Ủy hội sông Mekong quốc tế (MRC) trụ sở tại Lào vừa công bố báo cáo tình hình thủy văn ở các quốc gia hạ nguồn (LMB), đồng thời hối thúc chính phủ các nước giải quyết tình trạng mực nước sông Mekong thấp kỷ lục trong năm thứ 2 liên tiếp.
Theo Ủy hội sông Mekong quốc tế (MRC), từ đầu năm đến nay, mực nước sông Mekong chảy qua Thái Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam khá thấp. Nguyên nhân được cho là do lượng mưa giảm bất thường vì ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, tình trạng thiếu nước từ năm 2019 và sự đóng góp lưu lượng hạn chế từ các phụ lưu.
Báo cáo khẳng định, dòng chảy của sông Mekong thấp kỷ lục kể từ năm 1997 đã dẫn đến tình trạng “mực nước giảm nghiêm trọng ” của hồ Tonle Sap (Biển Hồ) tại Campuchia.
Từ dữ liệu quan trắc, kết hợp với các nguồn giám sát khác, MRC cho biết, hoạt động của các đập thủy điện lớn tại thượng lưu và cả phụ lưu sông Mekong cũng góp phần làm giảm lưu lượng dòng chảy. Tuy nhiên, tổ chức này cũng xác nhận là không có dữ liệu và thông tin chính thức để xác minh các tác động tiềm tàng của hoạt động trữ nước từ thượng nguồn.
Giám đốc Ủy hội sông Mekong quốc tế (MRC) - Tiến sĩ An Pich Hatda kêu gọi các quốc gia thuộc lưu vực Mekong cần tăng cường chia sẻ dữ liệu và thông tin minh bạch về các hoạt động thủy điện vì lợi ích chung của toàn khu vực và các cộng đồng có nguy cơ bị ảnh hưởng. Bởi, những rủi ro mất cân bằng sinh thái do sự thiếu hụt nguồn nước tại hồ Tonle Sap, có thể ảnh hưởng đến sinh kế của người dân. Thiếu nước cũng sẽ làm giảm năng suất cây trồng của các nước Thái Lan, Lào và Việt Nam.
Vì vậy, MRC khuyến nghị 4 quốc gia hạ nguồn là Việt Nam, Campuchia, Lào và Thái Lan tăng cường quản lý hoạt động sử dụng nước phù hợp. Đồng thời cần tìm các nguồn cung cấp bổ sung nếu xảy ra tình trạng thiếu nước trong mùa mưa, thậm chí phải yêu cầu Trung Quốc xả thêm nước từ các đập thủy điện ở thượng nguồn, như đã từng làm năm 2016.
Tuy nhiên MRC cũng nhận định, lượng mưa sẽ tăng lên vào tháng 8 và tháng 9, sau đó giảm dần trong tháng 10. Tổ chức này cũng lạc quan khi cho rằng áp thấp nhiệt đới hoặc bão sẽ góp phần làm mực nước sông Mekong ở khu vực hạ nguồn dâng lên trong nửa cuối tháng 8, đầu tháng 9 tới./