Thời khắc nhà lãnh đạo Emmerson Mnangagwa của Zimbabwe tuyên thệ nhậm chức tổng thống. đã đặt dấu chấm hết cho chế độ của cựu Tổng thống Robert Mugabe.

Ông Mnangagwa và phu nhân tại lễ tuyên thệ nhậm chức hôm 24/11. Ảnh: AP.

Tân Tổng thống Mnangagwa tuyên thệ tại sân vận động thể thao quốc gia ở ngoại ô thủ đô Harare trước hàng chục ngàn người ủng hộ, các vị chức sắc tôn giáo và quan chức ngoại giao. Hàng trăm xe bus đã được bố trí để đưa người ủng hộ đến sân vận động có sức chứa 60.000 người chứng kiến lịch sử thay đổi cùng với hy vọng mới về đời sống no ấm hơn.

Ông Mnangagwua tuyên thệ: “Tôi, Emmerson Dambudzo Mnangagwa, tuyên thệ rằng với tư cách là Tổng thống Zimbabwe, tôi sẽ trung thành với Zimbabwe và tuân thủ, giương cao và bảo vệ Hiến pháp và tất cả các bộ luật khác của Zimbabwe”.

Trong diễn văn nhậm chức, ông Mnangagwa khẳng định rằng “một nền dân chủ mới và phổ quát” đang mở ra cho đất nước Zimbabwe.

Tân Tổng thống đồng thời kêu gọi người dân đoàn kết nhằm đảm bảo thịnh vượng cũng như thúc đẩy kinh tế để tạo việc làm: “Tôi cam kết sẽ phục vụ người dân Zimbabwe. Tôi kêu gọi tất cả người dân Zimbabwe yêu nước nãy làm việc cùng nhau. Chúng ta không ai quan trọng hơn ai. Tất cả chúng ta đều là người dân Zimbabwe”

Trước đó, vào hôm 22/11, cựu Tổng thống Mugabe đã được bên công tố trao quyền miễn trừ truy tố và được đảm bảo an toàn ở trong nước. Đây là một phần trong thỏa thuận dẫn tới việc ông từ chức tổng thống. Theo đó, cựu Tổng thống Mugabe cùng vợ là bà Grace Mugabe sẽ tiếp tục được bảo vệ, được hưởng gói trợ cấp bao gồm lương hưu, nhà cửa, nghỉ dưỡng, đi lại, bảo hiểm y tế và vé máy bay.

Như vậy, với việc có một nhà lãnh đạo mới sau 37 năm, nhiều người dân Zimbabwe hy vọng, đất nước sẽ có chuyển biến tốt đẹp hơn trong thời gian tới. Một người dân Zimbabwe bày tỏ:

“Rõ ràng là nền kinh tế còn rất nhiều vấn đề cần giải quyết. Tôi hy vọng rằng, chính phủ mới sẽ giải quyết những vấn đề đó và chúng ta sẽ có một nền kinh tế tố hơn. Điều này sẽ mang lại cho chúng ta cuộc sống tốt hơn”.

Muôn vàn thách thức phía trước

Tuy nhiên, các nhà phân tích thẳng thắn nhìn nhận, ông Mnangagwa gánh trên vai “một nhiệm vụ không thể khó hơn” và hiện vẫn là quá sớm để nói rằng việc Zimbabwe có nhà lãnh đạo mới sẽ  mở ra một kỷ nguyên mới cho nước này bởi nhiều người lại lo ngại ảnh hưởng ngày càng lớn của quân đội có thể đẩy Zimbabwe vào một vòng xoáy hỗn loạn mới.

Hiện các quan chức cấp cao quân đội Zimbabwe được dàn trải vào các vị trí quan trọng trong Đảng cầm quyền Zanu-PF. Họ nắm giữ các vị trí bộ trưởng và điều hành nhiều chương trình của nhà nước. Các thành viên đã về hưu trong quân đội được bổ nhiệm thành thẩm phán của Toà án Tối cao. Tầm ảnh hưởng sâu rộng của quân đội trong chính trường Zimbabwe có vẻ như sẽ tiếp tục sau kỷ nguyên Mugabe và là nền tảng cho nhiệm kỳ Tổng thống sắp tới của ông Mnangagwa.

Những người lạc quan hơn thì mong chờ lực lượng quân đội dưới thời ông Mugabe sẽ chuyển giao quyền lực cho phe dân sự. Tuy nhiên, ngay cả khi họ đồng ý, Zimbabwe vẫn sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn: một thể chế chính trị còn giới hạn và một nền kinh tế kiệt quệ.

Để giải quyết những khó khăn này, ông Mnangagwa có lẽ cần phải liên minh với Đảng đối lập DMC của ông Tsvangirai. Quá trình liên minh này có thể kéo dài cho đến cuộc bầu cử tiếp theo vào năm 2018. Bên cạnh đó, Zimbabwe cũng cần một sự đầu tư lớn để hồi sinh các ngành công nghiệp, tạo việc làm mới cho hơn 90% số người thất nghiệp tại quốc gia châu Phi này./.