TờTrung Quốc Nhật Báotrích lời một quan chức cấp cao của Bộ Công an Trung Quốc cho biết hơn 150 tội phạm kinh tế Trung Quốc, phần lớn là những quan chức tham nhũng hoặc nghi can hối lộ, đang lẩn trốn ở Mỹ. Ông Liệu Tiến Vinh, Cục trưởng Cục Hợp tác Quốc tế của Bộ Công an Trung Quốc, cho biết Mỹ đã trở thành “điểm đến hàng đầu cho những tội phạm kinh tế Trung Quốc trốn tránh pháp luật”.
Lâu nay Bắc Kinh phải vật lộn giải quyết tình trạng công chức chuyển tiền bất hợp pháp ra nước ngoài cho người thân để tránh bị điều tra tài sản. Ước tính có hơn 1 triệu quan chức Trung Quốc và gia đình đã lén lút chuyển tài sản ra nước ngoài trong 5 năm trở lại đây.
Tuy nhiên, việc đưa những tội phạm kinh tế về lại Trung Quốc là vô cùng khó khăn vì giữa Mỹ và Trung Quốc không có hiệp ước dẫn độ và các chính phủ nước ngoài không muốn trả những nghi can Trung Quốc về nước vì lo ngại những người này có thể bị xử tử hình. Ông Liệu Tiến Vinh nói: “Chúng tôi gặp khó khăn trong việc đem những kẻ chạy trốn từ Mỹ về Trung Quốc để xét xử vì giữa Mỹ và Trung Quốc không có hiệp ước dẫn độ, trong khi thủ tục pháp lý thì dài và phức tạp”.
Một quan chức cấp cao của Cục Hợp tác Quốc tế, ông Vương Cương cho biết: “Bộ Công an Trung Quốc đang cố gắng xây dựng khuôn khổ hội đàm cấp cao thường niên với các cơ quan pháp luật của Mỹ bao gồm cả Bộ An ninh Nội địa Mỹ”.
Tháng trước, Trung Quốc đã triển khai chiến dịch “săn cáo” để tìm bắt và xử lý các quan chức tham nhũng Trung Quốc đang lẩn trốn trên toàn thế giới. Ông Zhu Jiangnan, giáo sư trợ giảng khoa chính trị học chuyên nghiên cứu về vấn đề tham nhũng ở Trung Quốc tại trường Đại học Hong Kong, nói: “Đây là thông điệp mới mà chính quyền muốn gửi đến công chúng. Trong những năm qua, chính quyền đã không nói một cách rõ ràng rằng họ sẽ đưa những quan chức tham nhũng trở về Trung Quốc”.
Vụ dẫn độ gây nhiều tranh cãi là vụ Lại Xương Tinh, từng là đối tượng bị truy nã số một Trung Quốc với nhiều tội danh bao gồm buôn lậu, đưa hối lộ, trốn thuế với số tiền lên đến 5 tỷ USD, lớn nhất trong các vụ lừa đảo và trốn nợ. Năm 2009, Lại Xương Tinh cùng vợ con trốn sang Canada xin tị nạn với lý do là những cáo buộc ông ta tiến hành những vụ buôn lậu hàng tỷ USD ở thành phố Hạ Môn là mang động cơ chính trị. Đến năm 2011, Lại Xương Tinh bị dẫn độ về nước và bị xử tù chung thân.
Theo số liệu từ Bộ Công an Trung Quốc, thập niên qua chỉ có hai nghi can bị dẫn độ từ Mỹ về Trung Quốc để xét xử. Tờ “Trung Quốc Nhật báo” dẫn lời ông Vương Cương cho hay: “Mỹ cho rằng hệ thống và thủ tục pháp luật cũng như các cơ quan xét xử Trung Quốc ngược đãi các nghi can”.
Tháng 7/2014, Tân Hoa xã cho biết có 320 kẻ tình nghi trong các vụ hối lộ lẩn trốn trên toàn thế giới đã bị bắt và dẫn độ về Trung Quốc trong nửa đầu năm nay. Tháng 3/2014, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Trung Quốc, ông Cao Jianming cho biết có hơn 10 tỷ nhân dân tệ (tương đương 1,65 tỷ USD) “tiền bẩn” và tài sản đã bị thu hồi, đồng thời 762 kẻ tình nghi tham nhũng đã bị bắt tại nhà hoặc ở nước ngoài trong năm 2013.
Trong khi đó, tờ Bưu điện Quốc gia(Canada) dẫn một báo cáo bị rò rỉ từ Ngân hàng Trung ương Trung Quốc ước tính có khoảng 18.000 các quan chức và nhân viên các doanh nghiệp nhà nước đã đánh cắp 123 tỷ USD và chạy sang các nước như Mỹ, Canada, Australia và Hà Lan./.