Theo báo Indian Express, ngày 16/4, hàng trăm binh sĩ Mỹ và Philippines sẽ bắtđầu cuộc tập trận chung trong gần 2 tuần tại Philippines trong bối cảnh hai nước dự kiến tăng cường liên minh quân sự trước những lo ngại về sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc.

Cuộc tập trận mang biệt danh "The Balikatan" (Vai kề vai) là sự kiện hợp tác quân sự hàng năm giữa Mỹ và Philippines, dự kiến sẽ thu hút sự quan tâm lớn bởi một số khoa mục của cuộc tập trận sẽ diễn ra gần vùng Biển Đông nhạy cảm.

Cuộc tập trận dự kiến diễn ra từ ngày 16 – 27/4, trên đảo Luzon và Palawan của Philippines. Binh sĩ hai nước sẽ thực hành các kế hoạch giải quyết xung đột và công tác cứu trợ nhân đạo, thiên tai.

Phát ngôn viên quân đội Philippines Emmanuel Garcia nói: “Chúng tôi không hề có mục tiêu chống lại bất cứ quốc gia nào. Mục đích của chúng tôi là bảo đảm an ninh hàng hải và bảo vệ lợi ích quốc gia”.

Tướng chỉ huy quân sự Juancho Sabban cho hay, hoạt động còn bao gồm một cuộc tập trận trong đó binh lính tái chiếm một giàn khoan dầu bị chiếm ở Palawan.

Người phát ngôn Garcia xác nhận rằng, các tàu Mỹ và Philippines sẽ diễn tập ở vùng nước sát Biển Đông trong khi các nhà lãnh đạo quốc gia Đông Nam Á nhiều lần khẳng định, Trung Quốc là một trong những quan ngại “an ninh hàng hải” chính của nước họ.

Trung Quốc đưa ra tuyên bố chủ quyền với hầu hết Biển Đông và viện dẫn những chứng cớ lịch sử, kể cả đối với những vùng nước sát cạnh bờ biển của Philippines và một số quốc gia Đông Nam Á khác.

Cuộc cạnh tranh chủ quyền ở vùng biển chiến lược quan trọng này đã khiến cho Biển Đông trở thành một trong những điểm nóng của châu Á, có nguy cơ châm ngòi xung đột quân sự.

Trong suốt hai năm qua, Philippines đã nhiều lần than phiền rằng, Trung Quốc trở nên ngày càng gây hấn hơn trong tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông. Manila lên án các hành động của tàu Trung Quốc như bắn cảnh báo vào ngư dân, quấy nhiễu tàu thăm dò dầu khí tại vùng biển thuộc chủ quyền của Philippines.

Trong một diễn biến khác, Tân Hoa xã ngày 14/4 đưa tin, Trung Quốc vừa đưa một tàu ứng phó sự cố tràn dầu hoạt động ngoài khơi Quảng Tây. Với chi phí lên tới 10,3 triệu USD, tàu này dài 60m và rộng 12m được trang bị hệ thống radar để giám sát, phát hiện sự cố tràn dầu. Thời gian qua, việc Trung Quốc liên tục triển khai nhiều hoạt động với các loại tàu khác nhau khiến khu vực bày tỏ không ít quan ngại.

Mới đây, căng thẳng tăng cao trở lại khi các tàu Philippines và Trung Quốc đụng độ tại một hòn đảo gọi là bãi đá ngầm Scarborough ở Biển Đông. Sau gần một tuần, hai bên từ chối thoái lui và vẫn tiếp tục giữ các tàu dân sự ở bãi đá ngầm cách tây đảo Luzon của Philippines 230 km trong nỗ lực khẳng định chủ quyền mỗi bên.

Thời gian qua, Manila liên tục có nhiều hợp tác quân sự cùng Washington. Lãnh đạo hai bên cũng không ngừng lên tiếng ủng hộ thắt chặt quan hệ quân sự song phương. Cho là phải đang đối mặt với mối đe dọa ngày càng lớn từ Trung Quốc, Tổng thống Philippines Benigno Aquino năm 2011 đã kêu gọi tăng cường quan hệ quân sự chặt chẽ hơn với Mỹ. Ông đã hoan nghênh việc Mỹ tái thiết sự hiện diện của mình ở khắp châu Á - Thái Bình Dương, một phần là để đối phó với sức mạnh chính trị, kinh tế và quân sự gia tăng của Trung Quốc./.