ABC Newsdẫn lời Đại sứ Iraq tại Mỹ Lukman Faily cho biết, trong những năm gần đây, khi IS hoành hành tại Iraq và Syria, tổ chức khủng bố này đã chiếm được hàng trăm chiếc xe Toyota bán tải hoàn toàn mới.
 |
| Đoàn xe Toyota của phiến quân IS. Ảnh AP |
“Đây là câu hỏi mà chúng tôi đang đặt ra cho các nước láng giềng. Làm thế nào IS lại sở hữu được hàng trăm chiếc xe mới cáu cạnh như vậy? Chúng đến từ đâu”, ông Faily nói.
Tuy nhiên, IS không phải là tổ chức khủng bố đầu tiên ưa chuộng những chiếc xe Toytota đến vậy.
Vật bất ly thân như AK-47
Trước đó, năm 2010, phóng viên Ravi Somaiya của tờ Newsweek từng viết rằng, xe bán tải Toyota Hilux đã trở thành “vật bất ly thân” đối với rất nhiều tổ chức cực đoan trên toàn cầu trong nhiều thập kỷ qua.
“Có thể nhận thấy loại xe này ở khắp nơi”, ông Andrew Exum, một sỹ quan đặc nhiệm Mỹ và hiện là Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ về chính sách ở Trung Đông nhận định.
“Sự phổ biến của Hilux không khác gì khẩu súng trường huyền thoại AK-47. Nó có mặt khắp nơi trong các cuộc nổi dậy và gần đây còn hiện diện trong các chiến dịch chống nổi dậy. Loại xe này tốt hơn nhiều so với xe Humvee”, ông Exum nói.
Là một chiếc xe cực kỳ bền bỉ, Hilux đã chứng tỏ được sự hữu dụng của mình đối với các tổ chức khủng bố khi chúng phải chiến đấu chống lại những lực lượng đặc nhiệm được trang bị vũ khí hạng nhẹ.
Loại xe này “chạy nhanh, có tính cơ động cao và có thể trang bị những loại vũ khí cực mạnh như súng máy 50mm giúp dễ dàng xuyên qua lớp áo giáp của các binh sĩ cũng như lớp vỏ của các xe thiết giáp hạng nhẹ”, ông Alastair Finlan, chuyên gia nghiên cứu chiến lược tại Đại học Aberystwyth nhận xét.
Binh lính Mỹ cũng dùng xe Toyota cho các chiến dịch điều quân của mình tại Iraq và Afghanistan. Ảnh Reuters |
Cực rẻ nhưng lại bền bỉ đáng kinh ngạc
Không chỉ có vậy, Hilux còn được ca ngợi bởi sự bền bỉ vượt trội so với các loại xe thông thường khác. Một thí nghiệm trong chương trình truyền hình Top Gear của Anh năm 2006 đã minh chứng cho điều này.
“Những người sản xuất chương trình đã mua một chiếc Hilux máy dầu có tuổi thọ tới 18 năm và chạy được hơn 300.000km chỉ với giá 1.500USD”, phóng viên Somaiya kể.
Sau đó họ đâm chiến xe này vào một gốc cây, nhấn chìm nó xuống biển trong vòng 5 giờ liền rồi thả nó từ độ cao 3m. Họ còn đâm thẳng chiếc xe này vào một chiếc xe du lịch, dùng một quả bóng sắt lớn đập vào chiếc xe và châm lửa đốt nó.
Cuối cùng, họ đặt chiếc xe này lên nóc một tòa tháp cao gần 75m và phá hủy toàn bộ tòa nhà này. Khi họ lôi chiếc xe ra, họ chỉ cần dùng búa, cờ lê và một bình xịt đặc chủng WD-40 để làm cho chiếc xe chạy được như cũ. Họ thậm chí không cần mua thêm phụ tùng.
Biểu tượng của khủng bố toàn cầu từ hơn 40 năm qua
“Rất nhiều hình ảnh chụp các nhóm phiến quân và khủng bố trên toàn thế giới cho thấy chiếc Hilux đã xuất hiện cùng với chúng từ cuối những năm 60 của thế kỷ trước. Điều này cho thấy tầm hảnh hưởng sâu rộng của chiếc xe của Toytota này”, nhà báo Somaiya nói.
“Ngay cả cướp biển Somali khi đi trên đường phố Mogadishu cũng sử dụng loại xe này và treo súng của chúng trên xe và tờ New York Times còn cho rằng đây là “loại xe được chúng lựa chọn để di chuyển”.
Cướp biển Somali lái một chiếc Hilux trên đường phố Mogadishu. Ảnh AP |
Không chỉ có vậy, năm 2004, hình ảnh các chiến binh Sudan giơ cao nắm đấm phía trước một chiếc xe Hilux đã trở nên cực kỳ phổ biến và trước đó, năm 2000, phiến quân Pakistan cũng lái xe Hilux vượt qua đám đông người dân trong khi trên tay vẫn lăm lăm những khẩu súng.
Danh sách này có tiếp tục kéo dài với lực lượng phiến quân của Nicaragua, Ethiopia, Rwanda, Liberia, Congo, Lebanon, Yemen và Iraq. Thậm chí, đặc nhiệm Mỹ còn sử dụng xe Toyota Tacomas (một phiên bản Mỹ của xe Hilux) trong một vài đợt chuyển quân của mình.
IS dùng Hilux để “quảng bá” cho mình?
Theo ABC News, hình ảnh những chiếc Hilux đã “trở thành quen thuộc trong các đoạn video mô tả các chiến dịch của IS tại Iraq, Syria và Lybia. Trên những chiếc xe này chở đầy vũ khí hạng nặng và hàng chục tên khủng bố”.
Không chỉ sử dụng những chiếc Hilux, phiến quân IS còn sử dụng cả những chiếc Land Cruiser trong các chiến dịch của mình.
Giám đốc truyền thông và chính sách công của Toyota ở Washington Ed Lewis, cho biết, Toytota đã “cung cấp cho Bộ Tài chính Mỹ toàn bộ số lượng xe bán ra tại Trung Đông cũng như quy trình mà Toyota đang thực hiện để bảo vệ việc phân phối hàng hóa này”.
Cũng theo ông Lewis, Toytota có “chính sách rất nghiêm ngặt trong đó cấm bán xe cho những kẻ có khả năng thay đổi công năng của xe cho mục đích bán quân sự hoặc cho các hoạt động khủng bố”.
Một vài chiếc Hilux mà IS sở hữu đã bị chúng dán các biểu tượng của tổ chức khủng bố này.
“Loại xe này phổ biến với các binh sĩ IS đến mức chúng giờ trở thành một phần của “thương hiệu IS”, ông Mark Wallace, cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc và giờ là CEO của Dự án Chống các Tổ chức Cực đoan, cho biết.
“Trong hầu như mọi đoạn video của IS đều xuất hiện một đoàn xe Toyota. Điều này khiến chúng tôi không khỏi lo ngại”, ông Wallace nói.
Hiệu quả của việc sử dụng xe Hilux trong các chiến dịch tuyên truyền của IS tốt đến mức, chương trình Saturday Night Livenổi tiếng của đài NBC từng châm biếm rằng:
“Đoạn mở đầu của IS khá giống với đoạn mở đầu các video quảng cáo của Toyota khi người cha chở con gái mình lên đường nhập ngũ sau khi rời ghế nhà trường trên một chiếc Camry để ra sân bay.
Chỉ có điều, trong phiên bản của IS, khi cô gái bước ra khỏi chiếc xe Camry của bố mình, cô ấy lên ngay một chiếc xe bán tải của Toyota chở đầy các phiến quân”./.