ASEAN-Mỹ đã đạt được những tiến bộ quan trọng trong quan hệ hợp tác song phương và quyết tâm đưa mối quan hệ này lên mức đối tác chiến lược. Tuyên bố trên được đưa ra tại cuộc họp Đối thoại ASEAN-Mỹ lần thứ 26 vừa diễn ra tại Washington từ 2-3/5.
Đây là cuộc họp thường niên cấp Thứ trưởng Ngoại giao trong khuôn khổ quan hệ đối thoại ASEAN-Mỹ nhằm thảo luận định hướng và các biện pháp tăng cường quan hệ và hợp tác giữa hai bên. Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự cuộc họp này.
Các nước ASEAN và Hoa Kỳ đánh giá cao những tiến triển tích cực và quan trọng trong quan hệ hợp tác song phương trong một loạt các lĩnh vực như chính trị, an ninh, kinh tế, giáo dục, khoa học công nghệ… thông qua Kế hoạch Hành động ASEAN-Mỹ, Chương trình Công tác về Thỏa thuận Khung về Đầu tư và Thương mại, cũng như các chương trình hợp tác khác. Hiện Mỹ là đối tác thương mại lớn thứ tư của ASEAN với kim ngạch trên 198 tỷ USD, và là nhà đầu tư lớn thứ ba tại khu vực Đông Nam Á.
Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của quan hệ đối tác song phương đối với hòa bình, an ninh và thịnh vượng trong khu vực và cam kết sẽ mở rộng hợp tác nhằm đưa mối quan hệ này lên tầm đối tác chiến lược. Cụ thể, hai bên sẽ tập trung nguồn lực đẩy mạnh hợp tác toàn diện, ưu tiên hỗ trợ xây dựng thành công cộng đồng ASEAN vào năm 2015, gia tăng kết nối, phát triển nguồn nhân lực, giáo dục, giao lưu nhân dân và giải quyết các thách thức chung như: an ninh năng lượng, nguồn nước, quản lý thiên tai, biến đổi khí hậu, bệnh dịch và chống tội phạm xuyên quốc gia.
Phía Mỹ nêu rõ, chính quyền Tổng thống Obama sẽ tiếp tục chính sách gắn kết với Châu Á-Thái Bình Dương nói chung và ASEAN nói riêng, coi ASEAN là một trụ cột chính trong chính sách của Mỹ và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực.
Mỹ cũng khẳng định tiếp tục hỗ trợ ASEAN tăng cường hội nhập và thu hẹp khoảng cách phát triển thông qua các khuôn khổ hợp tác phát triển mới như Chương trình Kết nối ASEAN thông qua Thương mại và Đầu tư (ACTI) với số vốn tài trợ khoảng 16 triệu USD trong 5 năm, và Chương trình Đối tác ASEAN-Mỹ về Quản trị tốt, An ninh và Phát triển Công bằng-Bền vững (PROGRESS) trị giá khoảng 13 triệu USD trong 5 năm.
Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, bảo đảm an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982, đồng thời đề nghị ASEAN và Trung Quốc sớm đàm phán về Bộ Quy tắc Ứng xử tại Biển Đông (COC)./.