Nhà Trắng đang chuẩn bị bản dự thảo để Tổng thống Donald Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia dọc biên giới phía Nam trong đó bao gồm cả khoản ngân sách có thể lên tới 7 tỷ USD cho bức tường biên giới, theo nguồn tin tiếp cận được với các văn bản nội bộ tiết lộ với CNN.   

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: BBC

Tổng thống Trump cũng không loại trừ khả năng sử dụng quyền hành pháp của mình để ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia và chỉ đạo Bộ Quốc phòng xây dựng bức tường biên giới trong bối cảnh Quốc hội và Nhà Trắng vẫn đang tranh cãi về giải pháp nhằm chấm dứt tình trạng chính phủ đóng cửa.

Trong khi các cố vấn của Tổng thống Trump vẫn đang chia rẽ, thì Nhà Trắng đã cân nhắc về các kế hoạch khác có thể không cần sự phê duyệt của Quốc hội.

Dự thảo tuyên bố có đoạn: “Số lượng lớn những người từ bên ngoài muốn nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ mỗi ngày là mối đe dọa trực tiếp đối với an toàn, an ninh của quốc gia và tạo nên tình trạng khẩn cấp quốc gia”.

“Do đó, tôi - Donald Trump, với thẩm quyền được Hiến Pháp và luật pháp Mỹ quy định, trong đó có Hành động khẩn cấp quốc gia, tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia đang tồn tại ở biên giới phía Nam của Mỹ”, dự thảo viết.

Theo các lựa chọn đang được cân nhắc, chính quyền có thể sẽ rút 681 triệu USD từ các nguồn quỹ thuộc Bộ Tài chính, 3,6 tỷ USD trong nguồn ngân sách xây dựng của quân đội, 3 tỷ từ quỹ lao động dân sự của Lầu Năm Góc và 200 triệu USD từ quỹ của Bộ An ninh Nội địa, quan chức chính phủ giấu tên tiết lộ.

Cả 2 bản dự thảo để chính phủ Mỹ mở cửa trở lại đã không được Thượng viện thông qua trong cuộc bỏ phiếu ngày 24/1. Điều này một lần nữa thúc đẩy Tổng thống Trump cân nhắc các biện pháp khác để có tiền xây bức tường biên giới mà không cần sự phê duyệt của quốc hội.

“Tôi có các lựa chọn khác nếu tôi phải làm như vậy và tôi sẽ sử dụng những giải pháp thay thế đó nếu tôi buộc phải làm như thế. Rất nhiều người muốn điều đó xảy ra. Quân đội muốn điều đó xảy ra. Đây [làn sóng nhập cư bất hợp pháp-ND] thực sự là một cuộc xâm lược nước Mỹ”, ông nói.

Những thách thức của Tình trạng khẩn cấp quốc gia

Nếu Tổng thống tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, Công binh Lục quân Mỹ sẽ được triển khai để xây dựng bức tường biên giới. Một phần của bức tường này có thể xây dựng trên đất tư và do đó, chính quyền sẽ phải tiến hành thu hồi đất.

Các nhà lập kế hoạch của chính quyền Tổng thống Trump thừa nhận khả năng về các vụ kiện trong quá trình thu hồi các tài sản tư nhân. Các văn bản dự thảo cũng nói đến tính nhạy cảm của kế hoạch tuyên bố tình trạng khẩn cấp.

Nếu Tổng thống quyết định ban hành tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia, tuyên bố này nhiều khả năng sẽ gặp thách thức tại tòa án và vấp phải sự phản đối của đảng Dân chủ trong Quốc hội, những người cho rằng Tổng thống Trump không thể sử dụng quyền khẩn cấp quốc gia để lấy tiền của người đóng thuế cho việc xây dựng bức tường mà ông đã cam kết với những người ủng hộ chính trị.

Câu hỏi về tính pháp lý và những thách thức tại tòa vẫn là một trong những lý do chính khiến ông Trump tới nay vẫn chưa ban bố tình trạng khẩn cấp để có tiền xây bức trường biên giới. Các cố vấn của ông Trump cũng cho rằng, động thái như vậy có thể dẫn đến những thách thức pháp lý nhất định, và điều đó đồng nghĩa với việc xây dựng bức tường sẽ bị trì hoãn.

Các lựa chọn đang được cân nhắc cũng cho thấy, việc thu hồi đất tư sẽ mất thời gian. Ngay cả khi chủ sở hữu tự nguyện thì cũng phải mất cả năm mới có thể thu hồi đất. Trong trường hợp ngược lại, thời gian sẽ còn lâu hơn, bởi chủ sở hữu có quyền khởi kiện. Việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp rõ ràng sẽ không thể đẩy nhanh quá trình xây tường biên giới.

Cơ quan Hải quan và bảo vệ biên giới nói rằng họ có thể xem xét việc cưỡng chế thu hồi đất trong tương lai. Theo đó, chính phủ sẽ cố gắng đưa ra các đề xuất với chủ đất để mua lại đất của họ. Tuy nhiên, trong trường hợp hai bên không thể dàn xếp được, chính phủ có thể sẽ cưỡng chế tịch thu đất./.