Philippines mong muốn sửa đổi Hiệp ước phòng thủ chung Mỹ-Philippines (MDT) có từ năm 1951 để làm rõ mức độ Mỹ sẽ hỗ trợ và bảo vệ đồng minh trong trường hợp nước này bị tấn công.
Tại sự kiện kỷ niệm 70 năm ký kết Hiệp ước MDT vào đầu tháng này, Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana cho biết, một cựu quan chức ngoại giao Trung Quốc từng hối thúc ông từ bỏ việc xem xét lại Hiệp ước nói trên.
Ông này cho biết: "Mỹ hoan nghênh việc xem xét lại Hiệp ước, nhưng một bên thứ ba lại không mong muốn như vậy”. Bộ trưởng Lorenzana cũng cho biết thêm: "Vị cựu đại sứ Trung Quốc đã tiến tới tôi và nói: Hãy dừng lại việc sửa đổi Hiệp ước, hãy cứ để nguyên Hiệp ước như nó vốn thế”. Ông này sau đó cũng nói rõ cuộc trò chuyện với quan chức Trung Quốc trên đã diễn ra vào năm 2018.
Trả lời với báo chí về phản ứng trước đề nghị trên, Lorenzana cho biết ông đã chỉ mỉm cười với vị cựu Đại sứ Trung Quốc khi đó.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila hiện vẫn chưa có bình luận về vụ việc.
Việc yêu cầu làm rõ cam kết của Washington diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc không ngừng gia tăng nâng cấp xây dựng các cơ sở hạ tầng hàng hải ở các khu vực tranh chấp ở Biển Đông, mà theo Philippines, bao gồm một lực lượng dân quân cải trang dưới hình thức một hạm đội tàu đánh cá khổng lồ gần các đảo được Bắc Kinh quân sự hóa.
Philippines đã hơn chục lần đệ trình các phản đối ngoại giao về lực lượng dân quân nói trên của Bắc Kinh và tuyên bố sẽ gửi thêm một phản đối khác vào hôm nay (30/9).
Liên minh Mỹ-Philippines đã tồn tại trong nhiều thập kỷ, với sự hiện diện luân phiên của quân đội Mỹ trong các cuộc tập trận chung, trao đổi thông tin tình báo và các hoạt động chuyển giao phần cứng.
Ông Lorenzana cũng khẳng định việc sửa đổi tăng cường Hiệp định MDT không liên quan đến Trung Quốc. Cũng theo ông này, Trung Quốc, vốn đã dấn sâu trong nỗ lực xây dựng các khu vực đảo nhân tạo trong vùng biển tranh chấp, sẽ không vội vàng tìm kiếm bất kỳ giải pháp nào cho vấn đề Biển Đông./.