Thủ tướng Anh Theresa May đang trong những giờ phút cuối cùng vận động Quốc hội ủng hộ thỏa thuận Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (gọi tắt là Brexit) đạt được giữa Anh với Liên minh châu Âu hồi cuối năm ngoái trước khi thỏa thuận được mang ra bỏ phiếu vào ngày mai (15/1). Tuy nhiên, mọi tín hiệu đến lúc này đều cho thấy, nhiều khả năng, thỏa thuận của bà sẽ không qua được ải Quốc hội.

bamaytangtoctranhthusuunghocuaquochoivebrexit_itjb.jpg
Thủ tướng Anh đang nỗ lực vận động Quốc hội ủng hộ thỏa thuận Brexit nhưng nhiều khả năng, thỏa thuận của bà sẽ không được thông qua. Ảnh: Reuters

Tờ Sky News của Anh đưa tin, Thủ tướng Anh Theresa May sẽ có một bài phát biểu trước Quốc hội vào lúc 22 giờ 30 phút tối nay (giờ Việt Nam) trước khi Quốc hội tiếp tục những giờ thảo luận cuối cùng về thỏa thuận Brexit. Theo tờ báo, bà May sẽ tận dụng cơ hội gần như cuối cùng trước giờ bỏ phiếu này để cố sức thuyết phục Quốc hội ủng hộ thỏa thuận. Bài phát biểu sẽ tập trung vào những lời trấn an mới mà bà nhận được từ Liên minh châu Âu về điều khoản “rào chắn”, tức là kế hoạch dự phòng cho biên giới Ireland, giúp duy trì biên giới mở giữa vùng Bắc Ireland thuộc Anh và Cộng hòa Ireland sau Brexit. Dù điều khoản này đã góp phần quan trọng giúp Anh và Liên minh châu Âu khơi thông thế bế tắc trong đàm phán và đi đến thỏa thuận, nhưng đây lại là vấn đề đối nội lớn nhất mà bà May vấp phải.

Bài phát biểu của Thủ tướng Anh diễn ra trong bối cảnh có những tín hiệu cho thấy, nhiều khả năng, thỏa thuận của bà sẽ không qua được ải Quốc hội. Các nghị sĩ đảng đối lập đã trực tiếp hoặc gián tiếp lên kế hoạch dự phòng cho tương lai của nước Anh một khi thỏa thuận thất bại tại phiên bỏ phiếu ở Quốc hội.

Nguồn tin BBC hôm nay cho biết, khoảng 100 nghị sĩ đảng Bảo thủ và 10 nghị sĩ đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP) - đảng chính trị lớn nhất tại Bắc Ireland có đường lối thân Anh đang lên kế hoạch kiểm soát tiến trình Brexit một khi thỏa thuận của Chính phủ Anh thất bại tại Quốc hội. Theo đó, các nghị sĩ này sẽ liên kết cùng Công đảng và một số đảng đối lập khác bỏ phiếu chống thỏa thuận.

Công đảng trong lúc này đang kêu gọi Hạ viện tiến hành cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm Chính phủ Anh. Thủ lĩnh Công đảng đối lập Jeremy Corbyn hôm 13/1 cho biết, một Brexit mà không có thỏa thuận là một thảm họa và Công đảng sẽ làm tất cả những gì có thể để ngăn ngừa kịch bản này xảy ra. Ưu tiên trước mắt của công đảng là tổ chức tổng tuyển cử mới và ông sẽ sớm đề xuất một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm đối với Chính phủ nếu thỏa thuận Brexit không qua được ải Quốc hội.

“Quan điểm của riêng tôi là tôi muốn có một thỏa thuận được đàm phán ngay bây giờ nếu chúng ta muốn ngăn chặn nguy cơ không có thỏa thuận khi Anh rời Liên minh châu Âu vào ngày 29/3 tới. Đây sẽ là một thảm họa đối với ngành công nghiệp, thảm họa đối với thương mại và gây ra những tác động to lớn và lâu dài đối với tương lai của nước Anh. Công đảng cam kết sẽ làm mọi thứ có thể để ngăn chặn một Brexit mà không có thỏa thuận.

Thủ lĩnh đảng Dân chủ Tự do thân châu Âu Vince Cable cùng ngày kêu gọi Quốc hội hành động nhằm ngăn chặn một Brexit không có thỏa thuận và trên tất cả tìm cách ngăn chặn Brexit bằng cách thu hồi lại điều khoản 50 trong hiệp ước Lisbon hoặc tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân thứ 2 về Brexit. Cựu Thủ tướng đảng Bảo thủ John Major trong một bài viết đăng tải trên tờ Thời báo Chủ nhật (Sunday Times) thì nói rằng, bản thân Chính phủ Anh cần phải thu hồi lại điều 50 và yêu cầu Quốc hội tham vấn về các lựa chọn trước khi kêu gọi một cuộc trưng cầu ý dân mới

Có thể thấy, một bầu không khí chính trị “ngột ngạt” đang bao trùm nước Anh những ngày này, báo hiệu một cơn bão lớn sắp xảy ra. Quyết định của Hạ viện Anh ngày 15/1 có thể là sự mở màn cho một “cuộc chiến Brexit” trong lòng nước Anh. Chưa biết kết quả bỏ phiếu sẽ như thế nào song một thực tế là Thủ tướng Anh sẽ lại phải tiếp tục hành trình vượt “dốc đá thẳng đứng” mà không biết khi nào mới vượt qua được.

Trong bối cảnh kim đồng hồ đang tiệm cận dần đến mốc 29/3 – thời điểm nước Anh - nền kinh tế lớn thứ năm của thế giới - sẽ rời khỏi “Ngôi nhà chung”, nước Anh hiện đang phải đối mặt với một tương lai đầy bất ổn có thể dẫn tới một Brexit mà không có thỏa thuận hoặc thậm chí vẫn chưa rời được Liên minh châu Âu./.