Các quốc gia phương Tây và Arab ngày 22/6 đã nhất trí cung cấp hỗ trợ khẩn cấp cho phe đối lập Syria, nhằm giúp lực lượng này chống lại các cuộc tấn công của lực lượng của Tổng thống Bashar al-Assad. Quyết định này được đưa ra tại Hội nghị nhóm "Những người bạn của Syria" diễn ra tại thủ đô Doha, Qatar ngày 22/6.
Việc lực lượng của Tổng thống Bashar al-Assad tái chiếm thị trấn chiến lược vùng biên giới Qusair và dự kiến sẽ tiếp tục các cuộc tấn công nhằm giành lại quyền kiểm soát thành phố miền Bắc Aleppo đã thúc đẩy các quốc gia ủng hộ cho phe đối lập Syria đi đến quyết định này.
 |
| Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tại Hội nghị nhóm "Những người bạn của Syria" . (ảnh: Reuters) |
Theo một tuyên bố được đưa ra sau cuộc gặp tại Qatar, các Bộ trưởng từ 11 quốc gia thành viên thuộc nhóm Những người bạn của Syria đã nhất trí cung cấp khẩn cấp tất cả các trang thiết bị cần thiết trên mặt đất cho phe đối lập. Mặc dù không cam kết rằng tất cả các quốc gia này đều sẽ gửi vũ khí cho phe đối lập, song tuyên bố cho biết, mỗi quốc gia đều có thể cung cấp sự hỗ trợ theo cách riêng của mình, nhằm giúp phe đối lập chống lại các cuộc tấn công của chính quyền Syria và các đồng minh. Sự hỗ trợ này sẽ được chuyển qua Hội đồng quân sự tối cao thuộc phe đối lập, do phương Tây hậu thuẫn, nhằm tránh để vũ khí rơi vào tay các lực lượng Hồi giáo cực đoan. Nhóm những người bạn của Syria cũng lên án sự can thiệp của nhóm vũ trang Hezbollah và các tay súng từ Iran và Iraq vào tình hình bạo lực tại Syria, đồng thời yêu cầu các lực lượng này rút quân ngay lập tức.Phát biểu tại cuộc họp, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nhấn mạnh, các nước ủng hộ phe đối lập Syria sẽ tăng cường viện trợ trong nỗ lực nhằm chấm dứt "sự mất cân bằng" trên chiến trường Syria, nơi lực lượng của Tổng thống Bashar al-Assad đang chiếm ưu thế.
Ngoại trưởng John Kerry cho biết, Mỹ vẫn theo đuổi kế hoạch hòa bình bao gồm đàm phán hòa bình tại Geneva, Thụy Sĩ và một chính phủ chuyển tiếp do cả Tổng thống Bashar al-Assad và phe đối lập lựa chọn. Tuy nhiên, người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ nhấn mạnh để có thể đưa Tổng thống Bashar al-Assad ngồi vào bàn đàm phán, trước hết cần điều chỉnh tình trạng "mất cân bằng" trên trận địa Syria hiện nay. Ngoại trưởng Mỹ cho biết: “Những gì chúng tôi cam kết lần này là nhằm đẩy mạnh các biện pháp thích hợp nhằm giải quyết các diễn biến tình hình trên mặt đất. Tình hình đang ngày càng trở nên biến động hơn và sự leo thang căng thẳng có thể ảnh hưởng tới toàn bộ khu vực”.
Chính quyền Mỹ trước đó cũng cho biết, nước này sẽ hỗ trợ vũ khí cho phe đối lập, trong khi các nguồn tin nước ngoài cho biết, Saudia Arabia cũng đã đẩy mạnh việc cung cấp các loại vũ khí tiên tiến cho phe đối lập trong tuần vừa qua. Trong khi đó, theo một nguồn tin ngoại giao của Pháp, nước này sẽ tăng cường viện trợ các phương tiện không sát thương như: các thiết bị truyền thông, mặt nạ phòng độc, kính ban đêm và áo chống đạn. Ngoài ra sẽ hỗ trợ về chiến lược quân sự và hoạt động tình báo trên chiến trường.
Trong khi Hội nghị tại Qatar chỉ tập trung vào việc cung cấp vũ khí cho phe đối lập nhằm đánh bại chính quyền Syria thì Nga vẫn tiếp tục đề xuất về một Hội nghị hòa bình Geneva 2 nhằm giải quyết tình hình Syria thông qua một giải pháp chính trị. Phát biểu tại St.Petersburg ngày 22/6, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhấn mạnh: “Nếu mục tiêu của chúng ta là tổ chức Hội nghị Geneve 2, cần phải tránh bất kỳ các cuộc thảo luận hay hành động nào nhằm thiết lập một vùng cấm bay. Chúng ta cần phải tránh các cuộc thảo luận đối đầu và các nghị quyết 1 chiều tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và Hội đồng nhân quyền, bởi tất cả những việc này sẽ không giúp tạo ra một bầu không khí cần thiết cho cuộc họp tại Geneve”.
Cho tới nay, Nga vẫn phản đối việc cung cấp vũ khí cho phe đối lập tại Syria, đồng thời Moscow cũng cảnh báo sự ra đi đột ngột của Chính phủ Tổng thống Bashar al-Assad có thể gây ra một lỗ hổng quyền lực nguy hiểm, đe dọa tình hình an ninh ổn định của quốc gia Trung Đông này.
Trong một diễn biến liên quan, Iran tuyên bố không cho phép nước ngoài quyết định thay người dân Syria. Ngoại trưởng Iran Ali-Akbar Salehi ngày 22/6 nói, Iran sẽ không cho phép bất kỳ quốc gia nào can thiệp và quyết định số phận đất nước thay người dân Syria.
Tuyên bố của ông Salehi đưa ra chỉ vài giờ sau khi Hội nghị Những người bạn Syria diễn ra tại Qatar, quyết định vũ trang cho lực lượng đối lập Syria.
Ngoại trưởng Salehi nhấn mạnh, Iran phản đối vũ trang cho lực lượng đối lập tại Syria, vì hành động này sẽ kéo dài cuộc khủng hoảng và bạo lực đẫm máu tại quốc gia Trung Đông. Hiện Iran, đồng minh thân cận của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad và phương Tây ủng hộ phe đối lập Syria, đứng trên 2 lập trường khác nhau và luôn đổ lỗi cho nhau là can thiệp vào cuộc khủng hoảng đã bước sang năm thứ 3 tại Syria./.