Sau nhiều ngày bế tắc liên quan tới kế hoạch rời Liên minh châu Âu, hay còn gọi là Brexit, chính phủ Anh hôm 18/12 công bố kế hoạch phân bổ 2,2 tỷ euro cho 26 bộ, ngành nhằm chuẩn bị cho kịch bản Brexit không có thỏa thuận. Nước này cũng đồng thời đặt 3.500 binh sĩ trong tình trạng trực chiến nhằm đối phó với bất kỳ vụ việc bất ngờ nào có thể xảy ra.

Thủ tướng Anh Theresa May trong cuộc gặp gần nhất với các nhà lãnh đạo EU vào ngày 13/12. Ảnh: Reuters.

Tại cuộc họp cuối cùng của Hội đồng Bộ trưởng trong năm 2018, Chính phủ của Thủ tướng Theresa May hôm 18/12 quyết định đẩy nhanh công tác chuẩn bị cho khả năng Anh rời Liên minh châu Âu mà không có thỏa thuận. Trong thông cáo phát đi sau cuộc họp, Bộ trưởng Tài chính Anh Philip Hammond nhấn mạnh, một chính phủ có trách nhiệm phải chuẩn bị và sẵn sàng đối mặt với mọi tình huống.

Đặc biệt, trên tổng số hơn 2 tỷ euro dự kiến sẽ được phân bổ, gần 1 nửa là dành cho Bộ Nội vụ và các cơ quan hải quan, chịu trách nhiệm kiểm soát biên giới nhằm bổ sung thêm hàng trăm cảnh sát biên giới và 3.000 nhân viên hải quan. Như vậy, tính từ năm 2016, Bộ Tài chính Anh đã chi hơn 4,7 tỷ euro nhằm chuẩn bị cho kịch bản

Trước đó cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson thông báo, 3.500 binh sĩ sẽ được đặt trong tình trạng “sẵn sàng” nhằm hỗ trợ các cơ quan chính phủ đối phó với bất kỳ vụ việc bất ngờ nào có thể xảy ra. Tuy nhiên, ông cho biết, vẫn chưa có yêu cầu chính thức nào được đưa ra.

Tiến trình thông qua thỏa thuận Brexit đang lâm vào bế tắc trong khi chỉ còn chưa đầy 3 tháng nữa là đến thời điểm Anh chính thức rời khối (29/3/2018). Cuối tháng 11 vừa qua, Thủ tướng Theresa May đã đạt được với Liên minh châu Âu một thỏa thuận “chia tay” sau 17 tháng đàm phán khó khăn.

Tuy nhiên nhà lãnh đạo Anh đến phút chót đã quyết định hoãn cuộc bỏ phiếu thông qua văn kiện tại Nghị viện dự kiến vào ngày 11/12 vừa qua do nguy cơ thất bại cao. Sự phản đối ngày càng tăng từ cả các đảng phái đối lập và đảng Bảo thủ cầm quyền, từ những người ủng hộ đến những người hoài nghi châu Âu đang làm gia tăng khả năng về một sự chia tay không có thỏa thuận.

Theo Bộ trưởng Thương mại Liam Fox, sẽ không có bất kỳ quyết định nào đưa ra trước năm mới: “Câu hỏi đặt ra lúc này là làm thế nào để vừa đảm bảo tính toàn vẹn của thỏa thuận Brexit, lại vừa đảm bảo thực hiện được điều khoản chốt chặn cuối cùng theo cách mà nó có thể loại bỏ được tất cả những ý kiến trái chiều. Đây là một vấn đề không thể giải quyết được trong một sớm một chiều, mà chắc chắn sẽ phải kéo dài sang Năm mới”.

Trước viễn cảnh một Brexit không có thỏa thuận, có thể đặt nước Anh vào tình thế khó khăn, ngày càng có nhiều lời kêu gọi tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân lần thứ 2 về Brexit. Khoảng 50 nhân vật trong giới kinh tế hôm 18/12 cùng gửi đi thông điệp chung trên nhật báo Điện tín hàng ngày, thể hiện ủng hộ đối với lựa chọn này bất chấp sự phản đối của Thủ tướng Theresa May.

Trên thực tế, những tháng vừa qua, Chính phủ Anh đã đưa ra hàng chục chỉ dẫn kỹ thuật nhằm chuẩn bị cho tình huống xấu nhất này như tăng phí điện thoại và ngân hàng, khan hiếm nguồn thuốc men hay hỗn loạn trong hệ thống giao thông. Ngân hàng trung ương Anh đồng thời cảnh báo nguy cơ một sự sụp đổ của đồng bảng Anh và sự gia tăng tỷ lệ thất nghiệp.

Theo Văn phòng Thủ tướng Anh, khoảng 80.000 doanh nghiệp dự kiến bị ảnh hưởng sẽ nhận được hướng dẫn điện tử trong vài ngày tới, trong khi một bộ tài liệu hướng dẫn dài hơn 100 trang sẽ sớm được công bố trên mạng. Về phần mình, Ủy ban châu Âu cũng đã tăng cường những bước đi chuẩn bị cho kịch bản này và dự kiến sẽ được công bố cụ thể trong ngày 19/12./.