của Yemen. Cuộc gặp của các Ngoại trưởng tuần trước là bằng chứng cho thấy các thành viên của Liên minh vẫn đoàn kết và giải phóng Yemen vẫn là mục tiêu cuối cùng”

Cũng bày tỏ quan ngại, Bộ Ngoại giao Pháp đã kêu gọi các bên đối địch tại Yemen tiến hành đàm phán, khẳng định ưu tiên ở Yemen là nối lại đàm phán nhằm đưa ra một giải pháp chính trị. Pháp nhấn mạnh, đây là cách duy nhất đề bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ, lập lại hòa bình và an ninh lâu dài và kết thúc cuộc khủng hoảng nhân đạo hiện nay tại Yemen.

Được biết, lực lượng đòi ly khai ở miền Nam Yemen  được Các tiểu vương quốc Arab thống nhất hậu thuẫn, trong khi chính quyền của Tổng thống Hadi được Saudi Arabia ủng hộ. Trước đó hai lực lượng này duy trì quan hệ đồng minh trong suốt 3 năm chống lại phiến quân Houthi được Iran hỗ trợ.

Tuy nhiên, gần đây căng thẳng gia tăng giữa hai bên. Phe ủng hộ ly khai chỉ trích nội các của ông Hadi tham nhũng, hoạt động thiếu hiệu quả và yêu cầu nội các này từ chức. Cuộc đụng độ giữa hai phe cho thấy, cuộc khủng hoảng Yemen đang diễn biến theo một hướng mới.

Chính quyền Tổng thống Hadi kiểm soát khoảng 80% lãnh thổ Yemen. Tuy nhiên, phe ủng hộ ly khai tại miền Nam muốn tách khu vực Nam Yemen  để thành lập một quốc gia độc lập.

Những diễn biến mới nhất này khiến Yemen  dần hình thành thế chân vạc, khiến cuộc khủng hoảng ở Yemen  - nơi hàng triệu người đang cần được hỗ trợ, lún sâu vào vòng xoáy bất ổn./.