Các nhà lãnh đạo dự Hội nghị tài trợ cho Iraq ngày 20/7 cho biết, cuộc chiến chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại Iraq đang đạt được những thắng lợi quyết định, mở ra một giai đoạn mới với nhiệm vụ khó khăn hơn là cứu trợ cho cư dân và ổn định những vùng được giải phóng khỏi IS.

Tại Hội nghị quốc tế về huy động viện trợ cho Iraq diễn ra ngày 20/7 tại Washington, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết, nhóm IS đã bị đánh bật ra khỏi gần một nửa lãnh địa mà lực lượng này từng chiếm được ở Iraq, nên nhiệm vụ hiện nay không chỉ chống IS về mặt quân sự mà cần ưu tiên ổn định những khu vực đã được giải phóng khỏi IS. 

Những người dân Iraq mất nhà cửa, thiếu nước uống và thức ăn. (ảnh: AP).

Ngoại trưởng Kerry nói: “Thách thức mới đặt ra cho chúng ta là đảm bảo an ninh và hỗ trợ công tác tái thiết những vùng đã được giải phóng. Mục tiêu của chúng ta tại hội nghị là huy động ít nhất 2 tỷ USD viện trợ mới để đầu tư cho 4 lĩnh vực ưu tiên: bao gồm viện trợ nhân đạo, viện trợ trực tiếp để chấm dứt khủng hoảng nhân đạo, hỗ trợ rà phá bom mìn, ngay lập tức hỗ trợ các cộng đồng dân cư mới được giải phóng khỏi IS và ưu tiên thứ 4 là xây dụng quỹ để cấp vốn cho các chương trình tái thiết trong dài hạn”.

Bà Lise Grande, Điều phối viên nhân đạo của Liên Hợp Quốc tại Iraq lưu ý, nếu không đáp ứng những nhu cầu cơ bản của người dân Iraq phải bỏ nhà đi sơ tán do xung đột thì chiến thắng quân sự sẽ chỉ là nhất thời.

Ngoại trưởng Đức Phranh Frank –Walter Steinmeier cũng cho rằng, cần quan tâm hỗ trợ người dân bị mất nhà cửa do chiến tranh: “Chúng ta cần tạo ra sự khác biệt trong đời sống của dân thường Iraq, cần tạo nơi ăn chốn ở ổn định cho những người dân phải bỏ nhà đi lánh nạn. Chúng ta cần tạo điều kện để người tị nạn được trở về quê nhà. Do đó, Đức cam kết viện trợ bổ sung cho Iraq 176 triệu USD trong năm tài chính 2016, 2017. Mức hỗ trợ này sẽ nâng tổng đóng góp cho dân thường Iraq của chính phủ Đức trong các năm 2016, 2017 lên hơn 517 triệu USD”. 

Nhật Bản cũng quyết định cấp bổ sung 10 triệu USD cho Iraq và cam kết duy trì các mức hỗ trợ cho tới năm 2018. 

Các Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng dự Hội nghị viện trợ cho Iraq cũng nhất trí các bước đi tiếp theo trong cuộc chiến chống IS, đặc biệt phải phá bỏ thành trì của IS ở Mosul. Các quan chức Mỹ, Iraq và Liên Hợp Quốc đều cho rằng, cuộc chiến giành giật lại Mosul từ tay IS đã là khó khăn nhưng việc giải quyết những hậu quả để lại và tái thiết sẽ khó khăn hơn gấp bội. Do đó, Hội nghị đặt ra mục tiêu phải huy động được ít nhất 2 tỷ USD viện trợ cho Iraq nhằm giúp các cộng đồng dân cư trở lại cuộc sống bình thường sau khi quét sạch IS ra khỏi khu vực.

Liên Hợp Quốc ước tính, khi tiến hành chiến dịch đánh chiếm Mosul, kịch bản xấu nhất sẽ có hơn 1 triệu người có thể phải đi sơ tán khỏi Mosul và thêm 830.000 người phải sơ tán ra khỏi hành lang đông dân phía Nam Mosul, tăng thêm gánh nặng khi mà Iraq đã có 3,5 triệu người mất nhà cửa đang cần giúp đỡ. Hiện các nước tài trợ vẫn đang hoàn tất kế hoạch cung cấp viện trợ nhân đạo khẩn cấp và khôi phục các dịch vụ cơ bản, an ninh cho những nhóm người tị nạn mới và cũ./.