Trước đó một ngày, nhà lãnh đạo Hàn Quốc và Nhật Bản đã tham gia cuộc họp 3 bên với Thủ tướng Trung Quốc và đồng ý sẽ tăng cường mối quan hệ vốn bị sứt mẻ vì quá khứ và tranh chấp lãnh thổ.
Phát biểu sau cuộc gặp nhà lãnh đạo Hàn Quốc, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết, nước này sẽ sớm thúc đẩy giải quyết vấn đề các phụ nữ Hàn Quốc bị ép buộc phải mua vui cho binh sỹ Nhật Bản trong Chiến tranh thế giới thứ 2.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe gặp Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-Hye (phải) ngày 2/11. (ảnh: AP). |
“Năm nay kỷ niệm 50 năm bình thường hóa quan hệ Nhật Bản Hàn Quốc. Chính vì thế chúng tôi nhất trí thúc đẩy giải quyết các vấn đề giữa hai nước sớm nhất có thể. Như vấn đề phụ nữ mua vui, tôi cho rằng, các bên không nên gác lại việc này cho thế hệ sau khi cả hai bên đang cố gắng xây dựng một mối quan hệ hợp tác trong tương lai”.
Kể từ khi nhậm chức hồi tháng 2/2013 đến nay, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-Hye đã nhiều lần từ chối gặp Thủ tướng Abe với lý do còn những khúc mắc liên quan đến việc giải quyết vấn đề phụ nữ Triều Tiên bị ép buộc mua vui cho binh sĩ Nhật Bản trong Chiến tranh Thế giới thứ 2.
Hàn Quốc và Nhật Bản gần đây đã tổ chức vòng đàm phán cấp chuyên viên lần thứ 9 về vấn đề này nhưng cũng không đạt được tiến bộ đáng kể nào. Bà Park Geun-Hye muốn vấn đề được giải quyết theo cách chấp nhận được đối với các nạn nhân còn sống, như phía Nhật Bản chấp nhận xin lỗi hoặc bồi thường.
Tuy nhiên, Nhật Bản cho rằng vấn đề đã được giải quyết khi hai nước bình thường hóa quan hệ ngoại giao năm 1965. Giải quyết vấn đề “phụ nữ mua vui” đã trở nên cấp bách trong những năm gần đây do ngày càng nhiều nạn nhân đã qua đời. Tính đến năm 2007, ở Hàn Quốc có 120 nạn nhân còn sống nhưng tới nay con số này đã giảm xuống chỉ còn 47 người với mức tuổi trung bình là 90.
Về phía Nhật Bản, cuộc gặp thượng đỉnh Nhật-Hàn lần này được xem là bước đột phá ngoại giao đối với Thủ tướng Abe sau những nỗ lực tìm cách hội đàm với bà Park Geun-Hye, nhằm gác lại những vấn đề lịch sử vốn tác động tới các mối quan hệ giữa hai láng giềng Đông Bắc Á.
Trước đó, ngày 1/11, nhà lãnh đạo ba nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc đã có cuộc họp tại thủ đô Seoul của Hàn Quốc sau hơn 3 năm rưỡi gián đoạn do những bất đồng trong các vấn đề lịch sử để lại thời chiến tranh.
Trước đây, những cuộc họp 3 bên như vậy thường được tổ chức đều đặn hàng năm. Mặc dù không có thỏa thuận chính thức nào được công bố sau cuộc họp nhưng việc 3 nước gặp nhau và cam kết thắt chặt quan hệ có thể được xem là một bước tiến sau những xa cách trong thời gian qua.
Tuyên bố chung sau cuộc họp cho biết, cả 3 nhà lãnh đạo Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc đã đồng ý cố gắng giải quyết những vấn đề liên quan tới lịch sử “bằng cách đối mặt một cách thẳng thắn với lịch sử và hướng tới tương lai”, cũng như tăng cường quan hệ và hợp tác về kinh tế, văn hóa và những lĩnh vực khác.
Phát biểu tại cuộc họp báo, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-Hye cho biết: “Tôi tin rằng, chúng ta có tiềm năng không giới hạn trong hợp tác kinh tế giữa ba nước. Với cơ hội quý báu này, tôi hy vọng các nhà lãnh đạo và doanh nghiệp 3 nước cùng nhau làm việc để xây dựng một trật tự kinh tế mới tại khu vực Đông Bắc Á."
Cuộc gặp thượng đỉnh giữa ba nước diễn ra trong bối cảnh năm nay đánh dấu tròn 70 năm kết thúc Chiến tranh thế giới lần thứ 2 và 50 năm bình thường hóa quan hệ Nhật Bản - Hàn Quốc.
Mối quan hệ giữa Nhật Bản với 2 nước láng giềng châu Á, những đối tác thương mại chủ chốt của Nhật Bản đã trở nên xấu đi nghiêm trọng sau khi Thủ tướng Nhật Bản Abe có quan điểm cứng rắn lúc nhậm chức vào cuối năm 2012. Cả Hàn Quốc và Trung Quốc đều cho rằng ông Abe cố tình né tránh những tội ác mà Nhật Bản đã gây ra trong Chiến tranh thế giới lần thứ 2.
Theo kế hoạch, Nhật Bản sẽ là chủ nhà của cuộc gặp thượng đỉnh tiếp theo vào năm tới. Thủ tướng Abe đã cam kết sẽ xây dựng chương trình nghị sự dựa trên những kết quả đạt được tại hội nghị lần này./.