Nằm trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng ASEAN lần thứ 51, sáng nay (3/8) tại Singapore tiếp tục diễn ra hàng loạt các cuộc họp giữa ASEAN với các nước đối tác (gồm Hàn Quốc, Ấn Độ, Canada và EU).

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN 51. Ảnh: AFP.

Những Hội nghị này đã làm rõ hơn vai trò của ASEAN cũng như của các đối tác trong cấu trúc khu vực đang định hình, thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN và tiếp tục thực hiện các chương trình hợp tác nhằm thúc đẩy Cộng đồng ASEAN phát triển trong giai đoạn 10 năm tiếp theo đến 2025. Phó thủ tướng Bộ trưởng Phạm Bình Minh tham gia các hội nghị.

Hôm nay (3/8) tiếp tục là một ngày họp bận rộn của các Bộ trưởng ASEAN và các bên đối tác với gần 10 cuộc họp đa phương và nhiều cuộc họp song phương khác nhau. Cởi mở, hợp tác vẫn là tinh thần bao trùm các cuộc họp đa phương giữa ASEAN với các bên đối tác.

Tại các hội nghị, ASEAN đều đánh giá cao vao trò của bên đối tác, coi những cam kết ủng hộ của các đối tác là động lực phát triển ở khu vực, gíup các nứoc ASEAN thu hẹp khoảng cách phát triển, tăng trưởng kinh tế, đáp ứng các yêu cầu hội nhập kinh tế toàn cầu. Các nước ASEAN cũng cho rằng Cơ chế đối thoại ASEAN + 1 giai đoạn sau khi hình thành Cộng đồng có ý nghĩa quan trọng đối với vị thế của khối và là chính sách ưu tiên của ASEAN. 

Trong khi đó, các bên đối thoại cho rằng, việc hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 có ý nghĩa quan trọng không chỉ đối với nội khối ASEAN mà còn có ý nghĩa đối với sự phát triển chung của toàn cầu. Tuy nhiên, hình thành cộng đồng chỉ là bước khởi đầu.

Để có được một Cộng đồng ASEAN hòa bình, thịnh vượng, ASEAN cần phải có những đường hướng phát triển mạnh mẽ hơn, dài hạn hơn. Sự ủng hộ và những cam kết hỗ trợ của các đối tác là một phần quan trọng, không thể thiếu. Các đối tác đánh giá vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình, đồng thời khẳng định những cam kết hợp tác toàn diện với ASEAN.

Phát biểu tại Hội nghị ASEAN – Ấn Độ, Quốc Vụ Khanh  Ấn Độ Vijay Kumah Singh cho rằng:  “Thủ tướng Ấn Độ trong bài phát biểu tại Shangrila vừa qua đã có nhấn mạnh đến chính sách tầm nhìn Ấn Độ Dương Thái Bình Dương, trong đó ASEAN là một đối tác trung tâm. Tôi cho rằng, ASEAN đang giữ một vai trò rất quan trọng trong việc duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực. Chúng tôi cam kết tiếp tục ủng hộ ASEAN duy trì vai trò trung tâm trong một cấu trúc khu vực đang định hình”.

Cam kết những hỗ trợ của Chính phủ Hàn Quốc đối với ASEAN, Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha nhấn mạnh: “Chính sách hướng Nam mới của Tổng thống Moon Jae-in đã lấy ASEAN là trọng tâm của những ưu tiên hợp tác. Chúng tôi cũng đã thành lập một ủy ban để thúc đẩy sáng kiến này. Hiện ASEAN giữ vai trò dẫn dắt trung tâm trong các vấn đề trọng tâm của khu vực tại các diễn đàn và kết nối để các nước có thể thảo luận với nhau về tất cả những vấn đề đáng quan tâm không chỉ ở khu vực mà còn ở phạm vi toàn cầu”.

Cũng tại các hội nghị, nhiều nội dung hợp tác mới đã được mở ra giữa ASEAN với các đối tác, đồng thời cũng thông qua nhiều kế hoạch hành động cụ thể như là hướng tới Quan hệ đối tác chiến lược ASEAN – EU, sớm nối lại đàm phán Hiệp định thương mại tự do giữa ASEAN với EU vốn bị đình trệ từ nhiều năm nay.

ASEAN - Ấn Độ cũng nhất trí sẽ sớm triển khai Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Ấn Độ, xem xét cấp cao kỷ niệm 30 năm quan hệ đối tác với Hàn Quốc vào năm 2019. Thúc đẩy triển khai kế hoạch hỗ trợ kết nối ASEAN 2025 của Canada về xử lý các thách thức về biến đổi khí hậu, khủng bố ....

Không chỉ dừng lại ở thúc đẩy hội nhập khu vực, xây dựng Cộng đồng ASEAN theo 3 trụ cột, các Bộ trưởng cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với an ninh, hoà bình, ổn định ở khu vực này. Những diễn biến gần đây trên Biển Đông đã thu hút được sự chú ý của dư luận, đồng thời khiến cộng đồng quốc tế rất quan ngại. Trong bối cảnh đó, ASEAN cũng như các đối tác đã thống nhất các quan điểm cần phải giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố của các bên ở Biển Đông, tiến tới nhanh chóng xây dựng Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông.

Đề cập vấn đề này, Bộ truởng Ngoại giao Singapore Vivian Balakisnan cho biết, ASEAN và Trung Quốc đã đạt được bước tiến mới tích cực: “Tôi muốn thông báo một dấu mốc quan trọng trong quá trình thảo luận về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông COC. Tại các cuộc đàm phán về COC gần đây ở Trung Quốc vào tháng 6/2018, các nước thành viên ASEAN và Trung Quốc đã nhất trí về một bản thảo duy nhất để thảo luận về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông. Đây sẽ là một tài liệu cơ sở cho các cuộc đàm phán COC trong tương lai”.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã tham gia và đóng góp tích cực vào các nội dung trao đổi tại các hội nghị. Là nước điều phối quan hệ ASEAN - Ấn Độ giai đoạn 2015-2018, Phó Thủ tướng cho rằng, Ấn Độ là đối tác quan trọng của ASEAN và mong muốn Ấn Độ tiếp tục những cam kết hỗ trợ ASEAN, trong đó có Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển. Phó thủ tướng cũng đánh giá cao sự ủng hộ và hỗ trợ của các nước đối tác khác đã dành cho ASEAN trong tiến trình xây dựng cộng đồng và duy trì vai trò trung tâm ASEAN ở khu vực./.