Hôm 1/4, Nhật Bản đã nới lỏng lệnh cấm kéo dài hàng thập kỷ đối với các hàng xuất khẩu quân sự nhằm mở rộng việc phát triển vũ khí chung với các nước đồng minh và bán thiết bị quân sự cho Đông Nam Á cũng như các nơi khác.

Các hướng dẫn mới do nội các Nhật phê chuẩn nằm trong nỗ lực của Thủ tướng Shinzo Abe muốn củng cố an ninh quốc gia giữa lúc Trung Quốc tăng cường quân sự và có mối đe dọa hạt nhân từ bán đảo Triều Tiên.

thu%20tuong%20abe%20duyet%20binh.jpg
Thủ tướng Abe duyệt binh cuối năm 2013 (ảnh: AP)

Thủ tướng Nhật Abe mới đây tuyên bố Nhật Bản cần đóng vai trò lớn hơn trong công tác gìn giữ hòa bình quốc tế và hợp tác quốc phòng. Chính phủ Abe đã vận động để nước ông được phép bảo vệ các đồng minh như là Hoa Kỳ trong trường hợp họ bị tấn công, thông qua việc giải thích lại điều 9 của Hiến pháp Nhật Bản.

Nobushige Takamizawa, Phó Chánh Ban Thư ký Hội đồng An ninh Quốc gia mới được thành lập, cho biết, các hướng dẫn mới về xuất khẩu đã dọn đường cho Nhật Bản tham gia phát triển công nghệ vũ khí với Mỹ và các đồng minh khác bao gồm Anh, Pháp, và Australia, đồng thời cho phép Nhật Bản sắm thêm vũ khí hiện đại.

Ông này nói thêm rằng các nhà thầu Nhật Bản sẽ có điều kiện tiếp cận công nghệ và nâng cao tính cạnh tranh.

Động thái trên - đảo ngược các hạn chế mà Nhật Bản tự đặt ra trong nửa thế kỷ qua - có thể làm leo thang căng thẳng với Trung Quốc và Hàn Quốc.

Yosuke Isozaki, một cố vấn đặc biệt cho ông Abe, cho hay Nhật Bản sẽ kiểm tra cẩn thận ý đồ của nước muốn nhập khẩu và bảo đảm rằng vũ khí xuất khẩu không rơi vào bên thứ 3 mà không có sự đồng thuận của Nhật Bản.

Trong cuộc họp báo hôm 31/3, ông Isozaki cam kết “không có thay đổi nào đối với chính sách của Nhật là không cho phép xuất khẩu các mặt hàng khuyến khích xung đột ở các nước khác”.

Trong khi đóPhó Chánh Thư ký An ninh Quốc gia Takamizawa  tuyên bố Nhật Bản sẽ chủ yếu xuất khẩu công nghệ và thiết bị cứu hộ, vận tải, theo dõi và rà phá bom mìn, chứ không xem xét xuất các vũ khí tiến công như là xe tăng hay chiến đấu cơ.

Hàng xuất khẩu có thể bao gồm các máy bay cứu hộ cho Ấn Độ, thiết bị dò mìn cho các quốc gia đang phát triển và tàu tuần tra chống hải tặc cho Indonesia, Philippines và vài nước khác ở Đông Nam Á, các quan chức cho hay./.