Tổng thống Palestine hôm qua (22/12) tuyên bố, Mỹ không còn là “nhà trung gian hòa giải thiết thực” cho tiến trình hoàn bình Trung Đông. Phía Palestine sẽ không chấp nhận bất cứ kế hoạch hòa giải nào của Mỹ sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố Jerusalem là thủ đô của Israel, thay vào đó, nhà lãnh đạo Palestine chuyển hướng tìm kiếm các nhà trung gian hòa giải tại châu Âu, hoặc Nga và Trung Quốc.

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas. Ảnh: Getty.

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã có cuộc gặp với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron tại Paris, một ngày sau khi Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ra nghị quyết lên án quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Phát biểu trong cuộc họp báo chung sau hội đàm, Tổng thống Palestine Abbas nhấn mạnh, Mỹ đã tự từ bỏ vai trò hòa giải của mình trong tiến trình hòa bình Trung Đông. Palestine sẽ không chấp nhận sáng kiến nào của Mỹ khi nước này rõ ràng ủng hộ cho Israel.

Tổng thống Abbas nói: “Pháp và các nước châu Âu khác cần hợp tác với Palestine. Chúng tôi cần sự giúp đỡ của các nước châu Âu để thúc đẩy nỗ lực thực sự cho hòa bình Trung Đông”.

Jerusalem là nút thắt lớn nhất trên bàn đàm phán hòa bình Trung Đông. Vào thời chính quyền tiền nhiệm tại Mỹ của Tổng thống Barack Obama, Ngoại trưởng Mỹ khi đó là John Kerry đã có ít nhất 5 lần công du Trung Đông trong vòng 3 tháng đầu nhậm chức.

Những nỗ lực ngoại giao con thoi của ông Kerry nhằm thúc đẩy hòa bình Israel-Palestine đều không đạt được đột phá nào. Và đến nay, tiến trình hòa bình Trung Đông vẫn dẫm chân tại chỗ.

Tuyên bố về Jerusalem của Tổng thống Mỹ đương nhiệm tiếp tục làm lu mờ những triển vọng hòa bình, đồng thời khiến cục diện khu vực thay đổi với những căng thẳng sẵn sàng bùng phát thành xung đột.

Phát biểu tại cuộc họp báo ở Paris, Tổng thống Pháp Macron cũng đồng tình quan điểm rằng Mỹ đã tự tách mình ra khỏi nỗ lực hòa giải Trung Đông và Pháp sẽ không có bước đi sai lầm tương tự.

“Đây là một sai lầm trong chính sách của Mỹ trong giải quyết vấn đề Israel-Palestine. Pháp sẽ cùng các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) nỗ lực tìm kiếm giải pháp cho hòa bình Trung Đông. Chắc chắn giải pháp này phải dựa trên cơ sở 2 nhà nước”, ông Macron nói.

Nội dung chi tiết của cuộc hội đàm giữa 2 Tổng thống Palestine và Pháp không được tiết lộ. Song giới quan sát cho rằng, Tổng thống Abbas có thể đã yêu cầu Pháp hợp tác trong việc thiết lập một khuôn khổ hòa đàm Trung Đông mà không có sự tham gia của Mỹ. Các nguồn tin cũng cho biết, Tổng thống Palestine cũng đã gửi các đặc phái viên của mình tới Nga và Trung Quốc để tìm kiếm sự hợp tác tương tự.

Cùng ngày hôm qua tại Bắc Kinh, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã gặp các đặc phái viên của Tổng thống Palestine, theo đó khẳng định Trung Quốc ủng hộ giải pháp 2 nhà nước trong tiến trình hòa bình Trung Đông.

Trung Quốc ủng hộ thành lập nhà nước Palestine độc lập với chủ quyền theo đường biên giới 1967 và với Đông Jerusalem là thủ đô. Ngoại trưởng Trung Quốc cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế có phản ứng và có hành động trong thúc đẩy giải quyết vấn đề hòa bình Trung Đông. Phía Palestine hy vọng đề xuất của Trung Quốc sẽ trở thành nền tảng trong nỗ lực của cộng đồng quốc tế để thúc đẩy hòa bình Trung Đông.

Trước đó 1 ngày, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã thông qua một nghị quyết khẳng định, bất cứ quyết định hay hành động nào nhằm thay đổi quy chế của Jerusalem đều không có hiệu lực và vô giá trị. Luật pháp quốc tế đặt thành phố Jerusalem dưới quy chế “vùng đất bị chiếm đóng” kể từ sau cuộc chiến Arập năm 1967. Palestine muốn Đông Jerusalem là thủ đô của mình trong tương lai.

Trong khi đó, Israel đang kiểm soát hoàn toàn thành phố Jerusalem, bao gồm cả Đông Jerusalem, nơi có 3 thánh địa linh thiêng nhất của người Hồi giáo./.