Trong một nỗ lực nhằm “xốc” lại chiến dịch tranh cử sau gần một tuần điều trị Covid-19, Tổng thống Trump và đội ngũ tranh cử của ông đang gấp rút thực hiện các hoạt động chính trị, trong đó có việc tổ chức một sự kiện lớn ở Nhà Trắng vào ngày 10/10 và cuộc vận động tại Florida vào ngày 12/10.
Ráo riết vận động cử tri
Hai tuần sau sự kiện đề cử Thẩm phán Tòa án Tối cao Mỹ tại Vườn Hồng – vốn bị coi là sự kiện siêu lây nhiễm, ngày 10/10, Tổng thống Trump dự định xuất hiện trước công chúng và có bài phát biểu từ ban công Nhà Trắng sau khi kết thúc thời gian cách ly do mắc Covid-19.
Theo một nguồn thạo tin, sự kiện sẽ có khoảng 2.000 khách mời. Những người tham gia được yêu cầu đeo khẩu trang, kiểm tra thân nhiệt và điền vào bảng câu hỏi khảo sát y tế.
Chưa dừng lại ở đó, ông Trump còn có ý định đến Florida để vận động tranh cử. Bất chấp nhiều câu câu hỏi đặt ra liên quan đến tình hình sức khỏe, Tổng thống Trump vẫn lên kế hoạch rời Washington lần đầu tiên kể từ khi ông ra viện. Florida vốn là một bang chiến địa quan trọng với ông Trump trong cuộc bầu cử sắp tới, do đó đội ngũ tranh cử của ông đang dồn lực để giành được sự ủng hộ của các cử tri gốc Latinh và gốc Tây Ban Nha ở khu vực này.
Ông Trump cũng huy động các phương tiện truyền thông thân thiện với phe bảo thủ để quảng bá hình ảnh trên các kênh truyền hình, kênh phát thanh, tham gia các cuộc phỏng vấn trực tuyến với hy vọng bù đắp quãng thời gian đã mất khi chỉ còn hơn 3 tuần nữa cuộc bầu cử chính thức sẽ diễn ra. Tổng thống đã gọi điện cho người dẫn chương trình của Fox News ngày 8/10 và dành hai giờ đồng hồ trò chuyện với người dẫn chương trình radio hôm 9/10, trong một động thái mà đội ngũ của ông gọi là “vận động trên đài phát thanh”.
Chính quyền Tổng thống Trump có kế hoạch nêu bật khả năng phục hồi “thần tốc” của ông sau khi bị mắc Covid-19 để làm bằng chứng cho thấy cách tiếp cận đơn giản của ông trong đối phó dịch bệnh ngay từ đầu là đúng đắn. “Đừng để căn bệnh này chi phối cuộc sống của bạn”, ông Trump nói với các cử tri trong một thông điệp gửi qua video đăng tải trên Twitter.
Trước đó hôm 8/10, ông Trump cũng công bố một video khác để trấn an các cử tri cao tuổi rằng nếu họ nhiễm virus SARS-CoV-2, chính phủ sẽ hỗ trợ để họ nhận được sự chăm sóc ở mức độ tương đương với sự chăm sóc dành cho Tổng thống, bao gồm cả những loại thuốc đang thử nghiệm mà ông Trump đã dùng.
Các nỗ lực nói trên nhằm giúp Tổng thống củng cố niềm tin của các nhóm cử tri trung thành và giành thêm nhiều sự ủng hộ của những nhóm cử tri dao động, với hy vọng có thể đảo ngược kết quả thăm dò dư luận.
Ông Trump đang rơi vào tình thế bất lợi
Thế nhưng, giới phân tích đánh giá, con đường tái đắc cử của ông đang thu hẹp đáng kể khi tỷ lệ ủng hộ ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden tiếp tục gia tăng và nhiều cử tri không hài lòng với cách thức Tổng thống đối phó dịch bệnh Covid-19.
Theo khảo sát mới nhất của RealClearPolitics, ứng cử viên Joe Biden đang dẫn trước Tổng thống Trump 9,7 điểm phần trăm về tỷ lệ ủng hộ trên toàn quốc và cách biệt từ 5 đến 7 điểm phần trăm ở các bang chiến địa.
Với 25 ngày còn lại, vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Trump có thể đảo ngược tình thế hay không. Thách thức lại càng trở nên lớn hơn khi Ủy ban Tranh luận Tổng thống (CPD) hôm 9/10 xác nhận cuộc tranh luận kế tiếp giữa ông Trump ông Biden dự kiến diễn ra vào ngày 15/10/2020 sẽ bị hủy do bất đồng quan điểm giữa hai ứng cử viên về cách thức của cuộc tranh luận. Trong khi ông Trump, người vừa mắc Covid-19, muốn có một cuộc tranh luận trực tiếp thì ứng viên Biden lại ủng hộ một cuộc tranh luận trực tuyến vì lý do an toàn. Diễn biến này đã làm mất một trong số ít cơ hội còn lại của Tổng thống nhằm thay đổi quỹ đạo cuộc đua.
“Tôi không biết làm cách nào ông Trump có thể thắng được ông Biden khi mà không có 2 cuộc tranh luận tiếp theo. Nếu không có cuộc tranh luận đó, rất khó cho Tổng thống Trump để tới vị trí mà ông cần có nếu ông muốn chiến thắng trong cuộc bầu cử này”, Frank Luntz, một thành viên đảng Cộng hòa phụ trách các cuộc khảo sát nói với Bloomberg.
Phe Dân chủ vốn bị ám ảnh vì chiến thắng của ông Donald Trump trước bà Hillary Clinton vào năm 2016, vẫn chưa vội ăn mừng. Còn nhớ, bà Clinton đã dẫn trước ông Trump với mức trung bình 5,3 điểm phần trăm về tỷ lệ ủng hộ, khoảng 25 ngày trước cuộc bầu cử 2016 nhưng bà vẫn bị thua.
Ở cuộc bầu cử năm nay có sự khác biệt lớn đó là tỷ lệ ủng hộ ông Biden cao hơn nhiều so với bà Clinton và lợi thế của ông Biden tại một số bang mà ông Trump đã chiến thắng vào năm 2016 cũng lớn hơn.
Thêm vào đó, Tổng thống Trump đang gặp nhiều thách thức hơn so với năm 2016. Thứ nhất, đối thủ của ông không nhận được nhiều cái nhìn thiếu thiện cảm như bà Clinton. Bước vào cuộc bầu cử năm 2016, 54% người Mỹ có cái nhìn thiếu thiện cảm với bà Clinton, trong khi đó số người có quan điểm tiêu cực về ông Biden khi bước vào mùa bầu cử năm nay là 44%, theo khảo sát của RealClearPolitics.
Thứ hai, việc mắc Covid-19 đã khiến Tổng thống Trump phải tạm hoãn chiến dịch tranh cử trong vòng một tuần, không thể tổ chức các sự kiện gây quỹ hoặc vận động tranh cử trực tiếp vốn được cho là huyết mạch chính trị của ông. Trong khi đó, nỗ lực xây dựng sự ủng hộ dựa trên việc truyền tải thông điệp “Tổng thống của luật pháp và trật tự" sau khi xảy ra các cuộc biểu tình rầm rộ vào mùa hè cũng không mấy phát huy hiệu quả.
Thứ ba, Tổng thống Trump đang bị “lép vế” so với đối thủ trong việc gây quỹ tranh cử, điều này đồng nghĩa rằng ông sẽ rất khó thuyết phục các cử tri thông qua các hoạt động quảng cáo tại những bang mà ông buộc phải chiến thắng.
Cuối cùng, kinh tế - lĩnh vực từng được coi là thế mạnh vượt trội của Tổng thống Trump giờ đây cũng đang chống lại ông. Trong lịch sử, hai Tổng thống đương nhiệm của Mỹ là Jimmy Carter và George H.W. Bush đều không thành công trong nỗ lực tái tranh cử do suy thoái kinh tế. Tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ trong tháng 9/2020 là 7,9% cao hơn nhiều so với các thời điểm mà hai vị Tổng thống này bị đánh bại.
Cơ hội cuối cùng
Trong bối cảnh cuộc tranh luận Tổng thống ngày 15/10 bị hủy, ông Trump chỉ có một cơ hội nữa là ngày 22/10 để thuyết phục cử tri trong màn tranh luận mang tính quyết định với ứng cử viên Biden, dự kiến sẽ được phát sóng rộng rãi trên truyền hình, nhưng sự kiện này cũng đang bị đặt dấu hỏi vì đội ngũ tranh cử của hai phía vẫn chưa thống nhất về lịch trình.
Điều khiến ban vận động tranh cử của ông Trump lo lắng nhất hiện nay là việc mất đi các cử tri độc lập – những người có thể mang lại lợi thế to lớn cho ông, bên cạnh nhóm cử tri trung thành, một quan chức của đảng Cộng hòa cho biết. Nếu chỉ tính riêng những người ủng hộ trung thành thì con số này vẫn chưa đủ lớn để giúp ông giành chiến thắng hoàn toàn, quan chức này nhấn mạnh.
Các cố vấn của ông Trump lưu ý rằng, tỷ lệ ủng hộ Tổng thống đã trở nên thấp hơn sau cuộc tranh luận ngày 29/9 vì ông đã thể hiện lập trường quá cứng rắn và thường xuyên ngắt lời đối thủ Joe Biden. Tiếp đến, việc ông bị chẩn đoán mắc Covid-19 đã hướng sự chú ý của dư luận vào dịch bệnh Covid-19, đến nay đã cướp đi tính mạng của 218.648 người Mỹ và khiến 7,8 triệu người bị mắc bệnh.
Những yếu tố kể trên khiến cơ hội tái đắc cử của Tổng thống Trump ngày càng co hẹp. Trái lại, nhiều thành viên của đảng Dân chủ đã gia tăng hy vọng rằng ông Biden sẽ duy trì được lợi thế đủ lớn để vượt qua những diễn biến bất thường trong cuộc bỏ phiếu hoặc những thách thức vào phút cuối để không bị đánh bại.
Kết quả các cuộc khảo sát cho thấy, ông Trump đang bị giảm sự ủng hộ từ các cử tri nữ, các cử tri ngoại ô và những cử tri trên 50 tuổi vốn không hài lòng với cách Tổng thống đối phó dịch bệnh. Cần phải nhắc lại rằng, sự ủng hộ của cử tri cao tuổi đã góp phần tạo nên chiến thắng của Tổng thống Trump năm 2016. Khảo sát ý kiến của NBC News / Wall Street Journal đối với các cử tri đã đăng ký bầu cử trong hai ngày 30/9 và 1/10 cho thấy, ông Biden đang dẫn trước ông Trump về tỷ lệ ủng hộ trong nhóm cử tri từ 65 tuổi trở lên.
Ed Rogers, một chiến lược gia kỳ cựu của Đảng Cộng hòa, từng là cố vấn của các cựu Tổng thống Ronald Reagan và George H.W. Bush nhận xét: “Nếu cả ông Trump và ông Biden đều thực hiện tốt chiến dịch tranh cử từ thời điểm này cho đến lúc cuộc bầu cử chính thức diễn ra thì nhiều khả năng ông Biden sẽ chiến thắng”./.