Tờ Washinton Post dẫn nguồn tin của hãng tin Kyodo của Nhật Bản, sáng 27/12, chính quyền tỉnh Okinawa đã thông qua quyết định di dời một căn cứ quân sự Mỹ gây tranh cãi trên đảo Okinawa đến khu vực vắng vẻ hơn nhưng vẫn thuộc hòn đảo này.

can-cu-my1.jpg
Căn cứ Futenma nằm giữa thành phố Ginowan, bao quanh là các trường học và nhà cửa (Ảnh: AFP)

Quyết định phê chuẩn của Thống đốc Okinawa, Hirokazu Nakaima là một quyết định quan trọng phá vỡ bế tắc kéo dài suốt nhiều năm qua. Kế hoạch di dời căn cứ không quân Futenma của Mỹ trên đảo Okinawa vốn gặp phải sự phản đối kịch liệt của phe đối lập ở địa phương.

Theo Kyodo, Thủ tướng Shinzo Abe đã thuyết phục ông Nakaima chấp nhận việc di chuyển này bằng cách cung cấp 1 gói chi tiêu lớn nhằm mục đích phát triển cơ sở hạ tầng trên đảo.

Việc di dời căn cứ không quân Futenma được xem là 1 phần quan trọng trong kế hoạch tổ chức lại các nguồn lực của quân đội Mỹ ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Chính quyền Tổng thống Obama đang tìm cách tăng cường sự hiện diện của mình trong khu vực để làm đối trọng với sức mạnh quân sự đang lên của Trung Quốc cũng như mối đe dọa tiềm ẩn từ Triều Tiên.

Các quan chức Mỹ cho hay, việc hoàn tất xây dựng một căn cứ không quân mới sẽ mất khoảng 10 năm. Theo dự kiến, căn cứ mới của Mỹ sẽ được thiết kế với 2 đường băng, mỗi đường có độ dài khoảng 1,6km.  Khi cơ sở mới hoàn thành, Lầu Năm Góc hy vọng sẽ giảm số lượng lính thủy đánh bộ đồn trú ở Okinawa từ 18.000 xuống khoảng 10.000 quân.

Trước Chiến tranh Thế giới thứ II, Futenma là căn cứ của quân đội Nhật Bản. Năm 1945, sau khi Nhật Bản đầu hàng đồng minh, Mỹ đã chiếm Okinawa, trong đó có căn cứ Futenma. Năm 1972, Mỹ trao trả Okinawa cho Nhật Bản, nhưng vẫn duy trì các căn cứ quân sự ở đây cũng như trên lãnh thổ Nhật Bản theo Hiệp định Mỹ-Nhật.

Các quan chức Mỹ lâu nay vẫn thúc ép phía Nhật Bản mở đường cho việc xây dựng một căn cứ quân sự mới gần bờ biển phía bắc của đảo Okinawa, nơi dân cư thưa thớt. Căn cứ Futenma hiện đang nằm giữa thành phố Ginowan, bao quanh là các trường học và nhà cửa.

Người dân ở đây than phiền rằng, căn cứ này rất ồn và nguy hiểm, thậm chí người dân trên đảo Okinawa còn gọi căn cứ quân sự này là “gánh nặng không công bằng” đối với họ. Vụ 1 lính Mỹ bắt cóc và cưỡng hiếp bé gái 12 tuổi trên hòn đảo này năm 1995 đã châm ngòi cho những cuộc biểu tình lớn phản đối và đòi giảm sự hiện diện của lính Mỹ ở khu vực này. 

Okinawa vốn chỉ chiếm chưa đến 1% tổng diện tích lãnh thổ của Nhật Bản nhưng lại có đến gần một nửa trong số khoảng 50.000 quân Mỹ ở Nhật Bản đồn trú tại đây.

Theo AP, quyết định của ông Nakaima vẫn có thể phải đối mặt với những thách thức của tòa án và các cuộc biểu tình của những người muốn di dời hoàn toàn căn cứ của Mỹ ra khỏi Okinawa.

Yuichi Higa, người đứng đầu Hội đồng thành phố Nago, nơi dự tính đặt căn cứ quân sự mới của Mỹ cho hay: “Những gì mà Thống đốc của Okinawa đã làm là không thể tha thứ. Những người phản đối chắc chắn sẽ không để điều này xảy ra, có thể họ sẽ xuống đường để phản đối”.

Căn cứ quân sự mới dự kiến sẽ được xây dựng tại khu vực Henoko thuộc thành phố Nago trên đảo Okinawa. Nó là 1 phần trong thỏa thuận để di chuyển khoảng 9.000 lính thủy đánh bộ Mỹ ra khỏi Okinawa, bao gồm cả việc di chuyển 5.000 quân tới Guam. Thỏa thuận ban đầu đóng cửa căn cứ Futenma đã được ký kết vào năm 1996 nhưng nó đã bị trì hoãn nhiều lần./.