Hôm qua (21/5), phiến quân nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) đã kiểm soát hoàn toàn thành cổ Palmyra, sau khi đánh bật lực lượng chính phủ Syria.
thu_do_damascus_zuyo.jpg
Một vụ nổ ở thủ đô Damascus (ảnh: EPA)

Tốc độ sụp đổ nhanh chóng của quân chính phủ Syria trong khi bảo vệ thành phố Palmyra quan trọng về chiến lược với các tuyến tiếp tế từ Damascus đã khiến dư luận lo ngại về sức mạnh của nhóm IS đang ngày càng tăng ở Syria.

Phiến quân nhóm Nhà nước Hồi giáo hôm qua đã tiến vào thành phố Palmyra sau khi chiếm các quận huyện phía Bắc. Đến hôm qua, các tuyến phòng thủ của lực lượng chính phủ Syria đã sụp đổ và binh sĩ được rút về các vị trí mới ở phần phía Tây thành phố.

Đài truyền hình của chính phủ Syria thông báo: "Lực lượng phòng vệ quốc gia Syria đã rút khỏi Palmyra sau khi đảm bảo rằng hầu hết thường dân đã chạy trốn thành phố để thoát khỏi sự tàn bạo của những kẻ khủng bố thuộc nhóm Nhà nước Hồi giáo. Số đông những kẻ này đã tràn vào thành phố và đang cố gắng chiếm giữ các địa điểm di tích cổ”.

Những chiến lợi phẩm mà phiến quân nhóm Nhà nước Hồi giáo chiếm được bao gồm một trong những kho vũ khí lớn nhất Syria, cũng như các căn cứ quân đội, một sân bay, các giếng dầu quan trọng ở al-Hail và Arak.

Theo nhận định của các chuyên gia phân tích quân sự, sau vụ mất Palmyra, thành phố Homs và thủ đô Damascus của Syria có nguy cơ bị phiến quân nhóm Nhà nước Hồi giáo tấn công. Như vậy với việc kiểm soát hoàn toàn thành cố Palmyra, Tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo hiện đã nắm giữ hơn một nửa lãnh thổ Syria.

Trước mắt, nhóm Nhà nước Hồi giáo sẽ củng cố quyền kiểm soát tỉnh miền đông Deir ez Zour, nơi lực lượng chính phủ Syria dựa vào việc tiếp tế trên bộ thông qua một xa lộ chính chạy từ Damascus xuyên qua Palmyra. Phiến quân Nhà nước Hồi giáo có thể cắt đứt con đường đó, buộc chính phủ phải tiếp tế cho các tiền đồn còn lại ở Deir ez Zour bằng đường không.

Ngoài vị trí quân sự chiến lược, liên kết thủ đô Damascus ở miền Tây với các tỉnh miền đông Syria cũng như thành phố Ramadi, Iraq hiện nằm trong tay nhóm Nhà nước Hồi giáo, Palmyra còn là một thành phố có ý nghĩa lịch sử. Thành cổ Palmyra đã có từ thế kỷ thứ nhất được mệnh danh là “Cô dâu sa mạc”. Trước khi thành phố thất thủ, hàng trăm pho tượng đã được di dời tới các địa điểm an toàn nhưng vẫn còn những kho báu không thể mang đi có thể bị phá hủy.

Ông Abdulkarim-Giám đốc Viện bảo tàng và cổ vật Syria kêu gọi cộng đồng quốc tế cứu di sản tại thành phố Palmyra: "Chúng tôi đã cất giữ hàng trăm bức tượng tuyệt đẹp tại nơi an toàn. Tuy nhiên, việc bây giờ làm thế nào để bảo vệ các ngôi đền đẹp và các di tích khác tại thành phố khi nơi đây trở thành một chiến trường. Chúng tôi sẽ sử dụng tất cả sức mạnh của mình để bảo vệ Palmyra nhưng chúng tôi cũng cần cộng đồng quốc tế giúp sức”.

Tổng Giám đốc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO), bà Irina Bokova đã bày tỏ lo ngại về tình hình hiện nay tại Palmyra. UNESCO đã kêu gọi ngừng cuộc chiến xung quanh di chỉ Palmyra, đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.

“Tôi kêu gọi tất cả các bên liên quan trong cuộc xung đột ngừng bắn tại khu vực xung quanh Palmyra. Nơi đây là di sản văn hóa thế giới thuộc về nhân loại và chúng ta phải có trách nhiệm bảo vệ thành phố này. Tôi không thể tưởng tượng ra sao nếu chúng ta không nhìn thấy Palmyra nữa. Chúng tôi muốn bảo vệ dân thường cũng như muốn bảo vệ các di sản”.

Với việc chiếm được Palmyra và 2 khu vực giàu khí đốt gần đó, nhóm Nhà nước Hồi giáo giờ đây cũng làm chủ hầu hết các khu vực khai thác dầu và khí đốt tại Syria, một nguồn tài chính rất lớn. Chính quyền Syria hiện chỉ còn giữ các mỏ tại tỉnh Homs trong khi lực lượng người Kurd kiểm soát các mỏ phía Đông Bắc./.