Các nước NATO đang theo dõi cuộc phô trương sức mạnh lớn nhất này của Nga với không ít lo ngại trong bối cảnh mối quan hệ giữa hai bên đang không có dấu hiệu hạ nhiệt. 

Binh sĩ Nga tham gia một cuộc tập trận. Ảnh: AP

Cuộc tập trận chung giữa Nga và Belarus mang tên "Zapad 2017", dự kiến diễn ra từ 14-20/9 tới, huy động hơn 12.000 binh sĩ, trong đó có khoảng 3.000 quân thuộc Lực lượng vũ trang Nga, 280 khí tài quân sự và 25 máy bay chiến đấu của Nga.

Cuộc diễn tập diễn ra trong bối cảnh, mối quan hệ Nga- Mỹ đang căng thẳng. Quốc hội Mỹ gần đây áp đặt các biện pháp trừng phạt mới nhằm vào Nga với cáo buộc nước này can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ năm 2016. Nga khẳng định, Zapad là cuộc diễn tập thường lệ diễn ra 4 năm 1 lần, đã được lên kế hoạch từ lâu và không liên quan đến vòng trừng phạt mới nhất.

Tình hình an ninh tại sườn phía Đông của NATO và cuộc tập trận quân sự Zapad cũng nằm trong số những chủ đề trong chuyến thăm Ba Lan 2 ngày của Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg.

Phát biểu khi thị sát việc triển khai các lực lượng NATO tại miền Đông Ba Lan hôm qua, ông Stoltenberg cho biết: "Chúng tôi sẽ theo dõi rất chặt chẽ tiến trình của những cuộc tập trận này. Tất cả các nước đều có quyền huấn luyện lực lượng vũ trang của họ, song các nước cũng cần tôn trọng nghĩa vụ đảm bảo tính minh bạch. Vì vậy tôi kêu gọi Nga tuân theo các qui chuẩn về tính minh bạch, khi chúng ta tăng cường hoạt động tại khu vực biên giới của NATO”.

Mặc dù vậy, các quan chức NATO trước đó cho biết không có kế hoạch phản ứng lại các cuộc tập trận này bằng việc triển khai thêm quân dọc biên giới Nga.

Bên cạnh các hoạt động chuẩn bị rầm rộ, Nga luôn có những bước đi trấn an lo ngại của các nước phương Tây về cuộc tập trận này, với việc cung cấp nhiều thông tin liên quan đồng thời mời quan sát nước ngoài tới giám sát cuộc tập trận.

Tuy nhiên, không phải không có lí do khiến các nước NATO “ đứng ngồi không yên” với cuộc tập trận được đánh giá có qui mô lớn nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh này.

Theo giới chuyên gia quân sự, qui mô và số lượng binh lính tham gia cuộc tập trận khiến các nước NATO thực sự lo ngại. Các quan chức phương Tây ước tính lên đến 100.000 binh lính và nhân viên hậu cần có thể tham gia cuộc tập trận này, mặc dù Nga đưa ra con số thấp hơn.

Lực lượng quân đội Nga đang trong quá trình hiện đại hóa nhanh hơn thập kỉ qua. Zapad là cơ hội để cho các nước phương Tây thấy phần nào sức mạnh của quân đội Nga trong bối cảnh căng thẳng khu vực vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Sau sự kiện Nga sáp nhập bán đảo Crimea, các nước Baltic vẫn lo ngại, việc phô diễn sức mạnh của Nga dọc biên giới lần này có thể là một bước mở đầu cho những bước đi tiếp theo.

Trong khi đó, các quan chức Mỹ cũng đặt ra câu hỏi về khả năng Nga sử dụng cuộc tập trận quân sự này để làm cái cớ đưa lượng binh lính đồn trú lâu dài dọc theo sườn phía Đông của NATO. Ngoài ra, với cuộc tập trận giữa Nga và Belarus-  quốc gia có vị trí chiến lược cũng có nhiều tác động lớn đến an ninh địa chính trị khu vực./.