Nhà lãnh đạo tối cao Iran Ali Khamenei hôm qua yêu cầu Saudia Arabia phải xin lỗi về vụ giẫm đạp tại Thánh địa Mecca. Có khoảng 155 người hành hương Iran thiệt mạng trong vụ giẫm đạp này và 300 người khác mất tích. Các quan chức Iran cho rằng, 3 ngày sau khi vụ việc xảy ra, hầu hết những người mất tích đã thiệt mạng.
Các quan chức Iran cáo buộc Saudi Arabia tố chức yếu kém, thiếu an toàn, đồng thời đặt nghi vấn về việc liệu Saudia Arabia có thích hợp để tổ chức lễ hội hàng năm này hay không. Nhiều người dân Iran cuối tuần qua cũng đã đổ ra đường trước Đại sứ quán Saudi Arabia tại Tehran để phản đối.
 |
Tổng thống Iran Rohani yêu cầu Saudi Arabia làm rõ vụ giẫm đạp đẫm máu ở Mecca làm 2000 người chết. (ảnh: AP) |
Saudia Arabia ngay lập tức phản đối chỉ trích của Iran. Ngoại trưởng Saudia Arabia Adel al-Jubeir khẳng định, Saudia Arabia luôn quan tâm, đảm bảo an toàn cho những người hành hương khi đến nước này và cáo buộc Iran đang sử dụng vụ tai nạn này như một “ nước cờ chính trị” nhằm vào Saudia Arabia.
Truyền thông Saudia Arabia cũng đưa tin, vụ chen lấn xảy ra do 300 người hành hương Iran vi phạm luật lệ và đi ngược hướng.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Jawad Zarif đề nghị gặp Ngoại trưởng Saudia Arabia bên lề cuộc họp Đại hội đồng Liên hợp quốc nhưng ông Jubeir đã từ chối. Iran cũng đã triệu các nhà ngoại giao Saudi Arabia 3 lần để đề nghị nước này hợp tác về vụ thảm kịch.
Iran và Saudia Arabia vốn không có mối quan hệ tốt đẹp do sự tranh giành ảnh hưởng trong khu vực. Hầu hết người Iran là người Hồi giáo dòng Shi‘ite trong khi hầu hết người Saudi Arabia thuộc dòng Sunni. Hai nước cũng thường xuyên có những bất đồng trong việc giải quyết các cuộc xung đột trong khu vực. Iran gần đây yêu cầu Saudi Arabia dừng các cuộc không kích tại Yemen.Tuy nhiên quốc gia này đã từ chối và sau đó Iran đã thông báo dừng các tuyến hàng không đến Saudia Arabia trong lễ hành hương.
Theo Giám đốc Trung tâm nghiên cứu các vấn đề chiến lược Trung Đông Anwar Eshki, ngoài việc thảm kịch gây ra thương vong quá lớn, căng thẳng bấy lâu nay giữa Iran và Saudia Arabia cũng đổ dầu vào những bất đồng mới hiện nay và có thể dẫn đến những bất đồng ngoại giao nghiêm trọng.
Ông Anwar Eshki nói: “Diễn biến hiện nay chưa phát triển thành bất đồng ngoại giao. Tuy nhiên với bất đồng hiện nay, Saudia Arabia có khả năng sẽ cắt đứt mối quan hệ hoàn toàn với Iran. Từ việc triệu hồi đại sứ tới việc dừng quan hệ ngoại giao- mọi thứ đều có thể xảy ra”
Saudia Arabia hiện cũng đang gấp rút điều tra về vụ giẫm đạp tồi tệ nhất dịp lễ hành hương. Trong cuộc họp báo cuối tuần qua, Bộ trưởng Y tế Saudi Arabia Khalid al-Falih cho biết, kết quả điều tra ban đầu cho thấy không do lỗi yếu tố của con người gây ra.
Ông al-Falih cho biết: “Các cơ quan an ninh vẫn đang điều tra về vụ tai nạn và xác định nguyên nhân vụ việc. Theo các thông tin thu thập, không có yếu tố con người liên quan đến vụ giẫm đạp này”.
Trước đó, ngày 11/9, gió lớn và bão cát cũng đã làm đổ một cần trục tại khu vực đền thờ lớn ở Thánh địa Mecca, khiến 107 người thiệt mạng và 238 người khác bị thương./.