Bộ Tư pháp Mỹ vừa công bố một bản ghi âm dài 5 trang đã được giải mật về cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Zelensky hôm 25/7, dưới định dạng PDF trên trang web của Nhà Trắng.

Bản sao nội dung cuộc điện đàm của Nhà Trắng. Ảnh: AFP.

Trump đòi một lời xin lỗi

Trong đoạn ghi âm, ông Trump hỏi nhà lãnh đạo Ukraine rằng liệu “ông có thể làm giúp chúng tôi một việc”, cho phép các quan chức Ukraine phối hợp với Bộ trưởng Tư pháp Mỹ điều tra Crowdstrike – công ty được thuê để điều tra vụ tấn công mạng của Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử Mỹ năm 2016. Tổng thống Trump trước đó cho biết, Ukraine đã truy cập được máy chủ của Crowdstrike.

Sau khi ông Zelensky đồng ý, Tổng thống Trump chuyển sang trường hợp của Viktor Shokin, công tố viên Ukraine chịu trách nhiệm điều tra công ty năng lượng Burisma. Ông Viktor Shokin bị sa thải khi đang tiến hành điều tra rằng có hay không việc con trai của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden là Hunter Biden đã tham gia các hoạt động phi pháp với Burisma tại Ukraine khi giữ chức vụ trong ban giám đốc điều hành công ty này.

“Tôi nghe nói ông có một công tố viên rất giỏi nhưng ông ấy đã bị “bịt miệng” và điều đó thực sự không công bằng. Rất nhiều người đã nói về vấn đề này, cách thức mà họ bịt miệng công tố viên giỏi của ông và có một số người xấu liên quan. Một vấn đề khác, có rất nhiều cuộc trò chuyện về con trai của cựu Phó Tổng thống Joe Biden, nói rằng ông Biden đã ngăn cản việc truy tố và rất nhiều người muốn tìm hiểu về điều đó, vì thế sẽ rất tốt nếu ông có thể phối hợp với Bộ trưởng Bộ Tư pháp của chúng tôi tiến hành điều tra”, ông Trump nói.

Về phần mình, Tổng thống Zelensky cam kết, công tố viên mà ông lựa chọn sẽ “xem xét kỹ lưỡng tình hình, đặc biệt là công ty mà ông Trump đã nói đến. Vấn đề điều tra vụ việc là phải đảm bảo tính trung thực, vì thế chúng tôi sẽ quan tâm và sẽ xúc tiến quá trình điều tra”.

Đáng lưu ý, Tổng thống Trump dường như không đề cập viện trợ quân sự hay viện trợ kinh tế cho Ukraine. Điều này thách thức những cáo buộc của đảng Dân chủ cho rằng Tổng thống Trump có thể đã ra lệnh đóng băng khoản viện trợ quân sự 400 triệu USD cho Ukraine thời điểm trước khi diễn ra cuộc điện đàm để gây sức ép buộc Tổng thống Zelensky phải hợp tác điều tra vụ việc liên quan đến ông Biden. Đảng Dân chủ hôm 24/9 đã yêu cầu tiến hành cuộc điều tra luận tội đối với ông Trump.

Đoạn băng ghi âm cho thấy, Tổng thống Zelensky không đề cập khoản viện trợ quân sự của Mỹ mà chỉ cảm ơn ông Trump: “Tôi rất muốn cảm ơn ông vì sự hỗ trợ to lớn của ông trong lĩnh vực quốc phòng. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác cho những bước đi tiếp theo, đặc biệt chúng tôi sẵn sàng mua tên lửa Javenlins của Mỹ cho các mục đích quốc phòng”, ông Zelensky nói.

Sau khi đoạn ghi âm được công bố, Tổng thống Trump đã viết trên trang Twitter, yêu cầu phe Dân chủ “xin lỗi” ông “sau khi thấy những gì đã được nói trong cuộc điện đàm giữa ông và Tổng thống Zelensky”.

“Họ nên xin lỗi”, ông Trump nói và cho rằng ông đã có một “cuộc gọi điện hoàn hảo”. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng phàn nàn “không một Tổng thống nào trong lịch sử đất nước bị đối xử tồi tệ như tôi”. Ông Trump nói với tờ New York Times rằng cuộc điều tra luận tội đối với ông “là một điều ô nhục”.

Phản ứng của đảng Dân chủ

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi, người tuyên bố một cuộc điều tra luận tội chính thức đối với Tổng thống Trump liên quan đến cuộc điện đàm giữa ông và Tổng thống Zelensky cho biết, bản ghi âm “xác nhận” hành vi của ông Trump “gây tổn hại” đến sự toàn vẹn của cuộc bầu cử và an ninh quốc gia Mỹ.

“Việc công bố những ghi chú về cuộc điện đàm của Nhà Trắng cho thấy Tổng thống đã thực hiện hành vi phá hoại tính toàn vẹn của cuộc bầu cử, phẩm giá của vị trí ông đảm nhiệm và an ninh quốc gia của chúng ta. Tổng thống đã cố gắng biến sự không tuân thủ luật pháp thành một thói quen ở nước Mỹ và đang lan tỏa nó ra nước ngoài”, tuyên bố từ văn phòng của bà Pelosi nêu rõ.

Tuyên bố của bà Pelosi cũng nhắc lại cáo buộc của đảng Dân chủ cho rằng ông Trump “sử dụng tiền đóng thuế làm lung lay các quốc gia khác để tạo thuận lợi cho chiến dịch tranh cử của ông”. “Bản ghi âm và hành động của Bộ Tư pháp đồng lõa với hành vi bất hợp pháp của Tổng thống đã chứng tỏ sự cần thiết của một cuộc điều tra luận tội. Rõ ràng, Quốc hội phải hành động”, tuyên bố nhấn mạnh.

Trước đó, bà Pelosi đã đăng tải một clip ngắn trên Twitter, nói rằng việc Tổng thống yêu cầu các chính phủ nước ngoài điều tra “một đối thủ chính trị (trong trường hợp này là ông Joe Biden) là “không đúng đắn”.

Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ Adam Schiff, Chủ tịch ủy ban giám sát Hạ viện Mỹ Elijah Cummings, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerry Nadler cùng nhiều thành viên cao cấp khác của đảng Dân chủ cùng ngày đã đưa ra một tuyên bố chung, nói rằng bản ghi âm cuộc điện đàm của ông Trump với ông Zelensky “chứng tỏ sự lạm dụng rõ ràng vai trò của Văn phòng tổng thống vì lợi ích chính trị cá nhân”./.