Nếu không có gì thay đổi, Tổng thống Israel Reuven Rivlin hôm nay (23/10) sẽ chính thức chỉ định lãnh đạo đảng Xanh-Trắng, cựu Tham mưu trưởng Lực lượng phòng vệ Israel Benny Gantz đứng ra thành lập chính phủ mới. Trước đó, đương kim Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã thất bại trong nỗ lực này. Và liệu với những khó khăn gần như là tương đồng, ông Benny Gantz có thể vượt qua đối thủ của mình hay không nhằm chấm dứt tình trạng bế tắc chính trị kéo dài suốt 6 tháng qua tại nước này?

Lãnh đạo đảng Xanh-Trắng, cựu Tham mưu trưởng Lực lượng phòng vệ Israel Benny Gantz. Ảnh: Reuters

Sau khi tham vấn đại diện các chính đảng, Tổng thống Reuven Rivlin cho biết sẽ chính thức chỉ định đối thủ chính của ông Benjamin Netanyahu, thủ lĩnh đảng Xanh - Trắng Benny Gantz đứng ra thành lập chính phủ mới.

Tuy nhiên, để có thể chấm dứt tình trạng bế tắc chính trị kéo dài suốt 6 tháng qua tại Israel, trọng trách của ông Benny Gantz là không hề dễ dàng, với những khó khăn gần như tương đồng với đối thủ của mình. Sự ủng hộ của các đảng cánh tả và Arab không đủ để giúp ông Benny Gantz tập hợp được đủ 61 nghị sĩ cần thiết để có thể thành lập một chính phủ liên minh bền vững. Văn phòng Tổng thống Rivlin hôm qua thừa nhận, Tổng thống đã có ngày thảo luận căng thẳng với các đảng phái, song lập trường của các bên vẫn cách xa nhau. Đây là một dấu hiệu cho thấy gánh nặng trên vai ông Benny Gantz là rất nặng nề.

Tuy nhiên, phát biểu trên truyền hình quốc gia, vị cựu Tham mưu trưởng Lực lượng phòng vệ Israel vẫn tỏ ra lạc quan: “Ngay đêm nay tôi chính bắt tay vào việc thành lập một chính phủ đoàn kết rộng lớn, đáp ứng được mong muốn và nguyện vọng của nhân dân, cũng như toàn xã hội”.

Trước đó một ngày, đảng Xanh-Trắng đã khẳng định quyết tâm thành lập một chính phủ đoàn kết tự do, ngầm ám chỉ việc sẽ hạn chế ảnh hưởng của các đảng tôn giáo, đồng minh của Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Cũng giống như đối thủ của mình, ông Benny Gantz sẽ có 28 ngày để thành lập chính phủ. Trong trường hợp thất bại, trong vòng 21 ngày tiếp theo, bất kỳ nghị sĩ quốc hội nào giành được sự ủng hộ của ít nhất 61 nghị sĩ sẽ được phép thành lập chính phủ. Nếu không ai thành công, Israel sẽ phải đối mặt với vòng bầu cử thứ ba trong vòng 1 năm qua.

Cầm quyền tại Israel trong suốt 13 năm, trong đó có 10 năm liên tục, ông Netanyahu đã cáo buộc đối thủ của mình, một người mới trên chính trường, đã cố tình làm thất bại mọi nỗ lực của ông nhằm thành lập chính phủ đoàn kết quốc gia.

“Kể từ khi nhận được nhiệm vụ, tôi đã làm việc không ngừng nghỉ, cả công khai và bí mật, để thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc rộng lớn. Đây là những gì mà người dân muốn và đây cũng là điều mà Israel cần trước những thách thức an ninh đang tăng lên mỗi ngày, mỗi giờ. Tuy nhiên, ông Benny Gantz đã từ chối hết lần này đến lần khác”, ông Netanyahu nói.

Trong các cuộc đàm phán trước đó, đảng Likud cánh hữu của ông Netanyahu đã thúc đẩy một thỏa hiệp với đảng Xanh-Trắng, dựa trên đề xuất của Tổng thống Rivlin, theo đó Thủ tướng sắp mãn nhiệm và đối thủ Benny Gantz sẽ luân phiên giữ chức Thủ tướng. Tuy nhiên, điều mà ông Netanyahu muốn không chỉ là người đầu tiên ngồi lên chiếc ghế Thủ tướng, mà còn muốn một thỏa hiệp cho phép ông có thể tạm thời rời vị trí mà vẫn giữ được chức Thủ tướng trong trường hợp bị buộc tội.

Trong khi đó, ông Benny Gantz muốn phải là người đầu tiên lãnh đạo chính phủ và nhiều lần tuyên bố không chấp nhận một vị Thủ tướng có quá nhiều những rắc rối pháp lý bủa vây.

Hiện tại, cả đảng Likud của Thủ tướng sắp mãn nhiệm Netanyahu và đảng Xanh- Trắng của ông Benny Gantz đều không cho thấy sẽ nhượng bộ. Trong một dấu hiệu cho thấy tính phức tạp của tiến trình đàm phán, ông Netanyahu hôm qua khẳng định ông sẽ vẫn giữ lại các đảng tôn giáo, những đồng minh trung thành nhất, một lập trường khó có thể được lãnh đạo đảng Xanh - Trắng chấp nhận.

Kết quả cuộc thăm dò dư luận mới đây nhất cho thấy, 56% những người được hỏi ủng hộ khả năng ông Netanyahu và ông Benny Gantz thay phiên làm Thủ tướng và khoảng 65% cho rằng, ông Netanyahu cần phải từ chức chủ tịch đảng Likud một khi bị kết tội./.