Ngày 25/10, các thành viên châu Âu trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã kêu gọi Mỹ nên đưa Nga trở lại Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) hơn là việc Washington rút khỏi thỏa thuận này.

NATO thuyết phục Mỹ không rút khỏi Hiệp ước INF với Nga. Ảnh: Getty

Trong một cuộc họp kín tại trụ sở NATO, giới chức Quốc phòng, Ngoại giao và Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ đã thông báo vắn tắt với đặc phái viên các nước thành viên NATO quyết định của Tổng thống Donald Trump rút khỏi Hiệp ước INF được ký kết năm 1987, vốn giúp châu Âu tránh được những mối đe dọa tên lửa.

Nguồn tin ngoại giao cho biết, Đức và các đồng minh châu Âu khác kêu gọi Mỹ có nỗ lực cuối cùng để thuyết phục Nga chấm dứt hành động mà họ cáo buộc là vi phạm Hiệp ước, hoặc thúc đẩy khả năng đàm phán lại văn kiện này với sự tham gia của cả Trung Quốc.

“Các nước đồng minh muốn thấy nỗ lực cuối cùng để tránh việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước INF”, Reuters dẫn lời một nhà ngoại giao NATO giấu tên cho biết.

Lời kêu gọi này của NATO đưa ra hai ngày sau khi Cố vấn An ninh Nhà Trắng John Bolton gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Moscow và thông báo kế hoạch liên quan tới Hiệp ước INF.

“Không ai giải quyết vấn đề Nga vi phạm Hiệp ước, tuy nhiên rút khỏi văn kiện này sẽ giúp Nga dễ dàng đổ lỗi lên chúng ta vì sự kết thúc của thỏa thuận này”, một nhà ngoại giao khác của NATO tiết lộ.

Các nhà ngoại giao NATO từ chối bình luận về nội dung chi tiết trong cuộc gặp với giới chức Quốc phòng, Ngoại giao và Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, song NATO cho biết khối này đã đánh giá tác động từ những hành vi gây bất ổn của Nga đối với an ninh của mình. “Các đồng minh NATO sẽ tiếp tục tham vấn về vấn đề quan trọng này”, nhà ngoại giao NATO khẳng định.

Hồi đầu tuần này, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng cáo buộc Moscow vi phạm Hiệp ước INF khi phát triển hệ thống tên lửa hành trình SSC-8 hay còn có tên gọi là Novator 9M729. Tuy nhiên, Nga đã bác bỏ mọi cáo buộc này.

Trong khi đó, Bỉ và Hà Lan - hai nước triển khai các hệ thống vũ khí hạt nhân của Mỹ ở châu Âu, đã có cảnh báo lên Hội đồng Bắc Đại Tây Dương về nguy cơ bùng nổ làn sóng phản đối kịch liệt của dư luận nếu Mỹ lại cố thiết lập các vũ khí hạt nhân tầm trung trên lãnh thổ các nước này.

Tổng Thư ký NATO Stoltenberg hôm 24/10 cũng cho rằng, tình hình hiện nay sẽ không dẫn đến việc triển khai lại các tên lửa của Mỹ tại châu Âu như từng được tiến hành những năm 1980.

Các đồng minh châu Âu của Mỹ coi Hiệp ước INF là một trụ cột kiểm soát vũ khí hạt nhân. Các nước này không muốn để thỏa thuận này sụp đổ và dẫn đến một cuộc chạy đua vũ trang mới.

Các nhà ngoại giao NATO tiết lộ, giới chức Mỹ đã đưa ra khả năng Washington sẽ trì hoãn quyết định chính thức rút khỏi Hiệp ước INF sau cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Putin tại Paris vào ngày 11/11 tới. Hiệp ước này cũng quy định các bên phải thông báo trước 6 tháng nếu rút khỏi. Điều này có thể cho phép Washington có thời gian để đàm phán với Moscow trước khi rút đi hoàn toàn./.