Trưởng phái bộ của Liên Hợp Quốc ở CHDC Congo (MUNUSCO) Martin Kobler ngày 21/10 cho biết, đàm phán hòa bình giữa chính phủ nước này và lực lượng nổi dậy M23 vừa kết thúc mà không đạt được thỏa thuận nào nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng hiện nay ở phía Đông CHDC Congo.

phien-quan-m23.jpg
Các tay súng phiến quân M23 (Ảnh: AFP)

Báo cáo với Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, ông Martin Kobler cho biết, mục tiêu của các cuộc đàm phán hòa bình ở Kampala, Uganda vừa qua là đạt được một thỏa thuận để chấm dứt tình trạng bất ổn ở miền Đông và cho phép chuyển đổi lực lượng nổi dậy M23 thành một phong trào hoạt động theo quy định của Hiến pháp và luật pháp hiện hành của CHDC Congo. Tuy nhiên, kết thúc đàm phán, các bên mới chỉ nhất trí về 8 trong số 11 vấn đề của chương trình nghị sự.

Ông Kobler cho biết: “Tôi không muốn giấu sự thất vọng của mình vì sau 4 ngày đêm thảo luận các bên vẫn không thể đạt được một thỏa thuận tổng thể dù 5 đặc phái viên và các quan sát viên quốc tế hỗ trợ đã ra sức gia tăng áp lực”.

Người phát ngôn chính phủ CHDC Congo Lamber Mende cho biết, đàm phán hòa bình bị đình chỉ vì những bất đồng về quy mô ân xá cho các tay súng M23 và lộ trình để lực lượng này sát nhập với quân đội quốc gia (FARDC).

Một quan chức chính phủ trước đó cũng cảnh báo các cuộc đàm phán hòa bình này diễn ra “chậm chạp và chắc chắn sẽ thất bại”. Mặc dù vậy, phát biểu sau cuộc đàm phán ngày 21/10, thành viên phái đoàn đàm phán của M23 Roger Lumbala cho biết lực lượng này sẵn sàng trở lại bàn đàm phán.

Đặc phái viên của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc ở Vùng Hồ Lớn Mary Robinson cũng khẳng định: “Họ đã nhất trí sẽ sớm họp lại để vượt qua những khác biệt tồn đọng. Điều quan trọng là tất cả các bên cam kết tiếp tục thực hiện một cách nghiêm túc tiến trình đàm phán”.

Phái bộ Liên Hợp Quốc tại CHDC Congo bày tỏ lo ngại rằng tình hình ở khu vực phía Đông giàu tài nguyên nhưng bất ổn của nước này sẽ trở nên rất nguy hiểm nếu không sớm có một thỏa thuận tổng thể để giải giáp các tay súng M23. Liên hợp quốc cũng kêu gọi các bên kiềm chế để tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán hòa bình được tiếp diễn, đặc biệt là lực lượng nổi dậy M23 cần phải ngừng mọi hành động bạo lực và gây bất ổn ngay lập tức.

Cùng ngày, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf chỉ trích việc chính phủ CHDC Congo và lực lượng nội dậy M23 không đạt được thỏa thuận hòa bình sau các cuộc đàm phán ở Kampala. Tuy nhiên, bà Harf đánh giá cao những nỗ lực thiện chí của chính phủ CHDC Congo nhằm  tìm kiếm một thỏa thuận cuối cùng cho vấn đề này, đồng thời kêu gọi lực lượng M23 cam kết hướng tới một giải pháp hòa bình, giải giáp vũ khí và giải ngũ cho các tay súng của họ.

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhấn mạnh, thỏa thuận cuối cùng về vấn đề ân xá không được trao đặc quyền này cho những tay súng phạm tội trầm trọng./.