Rạng sáng 28/11, Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto tuyên bố giải toán toàn bộ lực lượng cảnh sát các tỉnh thành trên cả nước.
Tổng thống Mexico Nieto đang phải chịu áp lực ngày càng tăng từ những người biểu tình đòi trừng phạt những cảnh sát đã bắt cóc các sinh viên tại thành phố Iguala thuộc bang Guerrero sau đó giao cho nhóm tội phạm ma túy địa phương.
Ngày 27/11, thêm một cuộc thảm sát đẫm máu khác tại Mexico xảy ra ngay trước khi ông Nieto thông báo giải tán lực lượng địa phương. Các nhà chức trách đã phát hiện thi thể 11 người tại bang Guerrero cùng khu vực với nơi các sinh viên bị tấn công và giết hại hồi tháng 9.
Phát biểu tại thủ đô Mexico City, Tổng thống Nieto tuyên bố, nước này cần phải thay đổi toàn diện: “Không có sự miễn trừng phạt đối với những hành vi man rợ. Một nhóm tội phạm kiểm soát lãnh thổ của các thành phố khác nhau. Chính quyền thành phố là một phần của cấu trúc của tội phạm tổ chức, cảnh sát thành phố trên thực tế hành động theo lệnh của bọn tội phạm. Bi kịch tại Iguala là một điểm yếu về thể chế mà chúng ta không thể bỏ qua".
Ông Nieto đã công bố hàng loạt biện pháp cải tổ cứng rắn đối với lực lượng cảnh sát các tỉnh thành trên cả nước.
Theo đó, chính quyền liên bang Mexico sẽ tiếp quản công việc của lực lượng cảnh sát các địa phương rất dễ bị nhiều băng đảng ma túy xâm nhập. Chính quyền giải tán toàn bộ 1.800 lực lượng cảnh sát các địa phương trên toàn quốc. Các cơ quan nhà nước trung ương ở 32 vùng tại Mexico sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ bảo vệ an ninh của cảnh sát.
Công cuộc cải tổ sẽ diễn ra đầu tiên ở bốn bang bạo lực nhất Mexico là Tamaulipas, Jaklisco, Micoacan và Guerreo.
Ông Nieto nói: "Điều này sẽ có nghĩa là tạo ra một mô hình mới cho cảnh sát. Sẽ có một sự thay đổi về số lượng và chất lượng. Thay vì có hơn 1.800 lực lượng cảnh sát yếu có thể dễ dàng bị các bang nhóm tội phạm khống chế sẽ là 32 cơ quan an ninh quốc gia vững chắn, đáng tin cậy, chuyên nghiệp và hiệu quả hơn".
Kế hoạch cải tổ của Tổng thống Nieto được cho là sẽ giúp gỡ bỏ những phức tạp còn tồn tại trong việc xử lý vi phạm ở cấp liên bang, tiểu bang và địa phương. Một thực trạng đang tồn tại hiện nay ở quốc gia này là rất nhiều cảnh sát địa phương từ chối hành động để ngăn chặn các tội phạm liên bang như buôn bán ma túy, thậm chí liên kết, bảo kê cho các bang đảng ma túy.
Trong vụ thảm sát 43 sinh viên tại thành phố Iguala ở bang Guerreo, 3 trong số những nghi phạm thuộc băng đảng Guerreros Unidos thừa nhận rằng họ đã giết chết các sinh viên sau khi những cảnh sát đã bắt các sinh viên giao cho họ. Nếu điều này được chứng thực thì đây là một vụ bê bối tồi tệ nhất liên quan đến bạo lực ma túy tại Mexico khi lực lượng cảnh sát địa phương có mối liên kết với các băng đảng ma túy.
Hiện mỗi năm các băng nhóm tội phạm ma túy ở Mexico bỏ túi khoảng 10 USD. Một số quan chức cao cấp vì hám lợi nên không ngần ngại tiếp tay cho bọn tội phạm.
Chính vì thế, cuộc chiến chống ma túy cho thấy mức độ xâm nhập trầm trọng của các băng đảng vào các cơ quan công quyền ở mọi cấp, ngay cả ở trung ương. Tình trạng tham nhũng trầm trọng này đang cản trở chiến dịch chống ma túy ở Mexico vì không thể phân biệt giữa tội phạm và những người chống tội phạm./.