Cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa Canada và Trung Quốc hôm qua có dấu hiệu leo thang khi Chính phủ Canada tỏ ra khá gay gắt khi chỉ trích Trung Quốc bắt giữ người “tùy tiện”. Bộ Ngoại giao Canada đồng thời yêu cầu phía Trung Quốc thả tự do ngay lập tức cho 2 công dân nước này bị bắt giữ hôm 11/12 vừa qua với lý do nghi ngờ “đe dọa an ninh” quốc gia.

Giám đốc Tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu (phải) sau khi được tại ngoại. Ảnh: Toronto Star

Theo Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland, Chính phủ nước này quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc bắt giữ hai công dân Canada hồi đầu tháng và yêu cầu thả tự do ngay lập tức cho những người này. Tuyên bố đưa ra trong bối cảnh quan hệ giữa Canada và Trung Quốc căng thẳng thời gian qua sau vụ Canada bắt giữ Giám đốc Tài chính của Tập đoàn viễn thông Huawei, bà Mạnh Vãn Chu theo yêu cầu của tòa án Mỹ và sau đó là việc Trung Quốc bắt giữ hai công dân Canada do nghi ngờ “đe dọa an ninh quốc gia”. Theo Ngoại trưởng Chrystia Freeland, Canada là một Nhà nước pháp quyền, luôn tôn trọng tiến trình pháp lý công bằng, vô tư và minh bạch đối với bà Mạnh Vãn Chu. Canada cũng tôn trọng các cam kết đối với luật pháp quốc tế, đặc biệt là hiệp ước dẫn độ với Mỹ. 

Hai công dân Canada bị bắt giữ là ông Michael Kovrig, một cựu nhân viên ngoại giao và hiện là chuyên gia phân tích cho một tổ chức phi chính phủ có tên Tổ chức Khủng hoảng quốc tế (ICG) và ông Michael Spavor, một doanh nhân. Theo Chính phủ Trung Quốc, nước này luôn tuân thủ các quy định, cũng như quy trình luật pháp khi bắt giữ hai công dân Canada.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh nhấn mạnh: “Chúng tôi đã nói rằng Trung Quốc tuân thủ luật pháp và bảo đảm các quyền hợp pháp của ông Michael Kovrig, đã cung cấp cho Canada sự hỗ  trợ cần thiết để có thể tiến hành bình thường công việc lãnh sự. Về tình hình cụ thể, các bạn có thể tham khảo các cơ quan hữu quan”.

Cũng trong ngày 21/12, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Robert Palladino cho biết quốc gia này “bày tỏ mối quan ngại sâu sắc đối với việc Trung Quốc bắt giam hai công dân Canada và kêu gọi trả tự do cho hai người này ngay lập tức”. Ngoài ra, ông Palladino cũng cho rằng Canada đã thực hiện một thủ tục pháp lý công bằng và minh bạch trong vụ bắt giữ Giám đốc Tài chính của Huawei, bà Mạnh Vãn Chu theo yêu cầu của Mỹ. Các nguồn tin cho biết, phía Canada đã được tiếp cận lãnh sự đối với ông Michael Kovrig và ông Michael Spavor./.