Trước những cáo buộc từ các nước phương Tây như Mỹ, Canada, Anh, Australia, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương (NATO), rằng tên lửa Iran có thể là thủ phạm “vô tình” gây ra vụ rơi máy bay chở khách Boeing 737-800 của hãng Hàng không quốc tế Ukraine (UIA), Iran đã mời đại diện nhiều nướctham gia vào quá trình điều tra nguyên nhân vụ việc. Sự phối hợp ban đầu “đầy đủ” của Iran đang được các nước đánh giá cao.

Hiện trường vụ tai nạn máy bay Ukraine ở Iran. Ảnh: Reuters

Trích dẫn các nguồn tin tình báo, song không được nêu một cách chi tiết, các nước phương Tây những giờ qua vẫn tiếp tục đưa ra các tuyên bố cho rằng tên lửa phòng không Iran có thể đã bắn hạ chiếc máy bay chở khách Ukraine, khiến 176 người thiệt mạng. 

Mới nhất, hôm qua, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây dương  Jens Stoltenberg cho biết: “Tôi sẽ không đi sâu vào chi tiết các thông tin tình báo chúng tôi có được. Điều tôi có thể nói với các bạn là chúng tôi không có lý do gì để không tin vào các báo cáo của các nước thành viên NATO, khi chúng cùng chung nội dung là tên lửa phòng không Iran đã bắn hạ chiếc máy bay. Vì thế chúng tôi cần 1 cuộc điều tra kỹ lưỡng, với sự hợp tác đầy đủ của phía Iran”.

Trước đó, đích thân Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng lo ngại rằng vụ việc có thể  là “1 thảm kịch rất kinh khủng”; trong khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau khẳng định, nếu tên lửa Iran là thủ phạm vụ việc sẽ càng khiến các gia đình nạn nhân “đau buồn” hơn. Còn Ngoại trưởng Ukraine Vadym Prystaiko tuyên bố, những người “chịu trách nhiệm” gây ra thảm kịch này sẽ phải bồi thường một cách xứng đáng.

Hiện giới lãnh đạo các nước Mỹ - Canada và Ukraine đã tiến hành trao đổi và chia sẻ thông tin có được về vụ việc. Ngoại trưởng Ukraine cho biết, phía Mỹ đã trao cho họ những thông tin “hết sức quan trọng” và chính quyền Kiev đang tiến hành phân tích chúng.

Trước các cáo buộc và sự hoài nghi của các nước phương Tây, Iran đã mời đại diện nhiều nước đến tham gia vào quá trình điều tra, bao gồm cả Mỹ cũng như hãng sản xuất máy bay Boeing. Thậm chí Iran còn đề nghị các bên trình ra các thông tin chi tiết cho các cáo buộc cho rằng hệ thống phòng không Iran đã mắc sai lầm “nghiêm trọng” khi bắn hạ một máy bay chở khách.

Cho đến nay, đại diện các nước đã tới Iran và bước đầu tiếp cận được hiện trường vụ tai nạn. Với gần 50 đại diện Ukraine đã tới tới Iran, Ngoại trưởng nước này Vadym Prystaiko tỏ ra khá hài lòng với sự hợp tác hiện tại của phía Iran: “Phía chúng tôi đã được cấp quyền truy cập vào “hộp đen”. Chúng tôi sẽ sớm bắt đầu phục dựng lại các cuộc hội thoại trên máy bay thời điểm vụ tai nạn. Chúng tôi cũng có quyền truy cập vào hồ sơ của các nhân viên điều phối của trung tâm điều khiển chuyến bay tại sân bay Tehran với các phi công của chúng tôi. Cho đến hiện tại, các nhà chức trách Iran đã đáp ứng những yêu cầu và mong đợi của chúng tôi”.

Về phần mình, người đứng đầu Tổ chức Hàng không dân dụng Iran, ông Ali Abedzadeh khẳng định, ông “chắc chắn” máy bay của Ukraine rơi ở ngoại ô thủ đô Tehran không phải do bị bắn hạ. Theo ông, giả thuyết này là “không đúng về mặt khoa học”, do máy bay không thể tiếp tục bay khoảng 60 đến 70 giây sau khi trúng tên lửa. Bên cạnh đó, các mảnh máy bay thu thập được cũng chỉ ở một khu vực rất hạn chế.

Ông Abedzadeh cũng cho biết, chính phủ Iran muốn tải dữ liệu từ hộp đen ngay tại nước này, song nếu thiết bị này bị hư hại, Iran sẽ tìm kiếm sự giúp đỡ.

Hãng tin Fars của Iran dẫn nguồn thân cận cuộc điều tra mới đưa tin, nguyên nhân vụ việc có thể sẽ được công bố ngay trong ngày hôm nay (11/1) sau khi một ủy ban điều tra nhóm họp với sự tham dự của các đại diện trong và ngoài nước./.