David Stilwell, quan chức cấp cao phụ trách khu vực Đông Á thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng, Lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston là một trung tâm tình báo của quân đội nước này. Theo đó, Bắc Kinh đã cử học sinh, sinh viên tới Mỹ để thu thập thông tin nhằm thúc đẩy lợi thế chiến tranh. Đây cũng là lời giải thích chi tiết nhất cho tới nay về quyết định bất ngờ của Mỹ đối với việc đóng cửa cơ quan ngoại giao của Trung Quốc.
Các du khách tại Lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston đang cố gắng nói chuyện với những người ở bên trong hôm 22/7 sau khi địa điểm bị chính phủ Mỹ yêu cầu đóng cửa. Ảnh: AFP
Việc chính phủ Mỹ yêu cầu Trung Quốc đóng cửa Lãnh sự quán tại Houston hôm 21/7 đã làm dấy lên phản ứng mạnh mẽ từ Bắc Kinh và khiến các nhà ngoại giao nước này đốt các thùng tài liệu trong sân của Lãnh sự quán. Các tuyên bố trước đó do Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra chỉ bao gồm những cáo buộc về việc Trung Quốc vi phạm chủ quyền của Mỹ và hăm dọa người dân Mỹ.
Tuy nhiên, sáng 22/7, quan chức ngoại giao Mỹ David Stilwell cho rằng Lãnh sự quán của Trung Quốc ở Houston có "một lịch sử liên quan đến hành vi lật đổ".
"Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) Trung Quốc đã cử học sinh, sinh viên cả công khai lẫn âm thầm tới các trường Đại học Mỹ để học tập nhằm thúc đẩy các lợi thế chiến tranh của họ trong môi trường kinh tế và các lĩnh vực còn lại", ông Stilwell nhận định, đồng thời cho biết Lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện tất cả những hành động trên.
Lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston là 1 trong 5 lãnh sự quán của Trung Quốc ở Mỹ, cung cấp các dịch vụ về lãnh sự tại 8 bang của Mỹ, bao gồm cả Texas.
Ông Stilwell cũng cáo buộc Tổng Lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston và các nhà ngoại giao nước này gần đây đã tham gia vào một số hoạt động đáng ngờ ở sân bay quốc tế Houston, nơi tiến hành các chuyến bay hồi hương đưa công dân Trung Quốc về nước trong đại dịch Covid-19.
New York Times dẫn lời ông Stilwell cho biết Air China, hãng hàng không tiến hành các chuyến bay đặc biệt này, đang giữ giấy tờ với ngày tháng năm sinh giả của các nhà ngoại giao.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington và Air China vẫn chưa đưa ra bình luận gì về sự việc trên. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng chưa trả lời câu hỏi làm rõ về hành động đáng ngờ tại sân bay của các nhà ngoại giao.
Nói về quyết định đóng cửa Lãnh sự quán Trung Quốc khi đang thực hiện chuyến công du tới châu Âu, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết chính phủ Mỹ đang mong chờ xem Trung Quốc sẽ hành xử như thế nào.
"Nếu họ không hành xử tốt, chúng tôi sẽ hành động để bảo vệ người dân Mỹ, bảo vệ an ninh của chúng tôi, an ninh quốc gia của chúng tôi, nền kinh tế và việc làm của chúng tôi", ông Pompeo phát biểu khi ở thăm Đan Mạch./.