Trong các ngày 28-29/5/2019 tại Bangkok, Thái Lan đã diễn ra Hội nghị Tham vấn chung ASEAN(JCM) và Hội nghị Quan chức Cao cấp (SOM) ASEAN. Đây là các hội nghị thường kỳ của các quan chức cao cấp ASEAN, đồng thời là dịp quan trọng để các nước trao đổi về công tác chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 34 sẽ diễn ra tại Thái Lan trong tháng 6/2019.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam dẫn đầu Đoàn Việt Nam tham dự các Hội nghị.

Tại Hội nghị, các nước đã trao đổi về dự kiến chương trình hoạt động, chương trình nghị sự và các văn kiện sẽ thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 34. Dự kiến dưới chủ đề của năm 2019 về “Thúc đẩy quan hệ đối tác vì sự bền vững” Lãnh đạo các nước ASEAN sẽ thảo luận về các nội dung chính gồm đẩy mạnh hợp tác và liên kết khu vực, xây dựng Cộng đồng ASEAN, thúc đẩy quan hệ giữa ASEAN với các đối tác và các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Các nước ASEAN đánh giá cao công tác chuẩn bị của nước Chủ tịch Thái Lan tới thời điểm này, khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ đảm bảo cho thành công của Hội nghị.

Đánh giá về những tiến triển trong hợp tác ASEAN thời gian qua, các nước ghi nhận và hoan nghênh các kết quả triển khai Chủ đề và ưu tiên của năm, trong đó có việc tổ chức thành công Hội nghị cấp Bộ trưởng ASEAN về Rác thải biển và Hội nghị đặc biệt các Bộ trưởng ASEAN về Buôn bán động vật hoang dã tại Thái Lan trong tháng 3/2019. Các nước cũng bày tỏ ủng hộ việc đẩy mạnh gắn kết tương hỗ giữa giữa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 với các Mục tiêu của Liên Hợp quốc về phát triển bền vững và nhất trí thúc đẩy xây dựng Lộ trình hợp tác giữa ASEAN và Liên Hợp Quốc vì mục tiêu này.

Các quan chức cao cấp ASEAN cũng ghi nhận tiến triển tích cực trong triển khai kết nối và thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN; ủng hộ việc đẩy mạnh kết nối các sáng kiến kết nối trong khu vực, phát triển bền vững ở các tiểu vùng, trong đó có Mê Công. Các nước cũng nhất trí tiếp tục đẩy mạnh các nỗ lực về tăng cường khả năng phối hợp, điều phối về các vấn đề hợp tác liên lĩnh vực, liên trụ cột trong ASEAN, tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban thư ký ASEAN và trông đợi việc đưa vào vận hành hiệu quả Trụ sở mới của Ban thư ký ASEAN trong năm 2019.

Bên cạnh đó, các nước cũng trao đổi về thủ tục để Nam Phi chính thức tham gia Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác (TAC) của ASEAN; thúc đẩy hiệu lực, hiệu quả của  Hiệp ước về khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ) và thảo luận về các bước đánh giá, tìm hiểu thực tế đề nghị tham gia ASEAN của Đông Ti-mo (Timor Leste).

Các nước tiếp tục khẳng định ASEAN cần giữ vững vai trò trung tâm ở khu vực, thúc đẩy quan hệ cân bằng, hợp tác bình đẳng, cùng có lợi với các Đối tác; ghi nhận và hoan nghênh các đề xuất hợp tác mới của các Đối tác trong khuôn khổ Cấp cao Đông Á (EAS), ASEAN-Mỹ, ASEAN-Ấn Độ, ASEAN-Nga, ASEAN-Nhật Bản; tích cực chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao kỷ niệm 30 năm quan hệ ASEAN-Hàn Quốc sẽ diễn ra tại Hàn Quốc vào cuối năm.

Phát biểu tại các hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng khẳng định Việt Nam tích cực ủng hộ và sẽ phối hợp chặt chẽ cùng các nước ASEAN triển khai thành công những ưu tiên, trọng tâm đề ra cho năm 2019 nhằm hướng tới xây dựng một ASEAN bền vững, gắn kết và có khả năng thích ứng với những chuyển biến trong khu vực và quốc tế.

Trong vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN-Nhật Bản giai đoạn 2018-2021, Thứ trưởng đã thông báo và mời các nước ASEAN tích cực tham dự 2 hoạt động quan trọng do Việt Nam và Nhật Bản đồng chủ trì trong các ngày 3-4/6/2019 tại Hà Nội gồm: Diễn đàn ASEAN-Nhật Bản (đối thoại thường niên cấp SOM) lần thứ 34 và Hội nghị chuyên đề về Quan hệ hợp tác ASEAN-Nhật Bản vì sự thịnh vượng theo sáng kiến Ngày ASEAN-Nhật Bản tại Việt Nam của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe. Thứ trưởng cũng gợi mở một số đề xuất về việc cải tiến, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ chế, diễn đàn của ASEAN.  

Tiếp theo chương trình, ngày 30-31/5/2019 sẽ diễn ra các Hội nghị Quan chức cao cấp ASEAN+3, Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đà khu vực ASEAN (ARF)./.